شنبه, ۱۳ بهمن, ۱۴۰۳ / 1 February, 2025
صنعت توریسم و حمل و نقل بی شتاب
انجام بیش از ۴۰ میلیون مسافرت داخلی، برای مسوولان و دست‌اندركاران امر، غافلگیر كننده بود. اما نكته غافلگیركننده این رویداد در كجا نهفته است؟ اینكه شهروندان ایرانی تصمیم بگیرند برای دید و بازدید آشنایان یا برای سیاحت و گردش در سرزمین زیبا و پهناورشان، آمار مسافرت را به چهل میلیون برسانند موضوع حیرت‌انگیزی نیست.
چرا كه سیاحت و دید و بازدید نه تنها خصوصیت برجسته ایرانیان، بلكه اساسا ویژگی هر انسان است. بنابراین غافلگیری مسوولان ذی‌ربط نه از بابت مسافرت شهروندان بلكه از آنجا ناشی میشد كه در یك زمان بسیار كوتاه، سفر تبدیل به یكی از بزرگترین چالش‌های گردشگری در كشور شده بود.
از سالها پیش موضوع توسعه گردشگری و لزوم توجه به صنعت توریسم به عنوان یكی از بدیل‌های بسیار پرمنفعت اقتصادی، از طریق رسانه‌های مختلف مطرح شده بود و گرچه هنوز اقدام موثر و چشمگیری در این زمینه صورت نگرفته اما اجماع آرامی در سطح نخبگان و سیاستگذاران دولتی در این زمینه در حال پدیدارشدن است.
موضوعی كه نیازمند اقدامات سریع و تصمیم‌گیری‌های فوری و بدون فوت وقت است آنكه زیرساخت‌های مرتبط با این صنعت متناسب با رشد توریسم آماده شود و این همان مساله‌یی است كه در بخش حمل و نقل و سفر، وزارت راه و ترابری با آن روبرو است. در مساله گسترش صنعت توریسم تا آنجا كه به وزارت راه و ترابری مربوط میشود، چالش‌های فرا رو در سه بخش قابل مشاهده است:
۱ بخش حمل و نقل جاده‌یی در این بخش به دلیل افزایش بی‌رویه وسایط نقلیه شخصی و ارزانی سوخت این وسایط توان جاده‌ها را برای پاسخگویی به نیاز مسافرتی شهروندان به میزان قابل توجهی كاهش داده است، از طرف دیگر جاده‌های كشور هم متناسب با این رشد، توسعه پیدا نكرده است.بنابراین در بخش حمل و نقل جاده‌یی دولت با مشكلات و چالش‌های متنوعی از قبیل تامین امنیت جانی مسافران، آلودگی‌های زیست محیطی ناشی از مصرف سوخت،
هدر روی منابع عظیمی از فرآورده‌های نفتی و چالش تامین سوخت این وسایط، دست به گریبان است.
۲ بخش حمل و نقل هوایی گرچه ظرفیت‌های موجود در این بخش می‌تواند مقدار زیادی از مشكلات فراروی دست‌اندركاران صنعت حمل و نقل را كاهش دهد، اما به‌دلیل محدودیت‌های به وجود آمده از جمله وجود تحریم‌های خارجی، بخش حمل و نقل هوایی هیچگاه نتوانسته است پتانسیل‌های بالقوه خود را آزاد سازد. از سوی دیگر فرسودگی ناوگان هوایی، اقبال آن را نزد شهروندان روزبه‌روز كاهش می‌دهد و فقط باید امیدوار باشیم كه روزی گره از كار فروبسته این بخش باز شود تا این بخش نیز بتواند سهم و جایگاه بایسته خود را در فضای حمل و نقل و ترابری به نیكی به دست آورد.
