یک ایمپلنت, هزار اما و اگر

نگاهی مقدماتی به بیومتریال ایمپلنت های دندانی

وابستگی زیاد درمان ایمپلنت به تکنولوژی به روز بودن و کامل بودن اطلاعات دندان‌پزشک را می‌طلبد زیرا انتخاب نامناسب تکنولوژی و تهیه ایمپلنت نامرغوب سبب به خطر افتادن جراحی و درمان‌های بعدی آن می‌شود...

شرط موفقیت در درمان ایمپلنت، احاطه کامل بر تمامی اجزا و شرایط کاشت ایمپلنت است. به عبارت دیگر، ضروری است که دندان‌پزشک علاوه بر تکنیک‌های جراحی و پروتز، با ایمپلنت‌های دندانی به‌عنوان یک بیومتریال آشنا و چشم‌اندازی هم بر قوانین حقوقی مربوط به آن داشته باشد تا بتواند با دید علمی ایمپلنت مورد نیاز خود را تهیه کند و از سوی دیگر با بهره‌گیری از قوانین حقوقی مربوطه، درمان را به نحوی مدیریت کند که جای هیچ‌گونه سوال حقوقی باقی نماند و اگر هم مشکلی پیش آید، بتواند با برنامه‌ریزی صحیحی آن ‌را رفع کند و مناسب‌ترین درمان را برای بیمار خود انجام دهد.

● نظر شما در خصوص عکس رادیوگرافی زیرچیست؟

بی‌شک موارد ذیل به عنوان سوال در ذهن شما نقش گرفته است:

۱. طرح درمان ایمپلنت

۲. انتخاب نوع ایمپلنت (سایز و برند)

۳. تکنیک جراحی

۴. آیا این نتیجه یک کار گروهی است؟

این درمان توسط دندان‌پزشک متخصص انجام شده است. آیا محل ایمپلنت‌ها از بعد باکو-لینگوال صحیح انتخاب شده‌اند؟ تیتانیوم فلزی بسیار قوی و محکم است. چرا شکسته است؟

هنگام حضور در نمایشگاه های دندان‌پزشکی با شرکت‌های زیادی برخورد می‌کنیم که انواع ایمپلنت را به معرض فروش می‌گذارند. معیار انتخاب سیستم ایمپلنت شما برای درمان بیمار چیست؟ آیا این موارد می‌توانند کمک کنند؟

▪ سیستم ایمپلنت شرکت ما تایید FDA (موسسه غذا و داروی آمریکا) را دارد.

▪ سیستم ایمپلنت توصیه شده ما استانداردهای ایزو را دارد.

▪ ایمپلنت های شرکت ما دارای سطح SLA است.

▪ سطح ایمپلنت سیستم ما با هیدروکسی آپاتیت پوشیده شده است.

▪ ایمپلنت‌های شرکت خیلی ارزان هستند.

▪ اساتید معتبری از ایمپلنت‌های شرکت ما استفاده می‌کنند.

بررسی چند مورد مرتبط:

▪ اگرچه موسسه غذا و داروی آمریکا اعتبار زیادی دارد اما تاییدیه‌های متفاوتی دارد و حتی هنگامی که شرکتی جنس خود را برای بررسی و امکان فروش به آنها عرضه می‌کند، رسید دریافت می‌کند. این رسید یا گواهی (certificate) دلیلی بر اعتبار جنس تولید شده نیست. بنابراین، اگر شرکتی از داشتن گواهی از موسسهFDA صحبتی به میان آورد، حتما یک کپی از آن دریافت و با حوصله مطالعه کنید تا مطمئن شوید که این گواهی جهت کیفیت ایمپلنت صادر شده است.

▪ داشتن استاندارد ایزو به منزله کیفیت ایمپلنت نیست بلکه به این معنی است که کلیه وقایع تولید از ورود جنس خام تا بسته‌بندی؛ مستند‌سازی شده و امکان بررسی مدیریت تولید مهیاست. به خاطر داشته باشید که این مدیریت خوب می‌تواند ایمپلنت نامرغوب تولید کند.

