دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا

چگونه از چه کنم چه کنم ها رها شویم


چگونه از چه کنم چه کنم ها رها شویم

انسان, وقتی در این عالم می آید, باید مسیری را بپیماید و سیری کند تا از این عالم, بیرون رود و به عالم دیگر منتقل شود این یک بُعد انسان است انسان این طور است که اگر بخواهد بُعد معنوی و انسانی اش شکوفا شود, باید سیر کند, یک راهی است که باید آن را طی کند تا بعد معنوی اش شکوفا شود امّا مشکل از کجاست که او موفّق به چنین سیری نمی شود

انسان، وقتی در این عالم می‏ آید، باید مسیری را بپیماید و سیری کند تا از این عالم، بیرون رود و به عالم دیگر منتقل شود. این یک بُعد انسان است. انسان این‏طور است که اگر بخواهد بُعد معنوی و انسانی‌اش شکوفا شود، باید سیر کند، یک راهی است که باید آن را طی کند تا بعد معنوی‏اش شکوفا شود.امّا مشکل از کجاست که او موفّق به چنین سیری نمی‏شود؟ مشکل اینجا است که این راه پر از پرتگاه است و انسان هر قدمی که برمی‏دارد، باید مراقب باشد که واژگون نشود. سراسر این راه، یعنی از آن زمانی که من به قوّه تمییز و عقل می‏رسم، تا زمانی که از این دنیا چشم می‏بندم، باید در این راه حرکت کنم.

● بهترین پناهگاه خدا ست

حالا عقل چه اقتضا می‏کند؟ عقل می‏گوید: کسی که قدم در راهی گذاشته که پر از پرتگاه است، پناهگاه می‏خواهد که هر وقت احتمال داشت که بلغزد و واژگون شود، بتواند به آن پناهگاه تکیه کند، آن را بگیرد و خود را نجات دهد. چاره‏ای جز این نیست.در بین پناهگاه‏ها، پناهگاه‏های مادّی هیچ بُردی ندارد. یعنی پول، نمی‏تواند تو را نجات دهد. مسلّماً نجات و رهایی با پول و ریاست به‏دست نمی‏آید. اگر بخواهی با پول پیش بروی، اصلاً نمی‏گذارند که در این راه قدم برداری؛ همان‌جا جلویت را می‏گیرند! پس هیچ ابزار مادّی، نجات بخش انسان از این پرتگاه‏ها نیست. پس باید به‏سراغ بُعد معنوی رفت.ما فقط یک پناهگاه داریم که تنها او ما را از خطرات ایمنی می‏بخشد و آن‏هم خدا ست. او هم نسبت به پرتگاه‏های معنوی و هم نسبت به پرتگاه‏های مادّی، پناه ماست. اینکه ما در زندگی دنیایی خودمان، این‌قدر حوادث مادّی به سراغ‌مان می‏آید و به چه‏کنم چه‏کنم‌ می‏افتیم و راه به جایی نمی‏بریم، تنها راه نجاتمان خداست؛ پول مشکل‏گشا نیست. حتّی در بُعد مادّی هم همین‌طور است. یک پناهگاه هست و آن پناهگاه هم در این جمله خلاصه شده است؛ «لا حَولَ وَ لا قُوَّهَ اِلّا بِالله»! هیچ پناهگاه و نیرویی نیست، مگر از ناحیه او! هیچ موجودی، نجات‌بخش من و تو نیست؛ چه در مشکلات مادّی و چه در مشکلات معنوی جز او. یگانه پناهگاه همه، خدا ست.شما نگاه کنید در بین روایاتی که ما در باب دعا داریم، چه‌قدر سفارش شده است: «سِلاحُ المُومِن الدُعاء»؛[۱] ابزار و وسیله‏ مومن، دعا است. « الدُّعَاءُ سِلَاحُ الْمُومِنِ»،[۲] «الدُّعَاءُ مِفْتَاحُ الرَّحْمَةِ وَ مِصْبَاحُ الظُّلْمَةِ»،[۳] « وَ لَا یُهْلَکُ مَعَ الدُّعَاءِ أَحَدٌ»؛[۴] امام علی(علیه‏السّلام) فرمود: «أَحَبُّ الْأَعْمَالِ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِی الْأَرْضِ الدُّعَا»؛[۵] محبوب‏ترین کار نزد خدا دعا کردن است.

● دعا هنگام پناه بردن ‌به‌ خدا

هرکس ‌با‌ توجه ‌به‌ شناختی ‌که‌ ‌از‌ حضرت ‌حق‌ دارد، ‌به‌ ارتباط ‌با‌ ‌او‌ ‌می‌ پردازد ‌و‌ دعا تجلی‌گاه ارتباط بنده ‌با‌ خداست ‌و‌ روشن است ‌که‌ ‌به‌ ‌هر‌ اندازه شناخت دعاکننده بیشتر باشد، دعای ‌او‌ واقعی ‌تر‌ خواهد بود ‌و‌ این دعا ‌که‌ امام سجاد علیه‌السلام ‌آن‌ ‌را‌ ‌به‌ هنگام پناه بردن ‌به‌ درگاه خداوند سبحان ‌می‌ خوانده است، ‌از‌ شناخت ژرف ‌آن‌ امام همام علیه السلام ‌از‌ خدا ‌و‌ حقیقت هستی حکایت دارد ‌و‌ ‌به‌ طور غیرمستقیم ‌آن‌ ‌چه‌ ‌را‌ ‌که‌ باید دعا کننده ‌در‌ زمینه شناخت خدا، بدان آراسته باشد ‌به‌ دعا کننده آموزش ‌می‌ دهد. اللهم انی أخلصت بانقطاعی الیک، ‌و‌ أقبلت بکی علیک، ‌و‌ صرفت وجهی عمن یحتاج الی رفدک ‌و‌ قلبت مسألتی عمن لم یستغن عن فضلک، ‌و‌ رأیت أن طلب المحتاج الی المحتاج سفه ‌من‌ رأیه ‌و‌ ضلة ‌من‌ عقله؛ خدایا، ‌من‌ بدون هیچ پیرایه ‌و‌ خالی ‌از‌ ‌هر‌ گونه شائبه، مخلصانه ‌و‌ ‌با‌ تمام وجودم ‌به‌ درگاه ‌تو‌ پیوسته ‌ام‌ ‌و‌ ‌از‌ ‌هر‌ ‌کس‌ ‌به‌ ‌تو‌ محتاج است روی گردانیده ‌ام‌ ‌و‌ درخواست خود ‌را‌ هرگز متوجه کسانی ‌که‌ خود ‌به‌ احسان ‌تو‌ نیاز دارند، ننموده‌‌ام‌؛ زیرا دانستم نیاز ‌را‌ ‌از‌ نیازمندان خواستن، سفاهت عقل ‌و‌ گمراهی خرد است.(صحیفه سجادیه).