هپاتیت

كلاً هپاتیت یعنی التهاب كبد كه عضوی بسیار فعال در بدن است هپاتیت یا التهاب بافت كبد موجب آسیب به كبد و مختل كردن فعالیت آن می شود

● هپاتیت B چگونه بیماری‌ای است؟

كلاً هپاتیت یعنی التهاب كبد كه عضوی بسیار فعال در بدن است. هپاتیت یا التهاب بافت كبد موجب آسیب به كبد و مختل كردن فعالیت آن می‌شود. این اختلال یا التهاب به علل مختلفی به‌وجود می‌آید كه مهم‌ترین آن‌ها آلودگی به ویروس‌های ایجادكننده هپاتیت مثل A، B، C، D، E، F و G است كه در این بین ویروس هپاتیت B یكی از مهم‌ترین این عوامل به حساب می‌آید.

● اهمیت این بیماری چیست؟

اهمیت آن در این است كه هپاتیت B شایع‌ترین علت سیروز یا نارسایی كبدی در ایران و نیز مهم‌ترین علت سرطان كبد در ایران و جهان است.

● نشانه‌های بیماری هپاتیت B چیست؟

در آلودگی به ویروس هپاتیت B سه حالت متفاوت دیده می‌شود:

۱) هپاتیت حاد كه در این حالت بیمار پس از یك دوره مقدماتی، همراه با نشانه‌هایی مانند تب، سرماخوردگی، تهوع، استفراغ، درد شكم و ادرار تیره، مبتلا به زردی پوست و چشم‌ها می‌شود. این حالت به‌طور معمول خود به‌خود بهبود می‌آید و معمولاً در طی شش ماه خون از ویروس پاك می‌شود و فقط در ۱۰، ۱۵ درصد بالغین، بیماری مزمن به‌وجود می‌آید.

۲) هپاتیت مزمن كه در این حالت نشانه‌ها بسیار غیراختصاص و مبهم است (مانند ضعف و خستگی طولانی). گاهی ممكن است زردی خفیف یا خارش وجود داشته باشد. با پیشرفت بیماری ممكن است نارسایی كبد (سیروز كبدی) بروز كند، این افراد باید تحت نظر پزشك قرار گیرند.

۳) آلودگی بدون علامت كه در آن فرد هیچ علامتی ندارد و فقط ویروس را در خون خود دارد و می‌تواند آن را به دیگران انتقال دهد. این افراد به درمان دارویی نیاز ندارند، ولی خطر ابتلا به هپاتیت مزمن در آنان زیاد است و باید هر شش ماه یك بار توسط پزشك بررسی شوند.

● راه‌های انتقال هپاتیت B چیست؟

آلودگی به هپاتیت B به‌طور عمده از طریق ورود خون و ترشحات فرد آلوده به بدن فرد سالم سرایت می‌كند. البته این ویروس در بزاق، ترشحات جنسی و تمامی مایعات بدن فرد آلوده انتشار دارد. واگیری این ویروس ۱۰۰برابر ویروس ایدز است.

▪ روش‌های انتقال عبارتند از:

ارتباط جنسی حفاظت نشده با فرد آلوده، استفاده مشترك از ابزار آلوده تیز و برنده (مثل سوزن، سرنگ، تیغ اصلاح و مسواك)، تماس شغلی با وسایل تیز و برنده آلوده، تزریق مكرر خون یا فرآورده‌های آلوده (كه البته این روش با كنترل‌های خون‌های اهدایی بسیار كمتر شده است)،‌ دیالیز با وسایل آلوده و پیوند اعضای آلوده، تولد از مادر آلوده به هپاتیت، خالكوبی، حجامت، سوراخ كردن گوش، خدمات پزشكی و دندانپزشكی در محل نامطمئن و آلوده یا هر اقدامی كه منجر به سوراخ شدن پوست با وسایل آلوده و غیراستریل شود.

● چه روش‌هایی برای پیشگیری از ابتلا وجود دارد؟

▪ می‌توان راه‌های پیشگیری را در چهار مورد خلاصه كرد:

ـ پرهیز از استفاده مشترك از وسایل تیز و برنده مثل سرنگ، تیغ اصلاح، مسواك و مواردی از این قبیل.

ـ پرهیز از ارتباط جنسی مشكوك و حفاظت نشده.

ـ پرهیز از انجام اقداماتی كه به سوراخ شدن پوست منجر می‌شود نظیر خالكوبی، حجامت و ... كه به‌صورت غیربهداشتی و در مراكز غیرمطمئن انجام می‌شوند.

ـ دریافت واكسن هپاتیت B در گروه‌های پرخطر (مثل افراد خانواده فرد آلوده، پزشكان و پرسنل كادر بهداشتی و درمانی، معتادان تزریقی و افراد دارای رفتارهای پرخطر جنسی، زندانیان و مواردی كه در سؤال قبل ذكر شد.)

دكتر شیذر ناهیدی