● آشنایی مقدماتی با آماده‌سازی سطح ایمپلنت

هدف ازآماده‌سازی سطحی در درمان ایمپلنت چیست؟ به عبارت دیگر، با توجه به جوش خوردن تیتانیوم با استخوان فک، چه نیازی به انجام کارهای مختلفی از قبیل SLA، ماشین کردن سطح، DAE، اسپری کردن با هیدروکسی آپاتیت و... روی سطح ایمپلنت است؟

ساده ترین پاسخ، افزایش سطح ایمپلنت کاشته شده در استخوان فک است. به عبارت دیگر، با انجام عملیات مختلفی روی سطح ایمپلنت، می‌توان تا مقدار زیادی ( تا حدود ۱۰۰ برابر) سطح ایمپلنت را افزایش داد. این افزایش سطح، اتصال قوی تری با استخوان ایجاد می‌کند و سبب افزایش کیفیت و طول عمر درمان می‌شود.

- آیا امکان جدا شدن ماده اضافه شده روی سطح از بدنه ایمپلنت وجود دارد؟

- بله. اگر فرایند آماده‌سازی سطح (هر سطحی) به خوبی انجام نشود، هنگامی که ایمپلنت تحت استرس – مانند استرس ناشی از غذا خوردن- قرار می‌گیرد، ممکن است سطح مذکور از بدنه ایمپلنت جدا شود. اگر وسیله فلزی را روی یک ایمپلنت از دست رفته بکشید به راحتی خواهید دید که بعضی از قسمت‌های بدنه که رنگ متفاوتی دارد، کنده و تیتانیوم صیقلی بدنه از زیر آن نمایان می‌شود.

- آیا این موضوع می‌تواند باعث افتادن (Fail) ایمپلنت شود؟

بله. بعضی مواقع delamination یا جدا شدن پوشش سطحی ایمپلنت به صورت میکروسکوپی رخ می‌دهد اما سبب از دست رفتن ایمپلنت خواهد شد.

- آیا تمامی روش‌های آماده‌سازی سطحی که از یک گروه هستند؛ مثلا چند شرکت اعلام می‌کنند که سطح ایمپلنت ما SLA است، به یک اندازه باعث افزایش وسعت ایمپلنت می‌شوند؟

نه، آماده‌سازی سطح، مهم‌ترین راز یک شرکت تولید ایمپلنت و یکی از مهم‌ترین دلایل اختلاف قیمت آنهاست. در این مورد، سابقه طولانی و قدمت به اندازه میزان تحقیقات انجام گرفته و مقالات منتشر شده مهم نیست. طبیعی است که افزایش پشتوانه علمی سبب افزایش کیفیت و قیمت می‌شود. به عبارت دیگر تولید کننده با انجام فرایند‌هایی مانند پوشش سطحی سبب افزایش ارزش افزوده تیتانیوم شده وقیمت ایمپلنت آماده می‌شود با ارزش تیتانیوم آن تفاوت زیادی دارد.

بنابراین این تفکر که تمامی انواع ایمپلنت‌ها مانند هم و از جنس تیتانیوم هستند یا ایمپلنت را به هر نحوی در استخوان بگذاری با فک جوش می‌خورد و... صحیح و معتبر به نظر نمی‌رسد.

- آیا شما برای جذب بیمار به پایین بودن قیمت درمان‌های خود تکیه می‌کنید یا دوره‌های گذرانده شده و کیفیت کار خود را توضیح می‌دهید؟

اصولا هر نوع تفکری خریدار خود را دارد و یقینا شما در کار خود از موفق‌ترین هستید.

● توصیه‌ای از دیدگاه کارشناسی

برای درمان ایمپلنت، همواره به توانایی علمی و عملی خود تکیه کنید. معرفی شدن یک سیستم از سوی استادی بنام، اگرچه تایید خوبی است اما هنگام بروز مشکل، باید به تنهایی از طرح درمان خود- با دلایلی علمی- دفاع کنید.

بنابراین بعد از خرید سیستم ایمپلنت، همواره با کادر علمی شرکت در تماس باشید و سعی کنید در تمامی دوره‌ها حضور یابید. البته شاید بهتر باشد قبل از خرید سیستم از وضعیت دوره‌های آموزشی آن شرکت مطلع شد.

اکنون مقدمات لازم شرح داده شده‌اند. در مقاله?های بعدی ابعاد دیگری از درمان ایمپلنت بررسی خواهند شد.

دکتر مهران همتی، دندان‌پزشک

کارشناس رسمی دادگستری در امور دندان‌پزشکی و تجهیزات