پارس خودرو برنده اصلی مزایده

بر سر خودروهای وارداتی اجلاس سران غیرمتعهدها چه آمد

شانزدهمین اجلاس سران غیرمتعهدها که اوایل شهریور ماه در تهران برگزار شد. از مدتی قبل تا زمانی پس از پایان اجلاس اخبار و حواشی آن به گوش می‌رسید، همچنان خبرساز است...

برگزاری این اجلاس در تهران از نظر تشریفات شرایط خاصی را می‌طلبید به همین دلیل تدارک خاصی برای آن دیده شد. برای جابجایی مهمانان اجلاس در سطوح مختلف، خودروهای تشریفات ویژه‌ای در نظر گرفته شده بود که غیر از چند خودرو مرسدس بنز مابقی از تولیدات شرکت پارس‌خودرو بود که به گفته مسوولان این شرکت برای مدتی کوتاه به دولت اجاره داده شده بود. ۴۴۶ خودرو مگان، ماکسیما و تیانا مشکی رنگ برای جابجایی مهمانان اجلاس در مدت اقامت در تهران به کار گرفته شد که بعد از برگزاری اجلاس این خودروها به‌وسیله پارس‌خودرو به مزایده گذاشته شد و با قیمت‌های قابل‌توجهی به فروش رسید. این شرکت توانست این خودروها را با قیمت روز بازار که بالاتر از سطح قیمت‌های مصوب است به فروش برساند. این در شرایطی است که قیمت این خودروها در زمان تولید با نرخ آنها در زمان مزایده تفاوت فراوانی داشت. ابتدای شهریور ماه که این خودروها به دولت اجاره داده شد که هنوز رشد قابل‌توجه قیمت‌ها در بازار خودرو به میزان فعلی نرسیده بود. پارس‌خودرو این خودروها را به دولت اجاره داد و طی توافقی با دولت قرار شد پس از اجلاس آنها را به مزایده بگذارد. این خودروها که حالا قیمتی جدید پیدا کرده‌اند و حتی به طور رسمی بر نرخ آنها افزوده شده است، به مزایده گذاشته شد تا پارس‌خودرو موفق شود با قیمت‌های جدید آنها را واگذار کند و از این طریق سود قابل‌توجهی کسب کند. در کنار این خودروها، دولت از ۶ بنز ضد گلوله و همچنین بنزهایی که قبلا آنها را برای تشریفات به نهاد ریاست جمهوری آورده بودند هم استفاده کرد. این ۶ مرسدس که هر کدام بالای یک میلیارد تومان قیمت دارند از طریق شرکت ستاره بنز که کار واردات این خودرو به کشور را انجام می‌دهند تامین شده است. گفته می‌شود این بنزها از کشور عراق برای برگزاری اجلاس وارد کشور شدند و دولت به جای خرید، آنها را نیز به اجاره خود درآورده است. یکی از مسوولان تیم تشریفات اجلاس گفته است که هزینه اجاره این شش بنز به اندازه قیمت یکی از آنها برای دولت آب خورده است که نشان می‌دهد حدود یک میلیارد تومان برای شش بنز ضد گلوله پرداخت شده است.

● بنز، مگان، ماکسیما و تیانا

۶ دستگاه بنز واردشده، از مدل S۶۰۰ بوده‌اند که به دلیل خاصیت ضد گلوله‌ای، با قیمتی بالای یک میلیارد تومان جزو گران‌ترین محصولات بنز به شمار می‌روند و شاید گران‌ترین خودروهایی هستند که تاکنون به ایران آمده‌اند. از جمله سرانی که با بنزهای S۶۰۰ در اجلاس تهران جا‌به‌جا شده‌اند، می‌توان به بان‌کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد و محمد‌مرسی، رییس‌جمهور مصر اشاره کرد. دولت در اجلاس شانزدهم سران، مدل S۵۰۰ این خودرو را نیز استفاده کرد که البته جزو بنزهایی به حساب می‌آیند که قبلا برای تشریفات وارد شده‌اند.

اما خودروهای لوکس داخلی نظیر مگان، ماکسیما و تینا بیشترین سهم را در جابجایی مهمانان اجلاس داشتند. هرچند گفته شد که نیسان مورانو و سوزوکی گرندویتارا نیز در تشریفات اجلاس به کار گرفته شدند که اولی ظاهرا بسیار محدود و انگشت‌شمار و دومی جزو خودروهای قبلی ناوگان تشریفات بوده است.

بین خودروهای داخلی که از غیرمتعهدها پذیرایی کردند، مگان بیشترین سهم را داشته، به نحوی که حدود ۳۹۰ دستگاه از این خودرو، میهمانان غیرمتعهد را در جریان اجلاس شانزدهم جا‌به‌جا کرده‌اند. ماکسیما و تینا و به روایتی مورانو نیز اگرچه حضور کمرنگ‌تری نسبت به مگان داشته‌اند، اما به هر حال آنها نیز میزبان برخی میهمانان اجلاس شده‌اند تا در کنار مگان، نشانی از صنعت خودرو کشور را در اجلاس شانزدهم به نمایش بگذارند.

