ابهاماتی درباره واکسن سرماخوردگی

کج فهمی ها باعث شده خیلی ها در آغاز فصل سرما از واکسن سرماخوردگی غافل شوند

واکسن سرماخوردگی شامل چند ویروس شناخته شده و ضعیف است که از طریق تزریق عضلانی می‌تواند حدودی بیمار را در برابر بیماری آنفلوآنزا و سرماخوردگی محافظت کند.

دامنه تاثیر این واکسن‌ها را بیشتر از ۵۰ درصد تخمین می‌زنند، اما درباره آنها شایعاتی هم وجود دارد که در ذیل به برخی از آنها به صورت علمی‌تر پرداخته خواهد شد.

با فرارسیدن فصل سرما و سرماخوردگی، بیشتر شرکت‌های داروسازی خودشان را برای تولید و ساخت واکسن‌های آنفلوآنزا و سرماخوردگی آماده می‌کنند. امسال هم مثل گذشته احتمالا میلیون‌ها واکسن مختلف آنفلوآنزا تولید می‌شود، آن هم برای فصلی که پیش‌بینی‌ها آن را بسیار پرالتهاب توصیف کرده‌اند، اما بسیاری از افراد، افسانه‌هایی را که درباره واکسن‌های سرماخوردگی شنیده‌اند، باور کرده‌اند.

برخی از این افسانه‌ها مثبت و برخی منفی‌اند. درست است که واکسن‌ها معجزه نمی‌کنند و ویروس‌های هر منطقه با منطقه جغرافیایی دیگر تفاوت‌هایی دارند، اما به هر حال نادیده گرفتن واکسن‌ها باعث می‌شود شخص از مزایای آنها هم غفلت نماید. برخی از این افسانه‌ها عبارت است از:

● افسانه اول

واکسن می‌تواند شما را به بیماری آنفلوآنزا مبتلا کند.

این معمول‌ترین شایعه‌ای است که در مورد واکسن‌های آنفلوآنزا و سرماخوردگی شنیده می‌شود، اما به سادگی می‌توان اقرار کرد که این امر واقعیت ندارد. واکسن تنها می‌تواند یک سری عوارض خفیف را در بدن ایجاد کند. در زمان تزریق ممکن است کمی احساس درد یا سوزش داشته باشید، اما این مساله معمولا موقتی است.

از طرف دیگر همین مساله گواه آن است که واکسن در حال انجام کاری است که برای آن برنامه‌ریزی شده است. همین نشانه‌های ساده، پزشک را آگاه می‌کند که بدن شخص نسبت به دارو از خود واکنش مناسبی نشان داده است. البته نباید نشانه‌های ساده و خفیف را با بیماری اشتباه گرفت.

ممکن است پس از تزریق واکسن، شخص تصور کند بدنش کمی گرم‌تر شده یا حتی برای یک یا دو روز بدن درد داشته باشد، اما توجه داشته باشید که آنفلوآنزای واقعی باعث می‌شود فرد مدت یک هفته بستری شود یا این که حتی تب داشته باشد.

تزریق واکسن‌های سرماخوردگی برای کودکان توصیه می‌شود. علت این امر نزدیکی کودکان به اقشار مختلف است، از همسالانشان گرفته تا معلمان حتی خواهر و برادرها، بزرگسالان و پدربزرگ و مادربزرگ نیز از این قاعده مستثنی نیستند. کودکان بزرگ‌ترین ناقلان بیماری آنفلوآنزا هستند و به همین سبب تزریق واکسن به آنها می‌تواند دامنه وسیعی از افراد را از خطر ابتلا به بیماری مصون نگه دارد.

● افسانه دوم

باید آنقدر صبر کنید تا هوا سرد شود، آنگاه برای تزریق واکسن سرماخوردگی اقدام کنید.

برخی از مردم نگران هستند که اگر زودتر از موقع واکسن را تزریق کنند، زمانی که هوا در زمستان به اوج سردی می‌رسد دیگر اثری از دارو در بدنشان باقی نمانده باشد. واقعیت این است که تزریق واکسن حتی در مرداد هم می‌تواند در تمام طول فصل سرما از بدن محافظت کند. افراد مسن اغلب نگران همین مساله هستند، اما توجه داشته باشید که این قاعده در مورد آنها نیز صدق می‌کند.

● افسانه سوم

آنفلوآنزا تنها با عطسه منتقل می‌شود!

میکروب‌ها به راحتی منتقل می‌شوند و آنفلوآنزا یک بیماری مسری است. یک کودک می‌تواند به راحتی بیماری را به کودک دیگر انتقال دهد و عاقبت هم پای بیماری به منزل باز شود. به همین دلیل است که متخصصان توصیه می‌کنند در طول فصل سرماخوردگی دست‌های خود را بیشتر بشویید و ضدعفونی کنید. اهمیت این مساله در کودکان چند برابر است. ساده‌ترین کار این که از ژل‌های پاک‌کننده استفاده شود، اما حتما توجه داشته باشید که آنها باید حداقل ۶۵ تا ۹۵ درصد الکل ضدعفونی داشته باشند. اگر آب و صابون در دسترس باشد که چه بهتر در این صورت می‌توانید بسادگی خودتان را از شر میکروب‌ها راحت کنید، اما حتما دست‌هایتان را خوب آبکشی کنید.

● افسانه چهارم

واکسن‌های آنفلوآنزا از شما در برابر ویروس‌های جدید محافظت نمی‌کنند.

از زمان شیوع ویروس N۱، H۱ در سال ۱۳۸۸ تا شیوع آنفلوآنزای خوکی و مرغی به نظر می‌رسد که همیشه یک ویروس جدید وجود دارد تا خبرساز شود، اما محققان، میکروب‌ها و ویروس‌های جدید را به دقت مورد بررسی قرار می‌دهند؛ از انواع خطرناک گرفته تا انواع عادی. در هر حال محققان توانسته‌اند قدم‌های مثبتی برای مهار آنها بردارند. سازمان بهداشت جهانی، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها همه انواع میکروب‌ها و ویروس‌هایی را که به نظرشان می‌توانند در ماه‌های آینده مشکل‌ساز شوند، جمع‌آوری کرده و تحقیقات گسترده‌ای روی آنها انجام می‌دهند.

هر ساله واکسن‌ها براساس همین تحقیقات تغییر می‌کنند. ویروس‌های آنفلوآنزا چند نوع هستند که از مهم‌ترین آنها ویروس آنفلوآنزای نوع الف است. ویروس نوع الف، سه پروتئین غشایی (HA,NA,M۲) دارد. تشخیص ویروس آنفلوآنزای نوع الف از نوع ب سخت است، اما آنها به هر حال تفاوت‌هایی با هم دارند. به عنوان مثال ویروس آنفلوآنزای نوع ب،چهار پروتئین دارد. هر ساله دو نوع از ویروس‌های آنفلوآنزای نوع الف و یک نوع از ویروس‌های نوع ب به واکسن‌ها اضافه می‌شود، اما همچنان تلاش محققان در این عرصه ادامه دارد.

منبع: virology