چرا کردستان مستقل یک دولت شکست خورده خواهد بود

آیا کردستان عراق حق دارد مستقل شود بله اما آیا حق با بارزانی است که با یک کردستان مستقل منطقه باثبات تر خواهد شد البته که نه البته دلیل اصلی آن هم خود بارزانی است,نه کردهایی که وی ادعا می کند نماینده آن هاست در توجیه اینکه استقلال کردستان کاری راحت و مفید خواهد بود مسئولان کردستان از تجربه جدایی دوستانه و صلح آمیز چک و اسلواکی و تجزیه چکسلواکی یاد می کنند اما موارد و نمونه های زیادی هم از جدایی طلبی هایی که منجر به کشمکش های نظامی و غیرنظامی شده باشد, داریم مانند سودان و سودان جنوبی, اتیوپی و اریتره, صربستان و کوزوو, اندونزی و تیمور شرقی و موارد زیاد دیگر در هیچ کدام از این موارد بخش مستقل شده نتوانست بر اساس هیچ معیار عینی موفق باشد

مایکل رابین در هفته نامه نیوزویک می نویسد: در 28 ژوئن مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان در سرمقاله روزنامه واشنگتن پست مطلبی با این تیتر نوشت: «زمان این رسیده که کردستان برای استقلال خود تصمیم بگیرد». او در این مقاله نوشت: «اینکه کردستان عراق به حق تعیین سرنوشت خود دست پیدا کند هیچ کس را تهدید نمی کند حتی ممکن است به ثبات بیشتر منطقه هم کمک کند». او سپس اضافه می کند: «بعد از یک قرن تلاش زمان این فرارسیده است که این مطلب را بفهمیم که حاکمیت اجباری عراق بر کردستان نه به نفع عراق است و نه به نفع کردستان. ما خواستار این هستیم که آمریکا و جامعه جهانی به این تصمیم دموکراتیک مردم کردستان احترام بگذارند، این هم برای عراق و هم برای کردستان بهتر است».

آیا کردستان عراق حق دارد مستقل شود؟ بله؛ اما آیا حق با بارزانی است که با یک کردستان مستقل منطقه باثبات تر خواهد شد؟ البته که نه. البته دلیل اصلی آن هم خود بارزانی است،نه کردهایی که وی ادعا می کند نماینده آن هاست. در توجیه اینکه استقلال کردستان کاری راحت و مفید خواهد بود مسئولان کردستان از تجربه جدایی دوستانه و صلح آمیز چک و اسلواکی و تجزیه چکسلواکی یاد می کنند؛ اما موارد و نمونه های زیادی هم از جدایی طلبی هایی که منجر به کشمکش های نظامی و غیرنظامی شده باشد، داریم مانند سودان و سودان جنوبی، اتیوپی و اریتره، صربستان و کوزوو، اندونزی و تیمور شرقی و موارد زیاد دیگر. در هیچ کدام از این موارد بخش مستقل شده نتوانست بر اساس هیچ معیار عینی موفق باشد. در مورد خیزش کردستان من نه مخالف جدایی هستم و نه موافق (چراکه این مسئله مربوط به مردم کردستان است) اما با این وجود مسائل و پیچیدگی هایی وجود دارد که تعیین می کنند جدایی کردستان موفق یا ناموفق خواهد بود و رهبران کردستان آن ها را ندیده اند. در اینجا به چند مورد آن اشاره می کنم:

توافق های تقسیم آب: بارزانی می گوید که دولت عراق و کردستان در مورداستفاده از منابع آبی می توانند با هم تدابیری را بیندیشند اما توافق های مربوط به تقسیم آب در این منطقه – که بسیاری قدیمی و عمر برخی از آن ها به 70 سال قبل برمی گردد- شامل ترکیه و سوریه هم می شود. درگذشته مذاکرات پیرامون دجله و فرات بین این کشورها کشمکش های زیادی را به وجود آورده و حتی آن ها را تا سرحد جنگ پیش برده است. دوباره نوشتن این توافق ها فقط در گفتار ساده است نه در عمل.