۳ بخش حمل و نقل ریلی برخلاف بخش‌های حمل و نقل جاده‌یی و هوایی كه ظرفیت یكی به حد اشباع رسیده و دیگری ناتوان از توسعه ظرفیت‌های خویش است (به دلیل وجود تحریم‌ها)، بخش حمل و نقل ریلی از این دو منظر محدودیتی ندارد، برعكس، هم اقبال شهروندان روز به روز به این بخش از حمل و نقل بیشتر میشود و هم امكان توسعه و تجهیز آن با موانع خارجی روبرو نیست. آنچه به نظر می‌رسد این بخش نیازمند آن باشد تنها توجه جدی و سرمایه‌گذاری‌های بیش از پیش است كه آن هم بستگی به تصمیم‌گیری‌های سیاستگذاران و بودجه‌ریزان كشور دارد. موضوع قابل ذكر در اینجا آن است كه بخش زیادی از مشكلات مطرح در دو بخش حمل و نقل جاده‌یی و هوایی می‌تواند با سرمایه‌گذاری در بخش حمل و نقل ریلی مرتفع شود، چرا كه حمل و نقل ریلی، امن‌ترین، پاك‌ترین و اشتغال‌زا ترین بخش در بین گزینه‌های دیگر است. برای مثال، در شرایطی كه سالانه بیش از ۲۵ هزار نفر از هموطنان‌مان در تصادفات جاده‌یی جان خود را از دست می‌دهند و از این طریق خسارات جبران‌ناپذیری بر پیكره اجتماعی و اقتصادی كشور وارد میشود این رقم در بخش حمل و نقل ریلی به ۱۰۰ نفر هم نمی‌رسد. از طرفی سوخت مورد استفاده در این بخش
گازوییل است كه هم به لحاظ قیمت تمام شده و هم به لحاظ آلودگی زیست محیطی (به لحاظ حجم مصرفی) به مراتب كمتر از بنزین است. هم‌اكنون بخش ریلی حمل و نقل علی‌رغم سهم ۱۶ درصدی از حمل و نقل بار و مسافر در كشور تنها ۲ درصد مصرف گازوییل را به خود اختصاص می‌دهد. «آمار بانك جهانی حاكی از آن است كه میزان مصرف سوخت در راه‌آهن برای حمل هزار تن بار بالغ بر ۷\۶ لیتر و در حمل و نقل جاده‌یی شاخا مزبور برابر ۳۳ لیتر است. بر همین اساس بخش ریلی در جابه‌جایی هر نفر كیلومتر، ۵\۰ میلی‌لیتر نسبت به اتوبوس، ۷۰\۲۱ میلی‌لیتر نسبت به سواری و ۷\۴۱ میلی‌لیتر نسبت به هواپیما در مصرف سوخت صرفه‌جویی می‌كند.
اهمیت این موضوع زمانی روشن‌تر میشود كه بدانیم تنها میزان جابه‌جایی نفر كیلومتر سیستم‌های حمل ونقل عمومی در سال ۱۳۸۲ بالغ بر۶۹ میلیارد نفر كیلومتر بوده است كه با در نظر گرفتن میزان نفر كیلومتر طی شده توسط وسایل نقلیه خصوصی، مقدار آن بشدت افزایش پیدا می‌كند. با وجود داشتن چنین مزیت‌هایی جای تاسف است كه هنوز خیلی از استان‌های كشور از داشتن شبكه راه‌آهن محروم‌اند و این مساله، بی‌تردید در بحث توسعه گردشگری محدودیت‌های زیادی برای استان‌های فاقد شبكه ریلی ایجاد می‌كند. به جز بحث توسعه عادلانه شبكه ریلی در سطح كشور، مساله دیگری نیز وجود دارد. امسال نیز مثل سال‌های قبل تقاضای خارج از ظرفیت بلیت قطار، دست‌اندركاران شركت راه‌آهن را در تنگنای شدیدی قرار داد، بطوری كه در واكنش به این تقاضاها مسوولان این شركت اعلام كردند كه تنها جوابگوی یك ششم مشتریان خود هستند.
بهروز سلطانوند
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست