تاریكخانه های دیجیتالی

عبارت تاریكخانه های دیجیتالی Digital Darkroom كه مدتی است بر سر زبان ها افتاده, اشاره به نرم افزارهایی دارد كه به نوعی با نگاتیو های عكس های دیجیتالی یا همان فایل های خام RAW ارتباط دارند

عبارت ‌تاریكخانه‌های دیجیتالی (Digital Darkroom) كه مدتی است بر سر زبان‌ها افتاده، اشاره به نرم‌افزارهایی دارد كه به نوعی با نگاتیو‌های عكس‌های دیجیتالی یا همان فایل‌های خام ‌RAW ارتباط دارند. در دنیای عكاسی آنالوگ، مدیریت فایل‌ها به دو روش نگاتیو و پوزیتیو انجام می‌شود. نگاتیو‌ها در حقیقت همان فیلم‌های حساس به نور هستند كه پس از ظاهر‌شدن به‌وسیله دارو‌های شیمیایی (پردازش اولیه یا خام) از طریق نوردهی روی كاغذ‌های حساس به نور (پردازش‌ثانویه) می‌توانند فایل‌های پوزیتیو را ایجاد نمایند.

البته روش دیگری نیز برای ایجاد فایل‌های پوزیتیو وجود دارد كه همان اسلاید‌ها یا نگاتیو‌های حساس به نوری هستند كه در همان نوردهی اولیه به شكل پوزیتیو یا مثبت رنگ‌ها را ثبت‌می‌كنند. در این روش مراحل پردازش اولیه و ثانویه روی این فایل‌ها همزمان می‌شود.با تعریف فرمت‌های خام یا ‌RAW در دنیای عكاسی دیجیتال، كار كردن با فایل‌های عكس دیجیتالی هم به دو بخش عمده تقسیم شد: كار با فایل‌های خام اولیه یا همان فایل‌های ‌‌RAW و كار با فایل‌های پردازش شده كه می‌توانند دارای هر یك از فرمت‌های رایج مثل ‌JPEG و‌ ‌TIFF باشند. در این مقاله قصد داریم شما را به دنیای فایل‌های خام ببریم.

روش‌های مدیریت و دسته‌بندی و پردازش فایل‌های خام كه در بین كاربران تازه‌كار تنها به نرم‌افزار ‌Camera RAW Convereter شركت ادوبی ختم می‌شود، بسیار بزرگ‌تر و متنوع‌تر از تاریكخانه‌های سنتی است. نرم‌افزارهای مدیریت، پردازش و مشاهده تصاویر خام، دقیقا همان كاری را انجام می‌دهند كه پوشه‌های كاغذی، دارو‌های شیمیایی و جعبه نور در دنیای آنالوگ انجام‌می‌دهند و شناخت ابزارهای قدرتمند و پیشرفته این شاخه از عكاسی می‌تواند خلاقیت كاربران حرفه‌ای دوربین‌های دیجیتال و عكاسان مدرن امروزی را چندین برابر كند. دنیای تاریكخانه‌های دیجیتالی بسیار متنوع است و شناخت آن بدون شناخت نرم‌افزارهای معروف فایل‌های خام دیجیتالی ممكن نیست. از این‌رو در این نوشتار نگاهی هم به نرم‌افزارهای شاخص این رشته می‌اندازیم. البته توجه داشته باشید كه لینك‌های سایت‌ سازنده این برنامه‌ها تنها برای راهنمایی كاربران ارائه شده است و مسئولیت كاركرد و اثرات نرم‌افزارها توسط كاربران و نیز فعال یا غیر‌فعال بودن لینك‌های دریافت فایل‌ها برعهده استفاده‌كنندگان است.

● Bibble ۴.۴

این نرم‌افزار می‌تواند فایل‌های ‌‌RAW خاص دوربین‌های نیكون، كانن‌، فوجی، كداك، الیمپوس، ‌Pentax ist D ،‌Pentax ist DS، فایل‌های ‌‌JPEG و ‌‌TIFF را نیز بخواند. امكان تبدیل گروهی ‌(‌Batch Convertion) فایل‌ها به فرمت ‌JPEG ۸-bit و ‌ ‌TIFF ۱۶-bit‌ نیز وجود دارد. این نرم‌افزار می‌تواند فایل‌های كانن را به سرعت جستجو كند و یك سری تصاویر بندانگشتی از آن‌ها را به نمایش بگذارد؛ بی‌آن‌كه هیچ احتیاجی به فایل‌های thm. داشته باشد و نیز از فایل‌های دوربین‌های ‌‌‌Nikon D۵۰ و ‌‌D۷۰s و ‌‌‌Epson RD-۱ هم پشتیبانی می‌كند.

امكانات تنظیم تصاویر نیز شامل این موارد می‌شود: سفید‌یابی با یك كلیك، تنظیم رنگ ‌RGB، تنظیم ‌HSV، تنظیم كنتراست و روشنایی تصاویر، بازسازی تصاویر از فایل‌های خام ‌‌RAW با بهترین كیفیت ممكن، چرخاندن تصویر، استفاده از ‌Auto Level روی تصویر و یكنواخت كردن رنگ‌مایه‌ها.

ابزار ‌‌HighLight Recovery این نرم‌افزار نیز به كاربر امكان می‌دهد با استفاده از یك میله‌بار متغیر، جزئیات مناطقی از تصویر را كه دارای نورهای شدید یا ‌HighLight هستند، به راحتی بازیابی كند.

فیلترهای پردازش ‌Bibble عبارتند از:

Unsharp mask ،Median Cut ،Sharpen ،‌Blur و تنظیم مقدار Magenta. این نرم‌افزار به‌طور كامل از قابلیت‌ ‌HCC پشتیبانی می‌كند. قیمت نسخه‌ لا‌یت ۶۹ دلار و قیمت نسخه كامل آن ۱۲۹ دلار است.

● SilverFast DCPro

‌SilverFast DCPro هم به صورت یك برنامه مستقل و هم به صورت ‌Plug-in جانبی ویژه فتوشاپ مورداستفاده قرار می‌گیرد و مخصوص كار با فرمت‌های ‌‌RAW دوربین‌های حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای دیجیتال و دقیقا مبتنی بر نیاز‌های عكاسان دیجیتال طراحی شده است. این برنامه به عكاسان امكان می‌دهد به صورت مستقیم اطلاعات اصلی دریافتی دوربین را اصلاح كنند و تصاویری با حداكثر جزئیات و كیفیت بسیار بالا را به‌دست آورند. ‌این برنامه تركیبی از امكانات قدرتمند ‌SilverFast Ai و یك ‌‌‌Virtual Light Table یا میز نور مجازی است. میز نور در حقیقت یك وسیله عكاسی است كه عكاسان می‌توانند با آن نگاتیو‌هایشان را بررسی و مدیریت كنند. این نرم‌افزار ابزارهای پیچیده‌ای را نیز برای حذف نویز، دانه‌های تصویر، و سیستم‌های تراز سفیدی ارائه كرده است كه البته استفاده از آن‌ها برای عكاسان تازه‌كار كمی مشكل است.

در كنار امكانات مبتكرانه، ابزارهای ساده ویرایش تصویر مثل تغییر دمای رنگی تصاویر و كاهش قرمزی چشم نیز در رابط كاربری این برنامه قرار گرفته است كه می‌توانند در مد رنگی ۴۸ بیتی نیز كار كنند. می‌توانید برای فراگیری نحوه كار با این برنامه بسیار قدرتمند علاوه بر راهنمای گام‌به‌گام آن، از آموزش‌های ویدیویی آن كه با فرمت ‌QuickTime روی سایت شركت سازنده قرار دارند استفاده كنید.

● BreezeBrowser

این برنامه یك جستجوگر بسیار قدرتمند برای نمایش و ویرایش سریع تصاویر ‌JPEG و ‌RAW است. ‌مبدل ‌RAW موجود در‌ ‌BreezeBrowser Pro هر تصویر خام‌ ‌RAW را دوبار تبدیل می‌كند: یك‌بار با استفاده از مبدل معمولی و یك‌بار با استفاده از تنظیمات بهینه‌سازی تصویر برای تشخیص جزئیات موجود در HighLightها.

سپس این‌دو تصویر آنالیز می‌گردند و به منظور ایجاد رنگ‌های طبیعی و جزئیات بسیار شفاف در HighLightها با یكدیگر تركیب می‌شوند و یك تصویر واحد را با كیفیت بسیار خوب ایجاد می‌كنند.

به‌علا‌وه در هنگام پردازش گروهی می‌توان به طور خودكار تنظیم اعوجاج لنز ‌(‌lens distortion) را نیز بر روی تعداد زیادی از تصاویر اعمال كرد.

الگوریتم پردازش تصاویر در هنگام تصحیح اعوجاج حاصل از شكست نور در لنز‌های مختلف متفاوت است و ‌BreezeBrowser می‌تواند با استفاده از پروفایل‌های جداگانه‌ای كه از سوی ‌Thomas Niemann برای لنز‌های (‌‌PT‌ (‌PTLens ارائه می‌شود، این عمل را در بهترین حالت انجام دهد. این عملیات تصحیح خودكار اعوجاج تصویر می‌تواند برای تمامی حالت‌های زوم و استاندارد لنز و مخصوص فایل‌های ‌‌RAW یا فایل‌های تبدیل‌شده به‌طور جداگانه تعریف و اعمال شود.

مدل‌های قابل‌پشتیبانی توسط این نرم‌افزار شامل دوربین‌های بسیار پیشرفته‌ای همچون كانن ۳۵۰D ،۳۰۰D ،۵D ،۱۰D ،۲۰۲D ،۱D Mkll ،EOS-۱Ds Mkll، و الیمپوس و بسیاری از مدل‌های ‌‌PowerShot نیز می‌شود. همچنین تمامی مدل‌های نیكون، پنتكس‌، مینولتا و‌ الیمپوس‌ نیز در این مجموعه قرار‌می‌گیرند.

‌‌BreezeBrowser از یك سازنده پیشرفته‌ ‌HTML نیز برای ساخت صفحات وب و افزودن فهرست راهنمایی از تصاویر به علاوه لینك تصاویر اصلی بهره‌مند است. نمایشگر این نرم‌افزار می‌تواند به سرعت تصاویر را در حالت تصاویر بندانگشتی به نمایش در‌آورد و در سریع‌ترین زمان ممكن، ویرایش‌های گروهی‌ای نظیر چرخش تصاویر را انجام دهد.

● قابلیت‌های دیگر این برنامه عبارتند از:

نمایش بسیار پرسرعت تمام صفحه تصاویر با فرمت‌های‌ ‌RAW و JPEG،‌ جستجوگر جدید و بسیار زیبای تصاویر ‌Thumbnail، نمایش یك نمودار هیستوگرام برای اطلاع از وضعیت نوردهی تصویر، چرخش تصاویر‌ ‌RAW بدون افت كیفیت، حفظ اطلاعات‌ ‌EXIF مربوط به فایل‌های ‌ ‌RAW حتی پس از تبدیل به فرمت ‌JPEG (درصورتی‌كه فایل ‌‌‌‌thm. موجود باشد)، نمایش كامل اطلاعات ‌‌EXIF حتی اگر فایل‌‌‌ thm. موجود نباشد، و امكان ذخیره كامنت روی هر تصویر. نكته آخراین‌كه تعداد فایل‌های‌ ‌RAW قابل پردازش در هنگام پردازش گروهی نامحدود است و تنها به فضای هارددیسك محدود می‌شود.

● ‌SilkyPix Developer Studio

این نرم‌افزار یك برنامه خوب برای تنظیم رنگ، تنالیته و سفیدیابی عكس‌های ‌‌RAW دوربین‌های دیجیتالی است. برخی از كاربران حرفه‌ای معتقدند این نرم‌افزار به مراتب بهتر از پلاگ‌این ‌‌Camera RAW شركت ادوبی در نرم‌افزار فتوشاپ ‌‌‌CS۲ كار می‌كند. به تازگی نسخه ۸.۰.۲‌ این نرم‌افزار، ویژه كاربران مكینتاش و نسخه ‌‌۸.۰.۲‌‌ آن ویژه كاربران ویندوز به بازار آمده است. شما می‌توانید یك نسخه زمان‌دار چهارده روزه این برنامه را قبل از خرید امتحان كنید.

● ‌Adobe Camera RAW

▪ و پلاگ‌این‌‌۲۰۰۰ ‌JPEG شركت ادوبی

در بین تمامی نرم‌افزارهای حرفه‌ای عكاسی دیجیتال هیچ‌كدام به اندازه این دو محصول شناخته شده نیستند و پیش ازاین بارها درباره این دو توضیح داده‌ایم. از آنجا كه از نسخه ‌CS این قابلیت‌ها به‌همراه خود نرم‌افزار فتوشاپ ارائه می‌شوند، در اینجا به معرفی پلاگ‌این مخصوص فتوشاپ نسخه ۷ كه فاقد آن‌ها هست می‌پردازیم. پلاگ‌این ‌‌Adobe Camera RAW یك قابلیت جداگانه است كه می‌تواند فایل‌های ‌‌RAW دوربین‌های دیجیتال را در داخل نرم‌افزار فتوشاپ باز نماید و آن‌را ویرایش كند. نسخه بروز‌رسانی شده این پلاگ‌این تنها با نسخه‌های بالاتر فتوشاپ مثل ‌‌CS و ‌‌CS۲ كار می‌كند. این پلاگ‌این كه هر چند وقت یك‌بار بروزرسانی می‌شود و روی سایت شركت ادوبی در دسترس عموم قرار می‌گیرد، شامل دوربین‌های بسیار جدید نیز می‌شود.

پلاگ‌این‌ ‌Camera RAW به شما امكان می‌دهد تصاویر ‌‌RAW را با عالی‌ترین تنالیته رنگی تبدیل كنید و در بین همتاهای خود بالاترین جزئیات تصویر را تشخیص می‌دهد. پلاگ این‌‌ ۲۰۰۰‌JPEG این شركت هم برای ایجاد یك فرمت ‌Loosless از ‌JPEG معمولی به‌كار می‌رود كه در شماره قبل ماهنامه شبكه به‌طور مفصل درباره آن توضیح دادیم. پلاگ‌این ‌‌ACR و همچنین پلاگ‌این جانبی ‌‌۲۰۰۰ JPEG برای نرم‌افزار فتوشاپ نسخه ۷ به قیمت ۹۹ دلار و از سایت ‌‌Adobe.com قابل دریافت است.

امیر یاری

---