ظاهرا تعداد ماکسیماهای به کار گرفته شده در اجلاس شانزدهم، حدود ۱۳۵ دستگاه، تیناها نزدیک به ۱۳۰ دستگاه و مورانوها نیز کمتر از ده دستگاه بوده است. مورانو البته برعکس ماکسیما و مگان و تینا، در کشور به مونتاژ نمی‌رسد و خودرویی وارداتی به حساب می‌آید. مسوولان تشریفات اجلاس و مدیران پارس‌خودرو نام سه خودرو مگان، ماکسیما و تیانا را آورده‌اند و مزایده عمومی را برای فروش این خودروها مناسب دانستند هرچند که پیش از انجام مزایده شایعه شده بود نیروی انتظامی و نهادهای عمومی دیگر خواهان خرید این خودروها شده‌اند و مذاکراتی با آنها انجام شده اما به دلیل اینکه شرایط خرید این نهادها نقدی نبوده است، ترجیح داده شده این خودروهای لوکس به طور عمومی واگذار شود.

● خودروها با چه قیمتی فروخته شد؟

خودروهایی که در مرحله اول به مزایده گذاشته شد با اقبال خوبی همراه بود چراکه بازار خودرو این روزها تشنه عرضه است. تقاضا در بازار به حدی است که قیمت‌ها را به شکل چشمگیری افزایش داده است. فاصله قیمت خودروها در بازار با آنچه در کارخانه است به حدی زیاد شده که در خودرو‌های گران‌قیمت داخلی به ۲۰ میلیون تومان رسیده است. همین موضوع باعث شده تا خودروهای اجلاس در شرایط خاصی عرضه شود و قیمت‌های خوبی برای آن پیشنهاد شود. شرکت پارس‌خودرو تولید‌کننده این ۶۴۶ دستگاه خودرو اگر می‌خواست زمان تولید یعنی در ماه‌های پایانی تابستان اقدام به فروش این خودروها کند، باید طبق ضوابط قانونی و با قیمت‌های مصوب این کار را انجام می‌داد و مثلا برای مگان حدود ۳۶ میلیون تومان از مشتری دریافت می‌کرد در حالی که قیمت این خودرو در بازار بالای ۵۰ میلیون تومان است و پارس‌خودرو هم توانست این خودروها را با قیمتی حدود ۵۲ میلیون تومان بفروشد. به گفته معاون بازرگانی این شرکت، خودرو‌ها دو هفته در اجاره دولت بوده‌اند. با این حساب این شرکت برای این مدت هم اجاره‌ای دریافت کرده است که جزو سود آن به حساب می‌آید.

آن طور که معاون بازرگانی پارس‌خودرو گفته، مگان به قیمت حداکثر ۵۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان، ماکسیما ۷۶ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان و تیانا نیز ۹۲ میلیون تومان به فروش رفته‌اند.

به گفته مرتضی نوازنی، ۶۴۶ دستگاه از خودروهای مگان، ماکسیما و تیانا مورد استفاده در اجلاس سران جنبش عدم‌تعهد در مزایده عرضه شد که ۴۹۹ دستگاه از آنها به قیمتی بالاتر از نرخ پایه کارشناسی فروخته شدند.

این خودرو‌ها که صفر کیلومتر به حساب نمی‌آیند فاقد بیمه و پلاک است که هزینه‌های مربوط به بیمه، پلاک و شماره‌گذاری آن بر عهده برندگان مزایده است.

در مرحله اول مزایده ۲۹۸ دستگاه مگان، ۹۵ دستگاه تیانا و ۱۰۶ دستگاه ماکسیما به فروش رسیده‌اند و حدود ۱۵۰ دستگاه از خودروهای باقیمانده که شامل ۹۰ دستگاه مگان، ۳۴ دستگاه تیانا و ۳۰ دستگاه ماکسیما می‌شود. قرار بر این شده است تا این خودروهای باقیمانده در مرحله بعدی مزایده عرضه شود که احتمالا با افزایش قیمت این خودروها در بازار، با نرخ بالاتری به فروش خواهد رسید.

مزایده‌ عمومی برای فروش ۶۴۶ دستگاه از این خودروها از پانزدهم تا هجدهم مهر برگزار شد و امکان بازدید خودروها در پارکینگ ضلع جنوبی پارس‌خودرو مهیا شد تا متقاضیان بتوانند این خودروها را از نزدیک مشاهده کنند. نرخ پایه کارشناسی شده برای خودروهای مگان، ماکسیما و تیانا به ترتیب ۴۵، ۶۵ و ۸۵ میلیون تومان اعلام شد اما تقاضا و پیشنهادها با توجه به قیمت‌های بازار بالاتر از این نرخ‌ها رفت. پارس‌خودرو اعلام کرده است که حداکثر کارکرد این خودروها حدود ۸۰۰ کیلومتر است.

