دوشنبه, ۲۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 10 February, 2025
مجله ویستا

همت عاشقانه


همت عاشقانه

امیرالمومنین(ع)‌ می‌فرماید: قدر و ارزش هر انسانی به قدر همت اوست. (نهج البلاغه‌/‌ صبحی ‌/‌ حکمت ۴۷)‌
در قرآن کریم نیز واژه همت در آیات ۲۳ و ۲۴ سوره یوسف آمده است: و راودته التی هو فی …

امیرالمومنین(ع)‌ می‌فرماید: قدر و ارزش هر انسانی به قدر همت اوست. (نهج البلاغه‌/‌ صبحی ‌/‌ حکمت ۴۷)‌

در قرآن کریم نیز واژه همت در آیات ۲۳ و ۲۴ سوره یوسف آمده است: و راودته التی هو فی بیتها عن نفسه... و لقد همت به و هم بها لو لا ان راءها برهان ربه... که از همت و اهتمام زلیخا می‌گوید هنگامی‌که یوسف را به خود دعوت کرد. ازاین‌رو می‌توان مفهوم همت را عزم جدی و احساسی باطنی و شورانگیز دانست.انسان در زندگی روزمره برای رسیدن به اهداف خود به این حس شورانگیز برای برطرف کردن موانع پیش رو نیاز دارد، اما این همت آرمانی نیست تا جایی که همت زلیخا همتی باطل بود.هنگامی که در نماز صورت خود را از قبله برمی‌گردانیم نماز باطل است و با توجه به این‌که روح و روان و تفکر آدمی از جسدش مهم‌تر است تفکر و خواست و همت انسان نیز باید رو به خدا باشد در چنین صورتی همت انسان نیک خواهد بود و سرانجام آن نیک‌تر!

خداوند در قرآن نیز می‌فرماید: سعادت هر کس در گرو عمل اوست. (نجم ۳۹)‌حافظ شیرازی نیز این چنین سروده است: همت حافظ و انفاس سحرخیزان بود‌/‌ که ز بند غم ایام نجاتم دادند.

با نگاهی گذرا به سیره بزرگان نیز پی می‌بریم که آنها برای رسیدن به هدف از همت بلند و استقامت و بردباری بهره برده‌اند.امام حسین(ع) از پیامبر خدا نقل فرموده‌اند: خدا کارهای بلند و همت‌های والا را دوست دارد و از کارهای سست و همت‌های فرومایه کراهت دارد. (اخلاق کارگزاران در حکومت اسلامی/‌ جوادی آملی‌/‌ ص ۷۹)‌

یکی از بزرگ‌ترین همت‌ها حرکت در جهت اصلاح جامعه است تا جایی که امام حسین(ع) در تعریف نهضت خود می‌فرماید: قیام نکردم مگر برای اصلاح امت جدم و حماسه عاشورا که بی‌نظیرترین همت‌ها بود و توسط والا همتانی صورت پذیرفت که اباعبدالله در توصیف آنان می‌گوید در هیچ کجا همانند این یاوران و دلاوران ندیدم.

حضرت امیرالمومنین(ع) نیز هنگامی که به همراه اصحاب از نینوا گذر می‌کردند، فرمود:‌ ها هنا مصارع عشاق یعنی اینجا قتلگاه عاشقان است و والا همتان کرب و بلا را عاشق خطاب کردند.این سخن مولا نشان می‌دهد که همت والا، راه و رسم عاشقان است که هنرمندانه حماسه می‌سازند و همت را به مرحله عمل می‌رساند. هیچ کسی ره سوی بالا نیافت‌/‌ تا قدم از همت والا نیافت

سیدمجتبی حیدری

وبلاگ «بدون مجوز»