رازیانه و بیماریها

اسانس رازیانه مانند تمامی اسانس ها, موجب تحریك رحم باردار شده و می تواند ایجاد سقط نماید صحت این اثر اثبات نشده است و در صورت مصرف دوزهای درمانی رازیانه یا اسانس رازیانه, احتمال وقوع آن منفی است

● باروری، بارداری و شیردهی:

مطابق تحقیقات، اسانس رازیانه مانند تمامی اسانس‌ها، موجب تحریك رحم باردار شده و می‌تواند ایجاد سقط نماید. صحت این اثر اثبات نشده است و در صورت مصرف دوزهای درمانی رازیانه یا اسانس رازیانه، احتمال وقوع آن منفی است. هیچ گزارشی مبنی بر موفقیت در سقط جنین عمدی توسط رازیانه یا اسانس آن ثبت نشده است. حتی Lewin در كتاب خود در مورد سقط جنین‌های جنایی به اسانس رازیانه اشاره‌ای نكرده است.

از زمان‌های قدیم رازیانه به عنوان یك تركیب افزاینده شیر استفاده می‌شده است. عوارض جانبی آن گزارش نشده است. نتیجتاً به نظر نمی‌رسد رازیانه (به خصوص دم كرده آن) خطری در دوران بارداری و شیردهی داشته باشد.

● قدرت جهش‌زایی، سرطان‌زایی و سمیت برای سلولها:

به منظور مشخص نمودن خواص سیتوتوكسیك اسانس رازیانه، آنتول و اسانس رازیانه در كشت‌های سلولی حاوی سلول‌های Hela مورد آزمایش قرار گرفته است. فنكون در دوزهای ۱،۱۰ و ۱۰۰، نتیجه منفی داشته است. اسانس رازیانه در دوز ۱ و آنتول در دوز ۱۰ اثرات سیتوتوكسیك داشته است. نتایج گزارش شده به وسیله این گروه از محققین احتیاج به تأیید و تثبیت بیشتری دارد، زیرا بسیاری از اطلاعات داده شده در این مقالات با اطلاعات مذكور در مراجع دیگر متناقض است. علاوه بر این، اثرات مذكور، به آنتول نسبت داده شده، اما اطلاعات گزارش شده با مقدار آنتول اسانس‌های مختلف، ارتباط داده شده است.

عصاره‌های آبی یا متانلی رازیانه‌ هیچگونه خاصیت جهش‌زایی در سالمونلا تیفی موریوم TA۱۰۰ , TA۹۸، همراه یا بدون فعالیت متابولیك، یا در آزمایش با سیلوس سابتیلیس نداشته است.

توسط Lichtenstein , Marcus ، نتایج مثبتی برای اسانس رازیانه در سالمونلا TA۱۰۰ با سیستم فعال كننده كبدی گزارش شده است. هم‌چنین نتایج مثبتی برای اسانس رازیانه شیرین در آزمایش ترمیم DNA در باسیلوس سابتیلیس گزارش گردیده است. نتایج منفی دیگری نیز با اسانس رازیانه در آزمایش انحراف كروموزومی به طریق Invitro و با استفاده از سلول‌های فیبروبلاست موش بزرگ چینی بدست آمده است.

آنتول بر روی سالمونلا TA۱۰۰ نتیجه مثبت داشته است، درحالی كه استراگول، با درجه خلوص بالا، دارای نتیجه منفی بوده است. محققین پیشنهاد می‌كنند كه نتایج آزمایش قدرت جهش‌زایی رازیانه، قویاً تحت تأثیر درجه خلوص تركیب مورد استفاده می‌باشد. به طوریكه استراگول، با درجه خلوص ۹۶۵، در سالمونلاتیفی موریوم ,TA۹۸ TA۱۵۳۷ , TA۱۵۳۵ , TA۱۰۰ نتیجه مثبت داشته است.

اطلاعات بسیار كمی برای ارزیابی خطرات سرطان‌زایی رازیانه وجود دارد. آنتول و استراگول. مانند سایر فنیل پروپان‌ها، موضوع بسیاری از تحقیقات مربوط به استعداد سرطان‌زایی می‌باشند. در یك تحقیق ۱۵ ماهه، دوزهای تام ۴/۴ و ۲/۵ استراگول، با تزریق زیرپوستی، در موش ایجاد سرطان كبد نمود. استر سولفوریك ۱ـ هیدروكسی استراگول به عنوان عامل سرطان‌زا در نظر گرفته شده است. این مسئله نیز باید مدنظر باشد كه حیوانات گروه كنترل نیز سرطان كبد نشان دادند. در گروه حیواناتی كه استراگول دریافت كردند، وقوع ترمور ۲ برابر و حتی ۳ برابر گروه كنترل بوده است. مطابق گزارش محققین، استراگول، سرطان‌زای ضعیفی است و سلامتی انسان در اثر استفاده از استراگول به خطر نمی‌افتد زیرا مقادیر ناچیزی از آن توسط غذا و ادویه مصرف می‌گردد. در موش، تزریق داخل صفاقی آنتول ایجاد تومورهای اولیه در شش‌ها نمی‌نماید. با درنظر گرفتن این حقیقت كه سافرول، ماده سرطان‌زای شناخته شده، در بعضی آزمایش‌ها نتیجه منفی داشته است، بنابراین به نظر می‌رسد كه مدل‌های انتخاب شده جهت آزمایش مناسب نبوده‌اند. هیچ اثر سرطان‌زایی، با سیس ـ آنتول در موش مشاهده نشده است. آزمایشات اخیر، بیانگر این واقعیت هستند كه، در تحقیقات بر روی موش، درصد اتصال استراگول و سافرول سرطان‌زا به DNA كبد، نسبتاً بالاست، درحالی كه مقادیر ناچیزی از آنتول اتصال می‌یابند. ارزیابی نهایی خطر ناشی از این تركیبات پیچیده است، زیرا متابولیسم در موش و موش صحرایی بستگی به دوز تجویز شده دارد. در دوزهای پائین O ـ دمتیله شدن بر بیوترانسفورماسیون غلبه می‌كند، درحالی كه در دوزهای بالا، به منظور آزمایش قدرت سرطان‌زایی، بیشتر، اكسیداسیون زنجیز جانبی اتفاق می‌افتد. بیوترانسفورماسیون منجر به تشكیل ماده سرطان‌زای بالقوه به نام ۱ـ هیدروكسی استراگول می‌گردد. با توجه به این نتایج گفته می‌شود تا هنگامی كه احتمال سرطان‌زایی فنیل پروپان‌ها بررسی می‌شود، آزمایشاتی كه بر روی حیوانات انجام گرفته است نمی‌تواند مبنای درستی باشد.

اما در سال ۱۹۸۸ گزارش گردید كه اختلافات وابسته به دوز در متابولیسم انسانهای داوطلب تحت درمان با دوزهای ۲۵۰ـ۱ میلی گرم در روز، تأثیری ندارد. برخلاف نتایج بدست آمده از آزمایش بر روی جوندگان، در انسان، آنتول اغلب با اكسیداسیون زنجیره جانبی، تحت تأثیر بیوترانسفورماسیون قرار می‌گیرد. علاوه بر این، تحقیقاتی در مور اثر مقادیر بالای آنتول برروی ترانسفورماسیون استراگول صورت نگرفته است.

این نتیجه به نظر معقول می‌رسد كه خطر سرطان‌زایی رازیانه، به خصوص هنگامی كه دم كرده آن كه حاوی حدود ۱۰۰ سی‌سی / ۴/۰ میلی‌گرم استراگول می‌باشد، گاهاً مصرف شود، نسبتاً پائین است. اما زمانی كه در كودكان تجویز می‌شود، میزان استراگول باید تا حد امكان كاهش یافته و انواع شیمیایی غنی از استراگول ترجیحاً مصرف نگردد. علاوه بر این، منطقی به نظر می‌رسدكه تا زمانی كه مطالعات بیشتر، خطر سرطان‌زایی رازیانه را منتفی ننموده است، اسانس رازیانه در كودكان تجویز نشود.