پاندول سیاسی ترور بوتو

وقتی آصف علی زرداری, رهبر حزب مردم پاکستان به فاصله چند روز پس از ترور بی نظیر بوتو, همسرش و رهبر پیشین این حزب در آخرین روزهای سال گذشته میلادی خواستار ورود سازمان ملل به پرونده ترور بوتو شد شائبه سیاسی بودن این حرکت چیزی نبود که او بتواند به آسانی انکارش کند

وقتی آصف‌علی زرداری، رهبر حزب مردم پاکستان به فاصله چند روز پس از ترور بی‌نظیر بوتو، همسرش و رهبر پیشین این حزب در آخرین روزهای سال گذشته میلادی خواستار ورود سازمان ملل به پرونده ترور بوتو شد شائبه سیاسی بودن این حرکت چیزی نبود که او بتواند به آسانی انکارش کند.

اگرچه حزب مردم به طور طبیعی این حق را دارد که به نتیجه تحقیقات پرونده ترور بوتو به دیده تردید بنگرد اما یکی از خاصیت‌های دنیای سیاست این است که حتی حوادث ناراحت‌کننده و تاثرآور را هم می‌توان دستاویز بهره‌برداری سیاسی قرار داد.

پافشاری زرداری و حزب مردم بر واگذاری مسوولیت تحقیقات به سازمان ملل و تاکید چند باره بر لزوم تشکیل کمیته حقیقت‌یاب مستقل تلویحا به منزله متهم کردن هواداران پرویز مشرف، رئیس‌جمهور به مشارکت در توطئه قتل بوتو بود. مخالفان مشرف سرسختانه سعی دارند مشرف و متحدانش را به دست داشتن در ترور بوتو متهم کنند در حالی که این حادثه بیشتر از آن که به نفع حاکمیت مشرف تمام شود، به زیان او رقم خورد.

بازی سیاسی در پاکستان چندان پیچیده نیست. دولت‌های پیاپی که در این کشور روی کار می‌آیند و می‌روند برای کنترل کشور و جلوگیری از بحران‌های اجتماعی همیشه به نوعی با احزاب و گروه‌های افراطی در تعامل هستند. با افراطیون تعامل دارند تا مانع فوران و طغیان جامعه شوند و به این گروه‌ها به منزله سوپاپ اطمینانی برای جلوگیری از انفجار جامعه مدنی می‌نگرند.

با این اوصاف فرقی نمی‌کند مشرف در پاکستان قدرت را در دست داشته باشد یا زرداری. پاکستان با شمشیر دولبه افراطی‌گری، اشاعه بیکاری، فقر توده‌ها، ناکافی بودن منابع مالی و بحران‌های اجتماعی روبه‌روست.

دو حزب مردم و مسلم لیگ شاخه نواز که در آستانه انتخابات پارلمانی اوایل امسال از یکسو با تداوم حمایت بخش‌هایی از ارتش و جامعه از مشرف روبه‌رو بوده و از دیگرسو فاقد برنامه‌ای جامع و مدون برای حل مشکلات پاکستان بودند به جای ارایه برنامه خود برای اداره پاکستان به شیوه‌هایی چون اعمال فشار روانی بر مشرف و حامیانش روی آوردند.

ترور بوتو در انتخابات پارلمانی به نفع کدام جناح تمام شد؟ مرگ نخست‌وزیر فقید پاکستان در آستانه انتخابات موجب شد احزاب مخالف دولت با اختلافی فاحش بر جناح‌های هوادار مشرف پیروز شوند و فضای انتخاباتی بیش از پیش به نفع آن‌ها سازماندهی شود.

اگرچه مخالفان مشرف در غیاب حادثه ترور بوتو هم قطعا بر هواداران رئیس‌جمهور پیروز می‌شدند اما پیروزی آن‌ها در صورت زنده بودن بوتو تا بدین حد چشمگیر و قاطع نبود.

این جمع‌بندی‌ای ساده است که به طور قطع حامیان مشرف به راحتی قادر به رسیدن به آن بوده‌اند. با وجود چنین معادله ساده‌ای بعید به نظر می‌رسد حامیان مشرف خود را درگیر توطئه ترور بوتو کرده باشند اگرچه آن‌ها با بی‌توجهی به تامین امنیت جانی بوتو ممکن است به طور غیرمستقیم راه را بر اجرای طرح ترور او توسط تروریست‌های خانگی هموار کرده باشند.

رضا سادات‌