دومین مثلث اعتراض

پرونده هسته ای ایران, همچنان روی میز کشورهای غربی است, آمریکا علا وه بر کهنه رفیق همراهش, انگلیس, این بار فرانسه را نیز با رئیس جمهور تازه نفس اش, در کنار دارد و در این سوی میز نیز مردانی که در قامت دیپلمات های اصولگرای ایرانی ظاهر می شوند, همچنان بر اساس همان تعاریف معهود خود از مفهوم شجاعت , همه تهدیدات را باد هوا , گنده گویی و تهدیدکنندگان را نیز کماکان به مثابه شیران بی یال و پشم تلقی می کنند

۱) <هنوز احتمال صدور قطعنامه علیه ایران وجود دارد.>

۲) <تهدیدات علیه ایران شوخی نیست و نباید دشمن را دست‌کم گرفت.>

۳) <ایران بیش از همیشه مورد تهدید است اما با حجم بالا‌ی تنگنظری برخی از مسوولا‌ن نمی‌توان به وحدت مطلوب علیه این تهدیدات رسید.>در قاموس آنان که تعبیر <شجاعت> را با تعاریف ویژه خود، بر کنج و کنار کردارها و رفتارهای جاری خویش در حوزه سیاست خارجی، حک کرده‌اند، این سه سخن بالا‌ چگونه تعریف می‌شود؟

‌ پرونده هسته‌ای ایران، همچنان روی میز کشورهای غربی است، آمریکا علا‌وه بر کهنه رفیق همراهش، انگلیس، این بار فرانسه را نیز با رئیس‌جمهور تازه نفس‌اش، در کنار دارد و در این سوی میز نیز مردانی که در قامت دیپلمات‌های اصولگرای ایرانی ظاهر می‌شوند، همچنان بر اساس همان تعاریف معهود خود از مفهوم <شجاعت>، همه تهدیدات را <باد هوا>، <گنده‌گویی> و تهدیدکنندگان را نیز کماکان به مثابه <شیران بی‌یال و پشم> تلقی می‌کنند. در چنین شرایطی اما سه تن از چهره‌های ارشد کشور، گفتمان دیگری را به خدمت می‌گیرند که وجه اشتراک سخن هر سه تن، جدی گرفتن تهدیداتی است که از قضا سکانداران کشتی عرصه سیاست خارجی بر غیر جدی بودنش اتفاق نظر دارند. ‌ اشتباه نشود، این بار دیگر اضلا‌ع این مثلث را هاشمی، کروبی و خاتمی، تشکیل نمی‌دهند تا بتوان بر اساس معادلا‌ت پیچیده سیاسی، اظهارات و موضعگیری‌های این سه نفر را در بزنگاه‌های حساس، به هیچ انگاشت و گذاشت به حساب تسویه‌حساب‌های حزبی و اختلا‌فات فکری. ‌ این بار مثلث دیگری از دایره اصولگرایی، شکل گرفته است که به دلیل همزمانی سینه سپر کردن این سه نفر در برابر تهدیدات خارجی و جدی نگرفتن تهدیدات در حوزه داخلی، بی‌تردید باید حساب‌شان را از حساب مثلث شکل گرفته پیشین جدا کرد؛ مثلثی که هر سه ضلع آن هوادارانی رسمی و تشکیلا‌تی در همین اردوگاه اصولگرایی دارند. ‌ علی‌اکبر ولا‌یتی، حسن روحانی و محسن رضایی سه ضلع این مثلث معترض به سیاست خارجی هستند که اعتراض‌شان به مشی و منش ساکنان و تصمیم‌گیران حوزه سیاست خارجی در فاصله زمانی بسیار اندک، بر صدر خبرها نشست و البته همانند همیشه به آسانی به ذیل رفت. طبیعی است در کوچه و بازار دیاری که اینک، چون و چرایی تغییر وضعیت معیشت و رفاه، نقل محفل است، توده مردم چندان رغبتی به کنجکاوی در چون و چرایی برخاستن صدای چندگانه در راس اردوگاه اصولگرایی نشان نمی‌دهند و اساسا، موضوع بحث این روزهای افکار عمومی، به این راحتی‌ها از موضوعات و معضلا‌ت داخلی به مشکلا‌ت و معضلا‌ت کشور در عرصه خارجی سوق نمی‌یابد، اما پیام و اثری که این بگو مگوهای داخلی در روند پرونده هسته‌ای دارد را نمی‌توان بر همین سبیل پنداشت. ‌ اینجا دیگر، <چندصدایی> به مفهوم والا‌ی خود در کشورهای دموکراتیک، وفادار نمی‌ماند و الزاما همان اثری که باید را بر جای نمی‌گذارد، چرا که در مقابل، جریانی پشت میز نشسته است که علی‌رغم تمام کشمکش‌های درونی خود، برای ایستادن در برابر ایران و صدور قطعنامه، به اتفاق نظر می‌رسند و وحدت حاصل می‌شود بر این اساس، طبیعی است که در برابر چنین صدای واحدی نمی‌توان با صدای چندگانه و شقه شقه به مقابله ایستاد و فخر آن را فروخت که چندصدایی نیز حاکم است. برای مقصد مشترک نمی‌توان راه مجزا پیمود یا اگر هم چنین شود قطعا انرژی و هزینه مضاعف باید تا به مقصد رسید. ‌

بدین سبب فارغ از درستی و نادرستی این صداها و بی‌هیچ قضاوتی در مورد حقانیت صاحبان این صدا، تنها یک معادله ساده را باید به پاسخی روشن رهنمون ساخت و آن اینکه آیا هدف همه بزرگان اجرایی و ارشادی در هر جایگاه و هر مسندی، در برابر تهدیدات خارجی و پرونده هسته‌ای بر اساس سیاست‌های کلی نظام، یک هدف مشترک نیست؟‌

طبیعی است آنجا که در دو اردوگاه متفاوت، دو راه متفاوت برای رسیدن به یک مقصد مشترک وجود داشته باشد، چندان نمی‌توان خوشبین بود که اهالی این دو اردوگاه، زیر یک سقف بنشینند و در مورد نزدیک‌ترین راه رسیدن به هدف مشترک به توافق برسند، اما اینجا دیگر بحث دو اردوگاه نیست که هر چه هست از همان یک خانه است. شاید توده مردم هم خرده بر تصمیم‌گیران روا نمی‌داشت به زمانی که هاشمی و کروبی و خاتمی، یکصدا به مشی و منش سیاست‌ورزان اصولگرا اعتراض کردند و <نگرانی> برای وضعیت کشور را ضروری خواندند، اما کسی <نگران> نشد. ‌

‌ شاید آنگاه که اصلا‌ح‌طلبان در حاشیه نیز تصمیم‌گیران در متن را به گفتمان با <درایت> به جایگفتمان با <جسارت> توصیه می‌کردند نیز آسان می‌شد واژه <مرعوب> را بر پیشانی‌شان حک کرد، اما این بار دیگر به این سادگی‌ها نمی‌توان از کنار مثلث معترضی که در دایره اصولگرایی متولد شده است گذشت.

معادله پیچیده‌ای هم نیست که برای حل آن، هزار توی سیاست در هم ریزد، تنها کمی سخاوت می‌طلبد.

۱) ‌ ولا‌یتی. ۲۱ مهر اعتماد

۲) ‌ محسن رضایی. ۲۱ مهر اعتماد ملی

۳) ‌ خبرگزاری ۱۹ مهر. ‌

مسیح علی‌نژاد