زد و خوردهای خواهر و برادری

توجه به دلایل زیربنایی دعواهای فرزندان تا حد زیادی از بحث های بیشتر در آینده جلوگیری می کند.

والدین چگونه می توانند دعوای فرزندان را ختم به خیر کنند

۲ فرزند ۳ و ۶ ساله دارم که دائم به خاطر در اختیار داشتن یک وسیله و یا هر مسئله کوچکی با یکدیگر دعوا می کنند و کارشان به زد و خورد می کشد، نمی دانم باید با آن ها چطور رفتار کنم، واقعا از دست شان کلافه شده ام.

از جمله هدف های والدین، تشکیل خانواده ای است که در آن صلح و آرامش میان فرزندان حاکم باشد، در برخی موارد حتی یکی از انگیزه های تعدد فرزندآوری جلوگیری از تنها ماندن فرزندان و داشتن همدم و همراهی صمیمی در سال های آتی است، اما این منظور در تمامی خانواده ها محقق نمی شود و بسیاری از والدین اغلب شاهد چالش، بحث و حتی برخوردهای فیزیکی بین فرزندان هستند که احتمالا این امر به شدت آن ها را آشفته می سازد. با این حال، رعایت چند نکته دفعات و شدت چنین رفتارهایی را کاهش می دهد:

علت دعواها را مشخص کنید

توجه به دلایل زیربنایی دعواهای فرزندان تا حد زیادی از بحث های بیشتر در آینده جلوگیری می کند. به عنوان مثال گاهی اوقات این دعواها بر سر اسباب بازی یا وسایلی است که هر دو به آن نیاز دارند اما والدین به اندازه کافی آن وسیله خاص را تهیه نکرده اند، در این شرایط می توان امکانات لازم را فراهم کرد یا برای استفاده هر یک از بچه ها قوانینی وضع کرد. همچنین بسیاری از دعواها نیز به علت بی برنامه بودن، کسل شدن و یا حتی گرسنگی بچه ها روی می دهد به همین دلیل بهتر است در حین بازی یا انجام فعالیت روزمره شان گاهی با فواصل منظم به آن ها سر بزنید، میان وعده ای برایشان ببرید یا کمی با آن ها صحبت کنید.

کمبود توجه را جبران کنید

«نیاز به توجه» شاید یکی از دلایل شکل گیری دعوا میان فرزندان باشد زیرا تا زمانی که آن ها بدون دعوا مشغول کارهای خود هستند، توجهی از سوی شما دریافت نمی کنند، اما با آغاز جر و بحث ها مسلما وقتی را به آن ها اختصاص خواهید داد پس سعی کنید وقتی مشغول کارهای مطلوبی مثل نقاشی یا ساختن کاردستی هستند نیز به آن ها توجه کنید. علاوه بر این ضرورتی ندارد که در تمامی جر و بحث ها مداخله کنید گاهی بهتر است خود کودکان مشکلات شان را حل کنند.

تبعیض قائل نشوید

در برخی موارد رفتار والدین یا برخی از آشنایان باعث اختلاف میان فرزندان می شود یکی از این مشکلات مقایسه کردن کودکان با یکدیگر یا سرزنش یکی از آن ها با به رخ کشیدن رفتار دیگری است. این کار ضمن ایجاد احساس حسادت، روابط و همکاری صمیمانه میان آن ها را تخریب می کند. بهتر است ویژگی های خوب هر فرزند را مورد توجه قرار دهید تا هر یک از آن ها بداند که او را هم دوست دارید و نیازی به اثبات این موضوع از طریق آزار کودک دیگر وجود ندارد.

گفت وگو را فراموش نکنید

به دیگر نیازهای عاطفی کودک نیز توجه کنید، دقت کنید که آیا آن روز (هنگام دعوا) کودک با تنش یا مشکل خاصی مواجه بوده است. بدین منظور زمانی را برای گفت وگو درباره افکار و احساسات هر یک از فرزندان تان اختصاص دهید با این کار علاوه بر بهبود رابطه عاطفی میان خود و فرزندان می توانید مشکلات را به صورت ریشه ای ارزیابی کنید.

پاداش دهید، جریمه کنید

چند قانون کوچک را تعیین کنید، به خصوص قوانینی درباره جلوگیری از برخوردهای فیزیکی؛ این قوانین را به هر دو کودک اعلام کنید در صورتی که یکی از فرزندان به قوانین پایبند نبود و به کودک دیگر آسیب رساند جریمه ای در نظر بگیرید. همچنین در صورت روی ندادن بحث و دعوا در هر روز پاداش هایی را که برای آن ها تعیین کرده اید در اختیارشان بگذارید البته نسبت به این تشویق ها نیز پایبند باشید.

انفرادی...!

وقتی فرزندان به طور مکرر برخوردهای فیزیکی دارند آن ها را موقتا به اتاق های مجزا بفرستید. در این مدت، آن ها اجازه ندارند از تلویزیون یا بازی های رایانه ای استفاده کنند و باید به تنهایی خود را سرگرم کنند، این کار باعث می شود قدر لحظه های با هم بودن را بهتر بدانند.

همیشه حق با کتک خورده نیست

همیشه حق با کودک آسیب دیده، گریان یا کوچک تر نیست هر چند کتک زدن راه حل عاقلانه ای نبوده است اما والدین باید نسبت به رفتارهای قبل از دعوا نیز حساس باشند و باید برای هر دو کودک براساس نوع رفتارشان برخورد ویژه ای تعیین شود.

رفتارهای خود را اصلاح کنید

گاهی کودکان این رفتارها را از کارتون ها، بازی های رایانه ای، هم سالان و یا حتی والدین می آموزند، در این صورت بهتر است برنامه های دیگری را برای آن ها تهیه کنید، محیط های مناسب تری را انتخاب کنید و رفتارهای خود را اصلاح کنید.

شرایط سنی را در نظر بگیرید

کودکان در سنین ۲ تا ۴ سالگی از نظر حس مالکیت و تمامیت خواهی در اوج قرار دارند در نتیجه لجبازی بیشتری ممکن است نشان دهند و هم زمان والدین از فرزند بزرگ تر انتظار صبوری بیشتری دارند در نتیجه دایم به او تذکر می دهند که تو بزرگ تر هستی و باید رعایت حال خواهر یا برادر کوچک ترت را بکنی حال آن که کودک بزرگ تر نیز ممکن است در سنی باشد که هنوز به توجه و محبت بسیاری نیاز دارد.بنابراین توجه به مراحل رشد و در نظر گرفتن مشکلات ویژه هر خانواده حائز اهمیت است.در نهایت چنان چه پرخاشگری کودکان همراه با برخوردهای فیزیکی و خشن تداوم یابد و آسیب های جدی روابط یا سلامت آن ها را تهدید کند ممکن است این رفتار نشانه ای از یک اختلال یا مشکلی بزرگ تر باشد در این صورت بهتر است مشکل خود را با یک روان شناس یا روانپزشک در میان بگذارید.

زهرا حسین زاده ملکی

روان شناس