ضد فوتبال هلند و اسپانیا

همه از بازی فینال انتظار مصافی کلاسیک را داشتند که طی آن شاهد برخورد ۲ فلسفه و نگاه مختلف به بازی فوتبال باشیم, اما هلند و اسپانیا با نگاهی منفی به بازی, پایانی تلخ را برای جام جهانی رقم زدند

همه از بازی فینال انتظار مصافی کلاسیک را داشتند که طی آن شاهد برخورد ۲ فلسفه و نگاه مختلف به بازی فوتبال باشیم، اما هلند و اسپانیا با نگاهی منفی به بازی، پایانی تلخ را برای جام‌جهانی رقم زدند.

به نظر می‌رسد دیگر نباید چشم انتظار فینال اروپایی دیگری در جام‌جهانی باشیم. ۴ سال قبل بازی فینال با ضربه سر زیدان به ماتراتزی و تعیین برنده در ضربات پنالتی همراه بود، ولی واقعا در آن روز هیچ‌کس انتظار یک بازی کلاسیک را در برلین نداشت.

در عوض بازی فینال ۲۰۱۰ قرار بود با توجه به سبک بازی ۲ تیم هلند و اسپانیا به یاد ماندنی باشد و بهترین استعدادهای ۲ تیم در خط حمله صحنه‌های به یاد ماندنی در بازی خلق کنند.

با این همه ۸۴ هزار تماشاگر در ورزشگاه شهر ژوهانسبورگ و بیش از ۷۰۰ میلیون بیننده تلویزیونی بیش از ۹۰ دقیقه برای شروع فوتبال واقعی انتظار کشیدند و سرانجام انتظارشان تنها باگل اینیستا پاسخ داده شد. آیا کسی به بازیکنان نگفته بود با حضور نلسون ماندلا و سران بیش از ۱۶ کشور جهان باید بازی بهتری ارائه دهند؟ فوتبال بازی ۲۲ نفره‌ای برای کسب بهترین نتیجه است و همه این را می‌دانند، اما همیشه جنبه سرگرمی ‌این ورزش آن را از سایر ورزش‌ها متمایز کرده است و این دقیقا همان چیزی بود که بازی فینال فاقدش بود.

عجیب بود بازی رده‌بندی که شب قبل برگزار شده بود، می‌توانست با کیفیتی غیرقابل انتظار براحتی جای این فینال را بگیرد. آلمان و اروگوئه در دیداری به میدان رفتند که در نگاه اول تنها بهانه‌ای برای کسب درآمد بیشتر از سوی فیفا و برگزارکنندگان جام‌جهانی است، ولی این بازی از همان دقایق اول تا پایان با هیجان دنبال شد و شاید بهترین دیدار در بین ۶۴ بازی جام بود. کیفیت بازی و هیجان آن هر دو در سطحی قابل قبول بود و البته گل‌های فراوانی هم به ثمر رسید و هیجان تا آخرین لحظه که ضربه دیگو فورلان روی تیر دروازه آلمان فرود آمد، حفظ شده بود.

جامی ‌که با گل شابالالا برای آفریقای جنوبی مقابل مکزیک آغاز شده بود، می‌توانست امیدوارکننده‌تر از اینها به پایان برسد، اما حتی تماشاگران فوتبالدوست آفریقایی هم از تماشای بازی کسل‌کننده فینال ناامید شده بودند و دیگر صدای ووزلاهای کرکننده شان به گوش نمی‌رسید.