مرزها: بارزانی می گوید استقلال فقط محدود به مرزهای کردستان عراق خواهد بود اما او خواستار برگزاری رفراندوم در منطقه ای است که هنوز با بغداد بر سر آن نزاع است. در جمهوری چک و اسلواکی مردم و حکومت خیلی سریع بر سر مرزها باهم به توافق رسیدند. وعده های یک طرفه ای که بارزانی ده ها سال است که قول آن ها را می دهد به جای شراکت و دوستی ممکن است باعث دشمنی عراق و کردستان شود.

شهروندی: آیا کردهایی که در عراق و جاهای دیگر عراق زندگی می کنند شهروند کردستان خواهند بود؟ آیا عرب هایی که در کردستان زندگی می کنند اجازه شهروندی عراق را خواهند داشت؟ آیا تابعیت دوگانه خواهند داشت؟ اگر یک کشور اجازه چنین چیزی را بدهد و دیگری نه چه رخ می دهد؟ آیا ممکن است رفراندوم منجر به یک پاک سازی قومی شود؟ آیا کردهایی که اینک در دستگاه دولتی عراق هستند و مجبور به استعفا می شوند نفوذ خود را در بغداد از دست می دهند؟

اقتصادی: کردستان عراق معتقد است که از منابع عظیم نفتی برخوردار است؛ اما بازارهای غیر شفاف که با پارتی بازی و فساد کار می کنند از قبل کمپانی های بزرگ نفتی را به گونه ای هدایت کرده اند که باعث شکست نفتی کردستان شوند. به همین دلیل اینک کردستان عراق نتوانسته است حتی حقوق کارمندان خود را بدهد و نزدیک به 20 میلیارد دلار بدهی بالا آورده است. کردستان مدعی 17 درصد از عواید نفتی عراق است اما آیا آن ها حاضرند 17 درصد از بدهی های عراق را هم گردن بگیرند؟

نظامی: پیشمرگه های کرد- نیروی نظامی کردستان- بیشتر جنگجویان غیرنظامی هستند تا ارتش. آن ها افرادی هستند که به یک یا گروهی از افراد وفادار هستند نه به دولت. وقتی که یک کشور نفت داشته باشد اما ارتش نداشته باشد بیشتر مسائل حول محور فرد می چرخد نه دولت و همین منجر به جنگ داخلی می شود. اگر باور ندارید به مورد جنوب سودان توجه کنید. حتی اگر کردستان عراق بتواند پیشمرگه ها را با نیروهای اطلاعاتی باهم متحد و همراه کند در مورد نیروی هوایی چه خواهد کرد؟

بارزانی خود را پدر یک ملت می داند اما میراث او آنچه خودش فکر می کند نیست. او مدت ها قبل در برابر دو انتخاب قرار داشت: مانند نسلون ماندلا در ذهن ها بماند یا مانند یاسر عرفات؟ رهبر کنگره ملی آفریقا یعنی نلسون ماندلا دشمنی های عمیق را به منظور ساختن یک آفریقای جنوبی جدید کنار گذاشت. برخلاف بارزانی که در پایان دوره ریاست جمهوری اش از کنار رفتن از قدرت خودداری کرد نلسون ماندلا خیلی راحت قدرت را به دست دیگری سپرد این کاری است که در هر دموکراسی لازم است و به این ترتیب تبدیل به سیاستمدار جهانی شد. در مقابل عرفات سعی کرد از قدرت خود برای ادامه دشمنی ها استفاده کند. او هم مثل بارزانی میلیون ها دلار را برای ادامه دشمنی ها خرج کرد. کردها ممکن است در رفراندوم پیروز شوند اما اگر رهبرانی نداشته باشد که کردستان را مقدم بر فامیل و منافع مالی شخصی خود بدانند این شانس تاریخی آن ها برای آزادی به باد خواهد رفت.

نویسنده: مایکل رابین

مترجم: آرین پورقدیری

منبع: روزنامه اصفهان امروز

*********

آرین پورقدیری (pourghadiri) ، زن، تاریخ تولد : ۲۴ بهمن ۱۳۶۳، محل تولد : ایران، اصفهان، اصفهان،متاهل، وضعیت تحصیل : کارشناسی ارشد، دین و مذهب : اسلام - شیعه، محل سکونت : ایران، تهران، تهران

*********