ویرایش

اگر اشتباه نکنم در اواخر دهه هشتاد بود که در شبکه های رادیویی واحد ویرایش راه اندازی شد. با این هدف که گویندگان و مجریان رادیو، زبان فارسی را بدرستی و منطبق با «زبان معیار» رسانه …

اگر اشتباه نکنم در اواخر دهه هشتاد بود که در شبکه های رادیویی واحد ویرایش راه اندازی شد. با این هدف که گویندگان و مجریان رادیو، زبان فارسی را بدرستی و منطبق با «زبان معیار» رسانه رادیو بکار برند. اگرچه مکانیسمی برای نظارت بر رعایت توصیه ها و حک و اصلاحات واحد ویرایش بر متون، در رادیو، پیش بینی نشده است، اما وجود و واقعیت این واحد، مخاطبان را نسبت به شاخص قراردادن رسانه رادیو در کاربست درست زبان فارسی، تا اندازه ای مطمئن می کند.

باید اذعان کرد هر اندازه در رادیو نسبت به موضوعیت ویرایش و ضرورت ویرایش متون، با جدیت وحساسیت تحسین برانگیز پافشاری و برخورد می شود، در رسانه سیما، «ویرایش» جایگاه شایسته ای ندارد. این واقعیت تلخ و آسیب زننده به پیکره زبان فارسی، به شکل خاصی در قالب «دیالوگ»ها یا گفت وگوهای فیلم ها و مجموعه های تلویزیونی خودنمایی می کند!

یادمان باشد محاوره بودن و نزدیک بودن دیالوگ به زبان مردم عادی، دلیلی منطقی به شکست قواعد «درست حرف زدن» و «کاربرد نا صحیح زبان فارسی» نیست!

استفاده نابجای افعال، کاربست اشتباه واژه ها و تحریف تلفظ آن و جمله بندی های نادرست، در قالب اثری که از یک رسانه مجال نمایش می یابد؛ آن هم رسانه ای فراگیر و مؤثر چون سیما، بی تردید تبدیل به الگو قابل پیروی می شود.

فراموش نکنیم زیبایی و قابل فهم و درک بودن سخن، جملگی بسته به رعایت بایستگی های دستور زبان است. زیرپا گذاشتن دستور زبان، بی اعتنایی به جایگاه واژه ها و لطف لفظ و معنا، به نابودی زبان می انجامد و مسیر مفاهمه زبانی را دچار اختلال می کند. و البته که در این میان گنجینه ادبیات فارسی به ارث مانده مهجور می شود و خلق مصادیق والا و فاخر آن در افق آینده، راهی ناهموار می نماید.

پژمان کریمی