برخورد درمانی با آسیبهای ورزشی

اول اینکه هرگز زمانی که در هنگام ورزش دچار درد شدیم سعی نکنیم به حرکات و تمرین ادامه دهیم لذا اولین گام توقف فعالیت ورزشی است

اول اینکه هرگز زمانی که در هنگام ورزش دچار درد شدیم سعی نکنیم به حرکات و تمرین ادامه دهیم لذا اولین گام توقف فعالیت ورزشی است.

● صدمات و جراحات ورزشی نیازمند اقدام پزشکی:

الف) آسیب هایی که سبب درد شدید و تورم و یا بی حسی در اندام شوند.

ب) عدم توانایی در تحمل وزن بدن برروی اندام آسیب دیده

ج) جراحات و صدماتی که ناشی از یک آسیب قدیمی اند و اکنون در آنها دچار درد شدید ـ تورم و یا ناپایداری مفصلی ( اگر آسیب قدیمی در مفصل باشد ) شده ایم.

صدماتی که در موارد فوق نگنجیدند را می توان در منزل یا در محیط ورزش درمان نمود : جهت تسریع بهبودی باید ۴ اقدام بعد از آسیب دیدگی ورزشی تا حداقل ۴۸ ساعت بعد انجام گیرد.

۱) استراحت : توقف فعالیت ورزشی و استراحت دادن به ناحیه صدمه دیده اولین قدم است. چنانچه ناحیه صدمه دیده مثلاً‌ در پا است بخاطر نیاز به انجام فعالیتهای روزانه می توان از عصا استفاده نمود تا به عضو صدمه دیده فعالیتی وارد نشود.

۲) درمان با یخ: برای انجام یخ درمانی باید کیسه حاوی یخ را به مدت ۲۰ دقیقه برروی محل آسیب قرار دهیم و این کار را ۸-۴ بار در روز انجام می دهیم. توجه شود که زمان فوق نباید بیش از ۲۰ دقیقه باشد. سرما درمانی سبب کاهش التهاب و تورم و درد می گردد.

۳) فشار موضعی محل آسیب : با بانداژ کردن محل آسیب می توان از میزان تورم و التهاب کاست و روند بهبودی را تسریع نمود.

۴) بالا نگه داشتن محل آسیب : در صورت آسیب دیدگی زانو, آرنج, اندام فوقانی و تحتانی می توان آنها را بالاتر از سطح قلب قرار داد. این امر به کاهش آزاد سازی فاکتورهای التهابی می انجامد و روند بهبودی را شدت می بخشد. درمان های اختصاصی : در بالا اشاره شد که برای تمامی آسیبهای ورزشی می توان با استفاده از ۴ مورد استراحت دادن, بالا نگه داشتن سرما درمانی و فشار موضعی درد و تورم را کاهش و روند بهبودی را تسریع نمود. اما درمانها و روشهای خاصی هم برای درمان آسیب های ورزشی وجود دارد که در زیر به اختصار در مورد آنها توضیح می دهیم:

۱) داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی ( NSAIDS ) : اولین مرحله از ترمیم آسیب همان ایجاد التهاب در محل آسیب است. در واقع بوجود آوردن گرمی , تورم و حساسیت در لمس که نشانه های التهاب هستند اولین مرحله از ترمیم آسیب دیدگی است. اما التهاب شدید می تواند مضر باشد لذا برای کاهش آن اقدام می کنند. پزشکان از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مثل ایبوپروفن, ناپروکس و آسپرین برای این منظور استفاده می کنند. این داروها هم درد و هم التهاب را کاهش می دهند. داروی استامینوفن هم جزو این گروه است اما فقط ضد درد است و ضد التهاب نیست.

۲) جراحی : در برخی موارد جراحی جهت ترمیم بافت همبند ( عصب ـ عروق ) و نیز شکستگی های ترکیبی لازم است. البته طیف وسیعی از آسیبهای ورزشی نیازی به جراحی ندارند.

۳) درمانهای بازتوانی : بازتوانی به برنامه ای چند مرحله ای برای بازیابی توان و انعطاف عضو صدمه دیده به ما قبل آسیب دیدگی است. در اغلب آسیب ها باید هر چه سریعتر حرکات شروع شوند ( بعد از رفع درد ) این شروع زودرس فعالیت می تواند به بهبودی کمک شایانی کند باید در دامنه حرکتی مفصل انجام داد پس از اینکه در تمام دامنه حرکت قادر به حرکت شدیم باید شروع به انجام حرکات کششی نمائیم و بعد به حرکات قدرتی برای تقویت عضلات بپردازیم. توجه داشته باشیم حرکات را تا جایی ادامه بدهیم که درد نداشته باشیم به عنوان مثال چنانچه در دامنه حرکتی مفصلی در جایی درد گرفت تا آنجا که درد نیاید مفصل را حرکت می دهیم. یک برنامه بازتوانی کامل باید شامل ورزشهایی برای افزایش انعطاف پذیری, قدرت و حس عمقی باشد.