چند دقیقه اول بازی با تصاحب توپ توسط هلندی‌ها آغاز شد و برخلاف تصور این اسپانیا بود که سایه توپ را در زمین تعقیب می‌کرد اما مدتی نگذشت که نظمی‌از پیش تعیین شده بر بازی حکمفرما شد و اسپانیا شروع به تست کردن دفاع هلند کرد و نارنجی‌ها هم تنها در پی کسب موقعیتی برای پیش بردن توپ به سوی دروازه اسپانیا بودند. ولی عدم جذابیت بازی زمانی اوج گرفت که بازیکنان عصبی هر دو تیم در پی عدم اجازه به بازیکن حریف برای استفاده از فضاهای میانه زمین برآمدند و البته برای این کار دست به خطاهای متعدد زدند. هنوز عقربه ساعت به دقیقه ۲۰ نرسیده بود که «هاوارد وب» به روبین فن پرسی، کارلوس پویول، مارک فن بومل و سرخیو راموس کارت زرد نشان داد تا آرامش را به بازی برگرداند و به اصطلاح بازی از دستش خارج نشود، اما نشان ندادن کارت قرمز به نایجل دی یونگ هلندی پس از لگدی که به سینه ژابی آلونسو زد را اگر نخواهیم به حساب مماشات داور بگذاریم، می‌توانیم از خوش شانسی‌ هافبک منچستر سیتی بدانیم.

زمانی که سوت پایان نیمه اول به صدا درآمد فن بومل را دیدیم که پس از چند خطای بد روی پویول و ژاوی سراغ داور رفته بود و با او صحبت می‌کرد. گرچه نمی‌شد از روی تصویر چیزی متوجه شد ولی به احتمال فراوان از داور سوال می‌کرد تا نگرفتن کارت قرمز چند خطای مجاز دیگر می‌تواند انجام دهد!

از طرفی ووزلاها که برند این دوره از بازی‌ها به شمار می‌رفتند، مدت‌ها قبل از پایان نیمه اول خاموش شده بودند و در عوض صدای اعتراض و هو تماشاگران پس از هر خطای بد و کارت زرد داور شنیده می‌شد. در نیمه اول هر دو تیم تنها یک موقعیت جدی گل داشتند و «استکلنبرگ» ضربه سر راموس را مهار کرد و «کاسیاس» هم ضربه روبن را به کرنر فرستاد.

در نیمه دوم هم اعتراض تماشاگران ادامه داشت و جیوانی ون برونکهورست و جان هیتینگا و خوان کاپدویلا کارت گرفتند تا بیش از همه نگران شرایط روحی‌ هاوارد وبی باشیم که تصور می‌کرد یک فینال درخشان و کم حادثه را سوت خواهد زد.

البته سختگیرترین منتقدان هم اذعان دارند ژاوی، اینیستا، وسلی اشنایدر و داویدویا همگی سعی در شکستن قفل دروازه‌ها داشتند، اما این سیستم اعمال شده از سوی مربیان و بویژه سیستم دفاعی برت فن مارویک بود که ۲‌ هافبک تخریب چی را در مقابل ۴ مدافع قرار داده بود تا عملا فوتبال ناب نابود شود.

اما حتی اگر چنین سیستمی‌ را شایسته ستایش بدانیم، عدم انسجام بازیکنان هلند و نبود نظم کافی برای اجرای دستورات طراح هلندی در یک سو و اصرار حفظ ۲‌ هافبک دفاعی برای مدت زیادی در بازی از سوی دل بوسکه، همه را ناامید کرد.

دفاع در فوتبال امروز به اندازه حمله و به ثمر رساندن گل مهم است، ولی اگر قرار است سبب اعتبار واژه ضد فوتبال و گرفتن جذابیت از این بازی باشد، بسختی قابل توجیه خواهد بود.

خدا می‌داند در ذهن تماشاگران هلندی و اسپانیایی در آمستردام و مادرید که انتظار تماشای بازی متفاوتی را داشتند چه گذشته است، اما قطعا بازیکنان ایتالیا، انگلستان و فرانسه که با تحقیر تورنمنت را ترک کردند این بازی را با تمسخر و خنده تماشا کرده‌اند و شاید هم از نبودنشان در چنین فینالی احساس ناراحتی نکرده‌اند.

روزنامه گاردین

مترجم : امیررضا نوری‌زاده