نگاه تازه به مقوله ازدواج جوانان

گم شدن ازدواج اسلامی در کوچه پسکوچه های گذار به مدرنیته

هرچند جامعه ایران هنوز در بسیاری از مبانی توانسته است هویت اصلی و اصیل خود را حفظ کند و در برابر دنیای مدرنیته سخنی برای گفتن داشته باشد با این حال نمی توان از ورود برخی از شاخص های فرهنگ غربی به کشور چشم پوشی کرد. رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز طی سالهای اخیر به شدت بر موضوع جنگ نرم و فرهنگی دشمنان علیه ایران هشدار داده اند و همین موضوع نیز اهمیت توجه به نمودهای رسوخ شاخص های فرهنگ غرب به هویت جامعه ایران را صدچندان می کند.

با این حال یکی از اساسی ترین مقولاتی که طی سال های اخیر جامعه ایران علی الخصوص کلانشهر ها با آن روبه رو هستند موضوع رابطه میان زن و مرد است که در تلاقی میان سه نوع بینش و تمدنی اسلام ، غرب و ایران باستان قرار گرفته است. در واقع آنچه که امروز در جامعه ایرانی در خصوص نحوه پوشش و حجاب و همچنین نگرش جوانان به روابط با جنس مخالف مطرح است نتیجه خرده فرهنگ های اسلامی ، ایرانی و غربی است که ماهیتی مشوش به اوضاع فرهنگ جنسی در کشور داده است.

جوانان ما امروز از یک طرف فرهنگ لاتقید جنسی غرب را در پیش دارند ، ازیک طرف با نگاه های باستانی ایرانیان به مقوله ازدواج روبه روهستند و از سوی دیگر در بطن یک جامعه دینی زندگی می کنند که اقتضائات خاص به خود را دارد. البته دعوی نگارنده بر این نیست که اسلام پاسخ مناسبی برای روابط میان زن و مرد ندارد بلکه آنچه که امروز به عنوان رسوم سنتی در میان خانواده های ایرانی جای گرفته است گاهی اوقات در برابر دستورات روشن دین مبین اسلام است .

با این حال باید دانست که جامعه ایرانی به دلیل جمعیت جوان خود هم اکنون با چالش عمده ای به نام فرهنگ جنسی مواجهه است که در صورت عدم توجه به این فرهنگ می تواند تاثیرات نا مطلوبی بر عرصه های فرهنگی ، اجتماعی ، اقتصادی و حتی سیاسی کشور بگذارد .

متاسفانه امروز شاهد هستیم که بخشی از جوانان ایرانی علی الخصوص قشر دانشگاهی به شدت در حال عبور از خط مرزهای فرهنگ دینی و تقلید از الگو های زن و مرد مدرنیته هستند. نگاهی به وضعیت پوشش جوانان در کلانشهر ها به خوبی موید این امر است که در صورت عدم تدوین و تبیین راهکارهای مناسب در خصوص مقوله فرهنگ جنسی کشور سال به سال باید شاهد وخیم تر شدن اوضاع و عقب نشینی از خطوط قرمز بود!

با این حال باید به این نکته اساسی توجه داشت که دین مبین اسلام پاسخ های بسیار روشنی را در پیش روی مسئولان فرهنگی کشور قرار داده است . در واقع در خصوص روابط میان زن و مرد و تبیین فرهنگ جنسی دین مبین اسلام به بهترین شکل ممکن دستورات لازم در این عرصه را صادر کرده است . یکی از اساسی ترین راهکار ها برای ممانعت از هرچه وخیم تر شدن اوضاع فرهنگی کشور در عرصه حجاب و مسائل جنسی نگرش جدید به مسائل ازدواج جوانان است.

سال پیش مرکز پژوهشهای مجلس در گزارش بررسی روند رشد موالید و طلاق در ایران آورد که نرخ رشد ازدواج در سالهای ۱۳۷۰تا سال ۱۳۸۸با روند آرامی هر ساله کاهش یافته به طوری که در سال ۱۳۸۷ تعداد ازدواجهای ثبت شده کمتر از نیم درصد جوانان گروه سنی ۲۰-۲۹ سال بوده که نسبت به تعداد جمعیت آماده ازدواج رقم قابل قبولی نیست.کاهش آمار ازدواج در این سالها نه تنها کلانشهرها و شهرهای کوچک را در بر گرفته، بلکه به روستاها هم رسیده است.

در واقع به دلیل قرار گرفتن جامعه ایران در مرحله گذار از سنت به مدرنیته، ارزش‌ها، رسوم و الگوی ازدواج‌ فرهنگ ایرانی – اسلامی در جامعه و خانواده‌ها کمرنگ شده و در حال تغییرند و ما به تدریج شاهد کاهش ازدواج ها در میان جمعیت بالای جوانان در کشور هستیم.

اما باید دانست که مهمترین راه برای تبیین فرهنگ جنسی سالم در کشور زدودن برخی سنت های غلط از رسوم ازدواج است. متاسفانه هم اکنون ازدواج در ایران برای جوانان به غول بزرگی بدل شده است که میلیون ها تومان سرمایه لازم دارد و پس از آن نیز تازه ابتدای راه است و مسئله اشتغال و مسکن و... آغاز می گردد. در حالی که این نوع پیش فرض در خصوص ازدواج اصلی ترین دلیل کاهش نرخ ازدواج در میان جوانان و افزایش رفتارهای جنسی غیر مشروع در کشور است. در دین مبین اسلام ازدواج هیچ گاه به این سختی و با این همه مشکلات توصیف نشده است. بلکه پیامبر اکرم (ص) و همچنین ائمه هدی (ع) همواره بر هرچه آسان برگزارتر شدن ازدواج تاکید کرده اند .

البته این نوع نگاه جوانان به مقوله مراسم ازدواج ریشه در فرهنگ باستانی ایران دارد اما این اهمیت نباید تنها به نوع تشریفات مراسم عروسی و یا آماده بودن تمام شرایط برای ازدواج تعبیر شود. البته این نوع نگاه به ازدواج تنها در بین جوانان نیست بلکه گاهی خانواده ها نیز انتظار دارند که جوانان پس از مراسم عقد و عروسی سریع زندگی جداگانه ای را آغاز کنند در حالی که جوانان می توانند پس از عقد تا دستیابی به شرایط مناسب همراه با والدینشان زندگی کنند.از سوی دیگر افزایش سن ازدواج در کشور ما نیز به وضعیت وخیم فرهنگ جنسی کشور دامن می زند. امروز سن بلوغ جنسی در کشور پایین آمده است و دلیلی ندارد سن ازدواج جوانان بالای ۲۶ سال باشد.

لذا در نهایت باید گفت آنچه که امروز در وضعیت فرهنگی کشور بخصوص مقوله حجاب رخ داده است نتیجه عدم تسهیل ازدواج جمعیت جوان کشور و همچنین عدم تبیین دقیق دستورات دین مبین اسلام در خصوص نحوه رابطه میان زن و مرد است. فرهنگ جنسی در کشور هم اکنون در میانه سه فرهنگ ایرانی ، سنتی و غربی قرار دارد که هر دام جوانان را به یک سو هدایت

می کند و نتیجه آن نیز وخیم تر شدن سالانه اوضاع حجاب و رفتارهای نامشروع جنسی است. بی شک با تدوین و تبیین دقیق الگوی ازدواج اسلامی در کشور و زدودن برخی از رسوم غلط از فرهنگ ازدواج می توان بر مشکلات فرهنگی کشور علی الخصوص بحث حجاب فایق آمد.

طهورا مهدوی