پس از برگزاری دور اول مزایده اسامی برندگان آن در سایت پارس‌خودرو منتشر شد و به آنها ۴ روز فرصت داده شد تا نسبت به تکمیل وجه، اقدام و پس از آن خودروی خود را دریافت کنند.

قیمت انواع صفر کیلومتر این خودروها در بازار در حال حاضر به گونه‌ای است که شاید خرید کم کارکرد آنها با قیمت‌های ذکر شده برای مصرف‌کننده به صرفه باشد اما در این میان سودی که از چند جهت نصیب شرکت پارس‌خودرو شده است نمی‌توان نادیده گرفت در حال حاضر در بازار آزاد قیمت مگان با موتور ۲۰۰۰ سی‌سی و دنده اتوماتیک به ۶۰ میلیون تومان رسیده است. البته پارس‌خودرو اعلام نکرده است که مگان‌های درنظر گرفته شده برای جابجایی مهمانان اجلاس غیرمتعهدها از چه نوعی است اما به نظر می‌رسد از همین نوع اتومات و ۲۰۰۰ سی‌سی باشد. خودرو ماکسیما هم قیمت خود را در بازار به بالای ۹۰ میلیون تومان رسانده است که نشان می‌دهد در دور بعد مزایده، قیمت این خودرو هم بالاتر خواهد رفت. از آنجا که دور اول مزایده میانه‌های مهر برگزار شد، دور جدید افزایش قیمت خودرو که به تازگی حادث شده، در آن لحاظ نشده است.

تغییرات قیمت در بازار به حدی سریع بوده است که برآوردهای شرکت هم دچار تغییر شده است. حدود یک ماه قبل و پیش از تعیین قیمت پایه برای این خودروها یک مقام آگاه در پارس‌خودرو گفته بود قرار است قیمت‌های پایه چند میلیون تومان کمتر از قیمت کارخانه باشد به این ترتیب آن زمان که (قبل از مصوبه افزایش اخیر قیمت خودروها) قیمت مگان در کمپانی ۳۹ میلیون تومان بود، حدود قیمت پایه این خودرو برای مزایده ۳۶ میلیون تومان برآورد شده بود اما تحولات در بازار خودرو و نبود نظارت دستگاه‌هایی نظیر سازمان حمایت باعث شد تا خودروساز نتواند از سود قابل‌توجه در فروش این خوروها به قیمت بازار صرف نظر کند به همین دلیل قیمت پایه فقط در این نوع خودرو ۱۰ میلیون تومان بالاتر تعیین شد تا تقاضاها هم حدود ۶ میلیون تومان از قیمت پایه فراتر رود و نرخ نهایی به قیمت بازار نزدیک شود و این خودروساز دولتی همانند یک بنگاه‌دار اتومبیل، خودروها را به فروش برساند. نکته جالب اینجاست که پارس‌خودرو در کنار خودروهای اجلاس، تعدادی خودروی دست دوم دیگر را نیز به مزایده گذاشته است.

مرتضی نوازنی، معاون بازرگانی شرکت پارس‌خودرو گفته است که شرکت پارس‌خودرو ۸۰۰ دستگاه خودرو دست دوم که ۶۴۶ دستگاه آن از خودروهای مگان، ماکسیما و تیانا استفاده شده در اجلاس سران کشورهای غیرمتعهد بوده است را در مزایده‌ای عمومی عرضه کرده است. خودروهای دست دوم دیگری که علاوه بر خودروهای اجلاس به‌وسیله شرکت به مزایده گذاشته شده است از انواع دیگر مانند تندر۹۰، نیو پیکاپ، نیسان قشقایی و پراید است.

این اظهارنظر نشان می‌دهد که پارس‌خودرو از فرصت این مزایده برای فروش تعدادی دیگر خودرو دست دوم به قیمت بازار آزاد استفاده کرده است. مرحله اول مزایده با شرایط خاص خود به پایان رسید و خریداران خودروهای خود را تحویل گرفته‌اند از دیگر نکات جالب این مزایده عمومی این بود که مسوولان شرکت پارس‌خودرو اعلام کردند برای جلوگیری از ایجاد هرگونه رانت، تمام کارکنان این شرکت و بستگان درجه یک آنها از حضور در این مزایده منع شدند.

همچنین شرکت پارس‌خودرو اعلام کرده است که بیشتر این خودروها کمتر از ۱۰۰۰ کیلومتر کارکرد داشته و با توجه به آنکه تاکنون فاکتور و پلاک نشده‌اند، خودرویی نو و دست اول محسوب می‌شوند. معاون بازرگانی پارس‌خودرو با رد شایعات مطرح شده درباره حضور این خودروها در ناوگان نیروی انتظامی و یا نهادهای دیگر گفته است که به جز ۶۰ دستگاه خودرو تیانا که نهاد ریاست‌جمهوری تمایل به خرید آنها داشته و مذاکراتی نیز در این خصوص صورت گرفته، تمام خودروها براساس قرارداد اولیه به این شرکت بازگردانده شده و پارس‌خودرو با برگزاری مزایده عمومی این خودروها را کاملا در اختیار خریداران قرار خواهد داد.

محمد عدلی