پارك فناوری چیست

اگرچه هر شهر یا كشوری ممكن است دلایل متفاوتی برای ایجاد پاركهای فناوری داشته باشد, ولی عموما هدف اولیه از تشكیل یك پارك فناوری افزایش تعداد شركتهای كوچك و متوسط دانش محور كه كارآفرین نیز هستند, می باشد تا در یك محیط اقتصادی به فعالیت بپردازند

پارك فناوری از هر جهت مقوله‌ای مبهم و ناشناخته است كه برای توصیف سطح متنوعی از فعالیتها جهت تحریك توسعه كارآفرینی شركنهای كوچك و متوسط دانش محور در یك كشور بكار می‌رود. عبارت پارك فناوری حداقل ۱۶ مترادف دارد كه رایجترین آنها پارك علمی، پارك تحقیقاتی و قطب فناوری هستند. زمینه‌های جدید در فعالیت پاركهای فناوری دائما در حال زیاد شدن هستند تا این پاركها از رقبای فراوان خود كه حدود ۲۹۵ پارك فناوری در سراسر جهان هستند، متمایز شوند.

پاركهای فناوری از اوایل دهه ۵۰ میلادی در آمریكا ایجاد شدند و امروزه نیز دز سراسر جهان وجود دارند و تعدادشان روز به روز در حال افزایش است. در ابتدا مقوله پارك فناوری تعریف بسیار محدودی داشت كه تمركز اصلی آن بر مستغلات پارك بود، چه‌آنكه طبق این تعریف دانشگاهها نوعا مستغلات، فضاهای اداری یا تجهیزات تحقیقاتی را به واحدهای تجاری اجاره می دهند. گاهی اوقات این تركیب به شهركهای صنعتی یا محل تجمع شركتها شباهت می‌یابد. امروزه این مقوله توسعه یافته است تا محدوده وسیعتری از فعالیتها شامل توسعه اقتصادی و انتقال فناوری را در بر گیرد.

اگرچه تعاریف گوناگونی در مورد پارك فناوری ارائه شده است، ولی تعریفی كه ما در این مقاله آن را مد نظر قرار می‌دهیم، یك پارك فناوری را واحدی می داند كه:

با مؤسسات آموزشی و پژوهشی در ارتباط است.

زیرساختها و خدمات پشتیبانی، خصوصا مستغلات و فضاهای اداری را برای واحدهای تجاری فراهم می نماید.

وظیفه انتقال فناوری را بر عهده دارد.

وظیفه توسعه فناوری را بر عهده دارد.

نكته قابل ذكر آنست كه بهرحال همه پاركهای فناوری به همه این خصوصیات دست نمی‌یابند و برخی نیز ممكن است وظایفی اضافه بر آنچه ذكر شد نیز داشته باشند. آنگونه كه انجمن بریتانیا در تعریف خود می‌آورد: مقوله پارك فناوری شامل محدوده وسیع و متنوعی از ابتكارات و نوآوریها می‌شود كه این تنوع حتی در داخل یك پارك نیز وجود دارد. بنابراین امكان ارائه تعریفی محكم و فراگیر در این مورد وجود نخواهد داشت.

به عنوان مثال، در سال ۱۹۹۳ در ایالات متحده آمریكا مساحت متوسط پاركهای فناوری ۲۰۰ هكتار بود با بیش از ۲۰۰ هزار فوت مربع ساختمان، ۱۲ شركت عضو، ۳۰۰ نفر شاغل و ۲۵۰ هزار دلار بودجه عملیاتی.

پاركهای خارج از ایالات متحده عموما حجمی كوچكتر دارند و در موقعیتهای بسیار متفاوتی قرار دارند؛ از یك فضای سبز وسیع در محیطی روستایی گرفته تا پاركهای عمودی در ساختمانهای بلند واقع در شهرهای بزرگ. امروزه، حدود ۲۵۰ پارك فناوری در انجمن بین‌المللی پاركهای علمی عضو هستند و ۲۹۵ پارك عضو انجمن پاركهای فناوری مرتبط با دانشگاه می‌باشند.

●نامهای دیگر:

همانگونه كه تعریف ثابتی برای پارك فناوری وجود ندارد، اصطلاح ثابتی نیز برای برای وظایفی كه پاركهای فناوری انجام می‌دهند بكار نمی‌رود. اگرچه در ایالات متحده پارك فناوری، پارك تحقیقاتی یا پارك تحقیقات فناوری بكار می‌رود، اصطلاح پارك علمی در انگلستان و اروپا رایجتر است و عبارت قطب فناوری در فرانسه بسیار استفاده می‌شود. در زیر لیستی از اصطلاحاتی كه مترادف با پارك فناوری بكار می‌روند،آمده است:

▪ پارك تجاری

▪پارك رایانه‌ای

▪پارك فناوری پیشرفته

▪ پارك صنعتی

▪مركز نوآوری

▪پارك تحقیق و توسعه

▪پارك تحقیقاتی

▪پارك تحقیقات و فناوری

▪پارك علمی و فناوری

▪شهرك علمی

▪پارك علمی

▪مركز رشد فناوری

▪ قطب فناوری

▪شهرك فناوری

●هدف اصلی یك پارك فناوری

اگرچه هر شهر یا كشوری ممكن است دلایل متفاوتی برای ایجاد پاركهای فناوری داشته باشد، ولی عموما هدف اولیه از تشكیل یك پارك فناوری افزایش تعداد شركتهای كوچك و متوسط دانش محور كه كارآفرین نیز هستند، می‌باشد تا در یك محیط اقتصادی به فعالیت بپردازند. از این شركتها به عنوان پشتوانه بخش خصوصی برای كمك به تنوع اقتصادی نام برده می‌شود.

كشورهای در حال توسعه كه تجربه چندانی در زمینه فناوری ندارند، ممكن است از پاركهای فناوری جهت جذب سرمایه‌گذاری خارجی برای ایجاد شغل و همچنین افزایش درآمدهای مالیاتی استفاده نمایند.

منبع: WWW.AMERICAN.E

ترجمه: امین رضا خالقیان - پارك فناوری پردیس