سلام نام خداست

«سلام، نامی از نام‏های خداست که آن را در زمین نهاده است. پس سلام را در میان خودتان بگسترانید.» این سخن رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله به آیه ۲۲ سوره حشر اشاره دارد که در این آیه، …

«سلام، نامی از نام‏های خداست که آن را در زمین نهاده است. پس سلام را در میان خودتان بگسترانید.» این سخن رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله به آیه ۲۲ سوره حشر اشاره دارد که در این آیه، سلام، یکی از نام‏های خداوند معرفی شده است. واژه سلام بیش از چهل بار در قرآن کریم آمده است. گاهی خداوند خود، بر بندگان برگزیده‏اش؛ یعنی انبیا علیهم‏السلام سلام می‏فرستد: «وَ سَلامٌ عَلَی الْمُرْسَلینَ». (صافات: ۱۸۱) ...

«قیلَ یا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلامٍ مِنّا وَ بَرَکاتٍ عَلَیْکَ؛ به نوح خطاب شد که از کشتی فرود آی که سلام و برکات ما بر تو باد.» (هود: ۴۸) و نیز «سلامٌ علی موسی و‌هارون». (صافات: ۸۳)

فرشتگان نیز بهشتیان را با سلام و تحیت داخل بهشت می‏کنند. «ادْخُلُوها بِسَلامٍ ذلِکَ یَوْمُ الْخُلُودِ؛ با سلام به بهشت داخل شوید، امروز روز جاودانه شدن [شما] در بهشت است.» (ق: ۳۴) و یا «إِنَّ الْمُتَّقینَ فی جَنّاتٍ وَ عُیُونٍ ادْخُلُوها بِسَلامٍ آمِنینَ.به درستی که پرهیزکاران در بهشت و چشمه ساران هستند، داخل بهشت بشوید به همراه سلامتی و امنیت.» (حجر: ۴۵ و ۴۶)

و نیز تحیت اهل بهشت سلام است و شکر الهی. همان‏گونه که در قرآن می‏خوانیم: «دَعْواهُمْ فیها سُبْحانَکَ أَللّهُمَّ وَ تَحِیَّتُهُمْ فیها سَلامٌ وَ آخِرُ دَعْواهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمینَ. سخن آنها این است: پروردگارا تو منزهی!و تحیت آنها در بهشت، سلام است و آخرین سخنشان حمد پروردگار جهان است». (یونس: ۱۰) همچنین یکی از نام‏های بهشت دارالسلام است: «وَ اللّهُ یَدْعُوا إِلی دارِ السَّلامِ؛خداوند شما را به سوی دارالسلام فرامی‏خواند». (یونس: ۲۵) افزون بر آیه‏های فراوانی که درباره تحیت و سلام وجود دارد، احادیث زیادی نیز از رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله و امامان معصوم علیهم‏السلام ذکر شده است. رسول اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله می‏فرماید: «ای انس! سلام کن بر هر کسی که ملاقات می‏کنی تا خدا بر حسنات تو بیفزاید و سلام کن در خانه‏ات تا خداوند برکات تو را اضافه فرماید.» از امام صادق علیه‏السلام نیز روایت شده است: «نزدیک‏ترین و مقرب‏ترین مردم به خدا و رسولش کسی است که ابتدا سلام کند». در روایتی دیگر چنین می‏خوانیم: «هر کس ده نفر از مسلمانان را ملاقات کند و بر آنها سلام کند، خداوند ثواب آزاد کردن بنده‏ای را به او عطا می‏کند.»

واجب بودن جواب سلام

پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله می‏فرماید: «سلام کردن از روی میل و به دلخواه است ولی جواب سلام واجب است». در روایت دیگری آمده است که: «مردی با حسین بن علی دیدار کرد و بدون آنکه ابتدا سلام کند، در اولین کلام از حضرت احوال‏پرسی کرد و از خداوند برای ایشان عافیت خواست. امام حسین علیه‏السلام در جواب او فرمود: به کسی اجازه سخن گفتن ندهید، مگر آنکه ابتدا سلام کند.» حضرت علی علیه‏السلام درباره شروع هر کاری با سلام، می‏فرماید: «هر تازه‏واردی در محیط نامأنوس، حیرت‏زده می‏شود، برای آرامش‏خاطر، سخن خود را به سلام آغاز کنید.» لقمان حکیم نیز به پسرش چنین سفارش می‏کند: «پسرم هرگاه وارد مجلس جمعی شدی، ابتدا به آنان سلام کن. آن گاه در کنار آنان بنشین و سخن نگو تا آنها آغاز سخن کنند. پس اگر آنها سخن به یاد خدا گفتند، تونیز به سهم خود سخن بگو، اگر نه از نزد آنان به جمع دیگران برو.» امام حسین علیه‏السلام می‏فرماید: «سلام، هفتاد حسنه دارد که شصت و نه قسمت آن برای سلام کننده و یک قسمت آن برای پاسخ گوینده است.»

پیامبر و سلام به کودکان

امام صادق علیه‏السلام از رسول اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله نقل می‏کند: «پنچ چیز است که تا لحظه مرگ آنها راترک نمی‏کنم. یکی از آنها سلام گفتن به کودکان است. در انجام دادن این اعمال مراقبت دارم تا بعد از من به صورت سنتی بین مسلمانان بماند و [به آن] عمل کنند.» انس بن مالک می‏گوید: «رسول اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله در راهی به چند کودک خردسال برخورد. به آنها سلام کرد و طعامشان داد.»

نقش سلام در دوستی

پیامبر خدا (ص) درباره نقش گسترده سلام در ایجاد دوستی و الفت عمومی‌می‌فرماید: «سلام را آشکار کنید تا دوستی و محبت در میان شما استوار گردد» و «سلام را آشکار کنید تا در پرتوی آن به سلامتی دست یابید.»

سحر حبیبی