۴) تحریک الکتریکی : تحریک الکتریکی مداوم سبب بهبود درد یا جلوگیری از انتقال پیام درد از اعصاب به مغز می شود. از سویی دیده شده که سبب کاهش تورم و حفظ قدرت عضلانی و جلوگیری از تحلیل عضله می گردد.

۵) سرما درمانی : با کاهش خونرسانی به عضو صدمه دیده سبب کاهش التهاب و درد می گردد. عمدتاً در ۴۸ ساعت اول کاربرد دارد.

۶) گرما درمانی : با افزایش خون رسانی سبب تسریع روند بهبودی و کاهش درد می شود اما در ۴۸ ساعت اول نباید استفاده شود. عمدتاً در ۴۸ ساعت اول سرما درمانی و بعد از آن گرما درمانی می کنیم.

۷) اولتراسوند: امواج پرفرکانس اولتراسوند سبب ایجاد گرمای عمقی در بافت آسیب دیده می شود و روند بهبودی آسیب ورزشی را تسریع می کند.

۸) ماساژ درمانی : با افزایش جریان خون عضو بهبود را تسریع می کند. در فاز حاد نباید انجام گیرد. جلوگیری از آسیبها و صدمات ورزشی :

در اطفال و نوجوانان :

▪ گرم کردن کافی قبل از انجام حرکات ورزشی حتی حرکات مداوم ورزشی.

▪ عدم وادار کردن اطفال به تمرین بیش از حد

▪ عدم انجام حرکات ورزشی که در آنها زانوها به طرفین بیش از حد کشیده شوند مثلاً از آنها بخواهیم که زانوهای خود را زیاد از هم باز یا بسته کنند در حالیکه پاهای آنها روی زمین است.

▪ انجام حرکات کششی برای گرم کردن بخصوص برروی تاندون آشیل‏ , عضلات پشت ران و عضله چهار سر جلوی ران.

▪ انجام حرکات برای سرد کردن بدن بعد از انجام فعالیت مثل راه رفتن بعد از انجام دو میدانی و عدم قطع ناگهانی فعالیت.

▪ استفاده از کفشهای مناسب ورزشی.

▪ استفاده از وسایل محافظتی مثل مچ بند, ساق بند و زانو بند.

▪ استفاده از نرم ترن سطح برای ورزش: تا حد امکان از دویدن و یا تمرین بر روی سطوح سخت مثل آسفالت پرهیز گردد.

▪ هنگامی که زانو در حالت غیر دینامیک خم است زاویه خم شدگی آن بیش از ۹۰ درجه نباشد. در بالغین :

▪ هرگز ناگهانی و متناوب ورزش نکنید مثلاً در یک روز در هفته و آنهم شدید. سعی کنید بطور پیوسته و مداوم تمرین کنید. اغلب آسیب ها مثل آسیب تاندون آشیل که بسیار شایع است در افرادی که ناپیوسته تمرین می کنند رخ می دهد.

▪ اصول ورزشی را که انجام می دهید بخوبی یاد بگیرید انجام صحیح حرکات مهمترین روش برای جلوگیری از آسیب ورزشی است.

▪ هرگز بیش از حد توان فشار نیاورید.

▪ هرگز بیش از اندازه تمرین نکنید.

▪ محدودیت بدن خود را بشناسید هرگز توانایی های شما در صورتی که میانسال هستید مثل دوران جوانیتان نیست . فعالیتهای خود را متناسب با سن و وضعیت بدنی طراحی کنید.

▪ بر شدت تمرین خود آهسته آهسته بیفزایید.

▪ تمرکز خود را بر بهبود وضعیت قلبی- عروقی,انعطاف پذیری و افزایش قدرت همزمان بگذارید. توجه به یک بعد مثلاً افزایش قدرت از کارایی شما می کاهد و شما را مستعد آسیب می کند.

▪ حتماً‌ قبل از انجام ورزش حداقل ۱۵ دقیقه حرکات کششی انجام دهید.

▪ حتما بعد از انجام ورزش به آرامی خود را سرد کنید و یکباره از فعالیت دست نکشید. در هر صورت پیشگیری بهترین راه درمان است اکثر آسیب دیدگی های ورزشی به خاطر گرم نکردن صحیح و انجام حرکات کششی به طریقی نادرست قبل از ورزش کردن است. بالا بردن ناگهانی شدت ورزش هم می تواند به شما صدمه بزند. از این رو بهترین راه پیشگیری انجام حرکات صحیح کششی قبل و پس از ورزش و افزایش شدت ورزش به تناسب مهارت ها و تجاربتان درآن ورزش می باشد.