فراز و فرودهای متن نمایشی

ادبیات نمایشی شامل ژانرهای متفاوتی چون تراژدی، کمدی، تراژدی - کمدی، درام و.‎.‎. می شود که هر یک از آنها از لحاظ موضوع و اجرا و دکور و.‎.‎. تفاوت هایی شاخص با همدیگر دارند و نمایشنامه …

ادبیات نمایشی شامل ژانرهای متفاوتی چون تراژدی، کمدی، تراژدی - کمدی، درام و.‎.‎. می شود که هر یک از آنها از لحاظ موضوع و اجرا و دکور و.‎.‎. تفاوت هایی شاخص با همدیگر دارند و نمایشنامه نویسان بنابر علاقه خویش به سمت یکی از این انواع گرایش می یابند. ملودرام نیز یکی از ژانرهای نمایشی است که از نظر تاریخی ریشه در یونان باستان دارد اما باید گفت که تعریفی که از ملودرام در یونان باستان شده با آنچه که در قرن نوزدهم شکل گرفت متفاوت است. ملودرام در گذشته تعریف نمایشی بود که با موسیقی و آواز همراه می شد. هنگامی که نمایش به هیجان انگیزترین لحظه خود می رسید، موسیقی و آواز برای شکوهمند نشان دادن و شرح دادن احساسات یکی از پرسوناژها که در این هنگام ساکت می ماند به کمک می آمد تا بدین گونه نهایت شادی یا غم و تأثیرات پرسوناژ به تماشاگر انتقال داده شود.

اما در قرن نوزدهم ملودرام از شکل و قالب قدیمی خود فاصله گرفت و تغییرات در آن ایجاد شد و به یک ژانر جدید و کاملاً مردمی تبدیل شد که بانی آن «گیلبر پیگزرکور» بود و از او به عنوان پدر ملودرام یاد می شود. پیگزرکور در تحول این نوع نمایش تأثیر فراوانی داشت، بیشتر از صد ملودرام نوشته که هر کدام بیش از سی هزار بار در شهرهای مختلف به اجرا درآمد. ملودرام هایی که این نویسنده می نوشت دور از جدل های محافل ادبی می ماند چرا که آنها از یک ژانر مردمی به شمار می رفتند و کارشناسان و منتقدان ادبی آن را یک ادبیات جدی به حساب نمی آوردند چنانچه پیگزرکور خود نیز می گفت: «من برای مردمی می نویسم که خواندن بلد نیستند.» مقابله خوبی ها با بدی ها اصلی ترین موضوع ملودرام جدید بودند و پرسوناژها نیز به همین دو گروه تقسیم می شدند و این دو گونه احساسات را به همراه داشتند که گروه اول مورد تشویق و گروه دوم منفور بودند.

شخصیت های ملودرام را اغلب دهقانان، مستخدم ها و آدم های ساده لوح تشکیل می دادند تا بدین وسیله بتوان تماشاگران را به راحتی به خنده آورد و نمایش را هر چه بیشتر برای تماشاگر جذاب تر نمود و قهرمان اصلی نمایش اغلب جوانی زیباروی بود که با دفاع کردن از محبوب خود درس هایی از وفاداری و جرأت را به تماشاگر انتقال می داد. در قرن نوزدهم ملودرام بیشتر بر داربست هایی که در بلوارهای شهر کار می گذاشتند به اجرا درمی آمد و یک نوع نمایش بلواری نیز محسوب می شود. یکی از دلایل موفقیت های این ژانر را باید در تکنیک هایی دانست که در آن به کار برده می شد. پیشرفت ماشینی این اجازه را به مجریان می داد که این نوع نمایش با دکورهای متفاوت و استفاده از جلوه های ویژه، حقه های هوشی که میزانسن را در برمی گرفت، به اجرا درآید تا ذهن تماشاگر ساده را هر چه بیشتر درگیر خود سازد و او را به وجد آورد. موضوع و تم های ملودرام اغلب عشق، شوربختی، خیانت، نظام جزا و پاداش و.‎.‎. بودند که همواره پایان خوشی را در برداشت. فضا و اتمسفری که این رویدادها در ملودرام رخ می داد اغلب در دل طبیعت بودند، جنگل جزیره های گم شده و گاه در یک قصر و روی هم رفته باید گفت که یک فضای غیرواقعی.

اسعد کرم ویسه