چرا بعضی بچه‌ها دیر دندان در می‌آورند؟

رویش دندان‌های شیری از حدود هشت ماهگی شروع می‌شود و تا حدود ۲/۵ سالگی ادامه دارد. بسیاری از والدین با نگرانی از تاخیر رشد دندان‌های فرزندشان، می‌پرسند این تاخیر تا چه زمانی …

رویش دندان‌های شیری از حدود هشت ماهگی شروع می‌شود و تا حدود ۲/۵ سالگی ادامه دارد. بسیاری از والدین با نگرانی از تاخیر رشد دندان‌های فرزندشان، می‌پرسند این تاخیر تا چه زمانی طبیعی است.

باید گفت عوامل متعددی بر رویش دندان‌ها تاثیر می‌گذارند. حرکت رویشی دندان پس از آهکی شدن کامل تاج دندان، در حالی که ریشه شروع به تشکیل می‌کند درون فک به سمت دهان آغاز می‌شود، بنابراین رشدونمو ریشه در حرکت دندان‌ها بسیار مهم است. تغییرات پالپ (مجموعه رگ و عصب) دندان نیز عامل دیگری در رویش دندان‌ها محسوب می‌شود. تغییرات در بافت همبند اطراف دندان، تغییرات در استخوان آلوئول فک و تغییرات در بافت انتهای ریشه دندان نیز از همین عوامل هستند. شش ماه تاخیر در رویش این دندان‌ها، یعنی شروع رویش اولین دندان در یک سال و دو ماهگی، نباید والدین را نگران کند.

به طور معمول مداخله دندان‌پزشک برای رویش دندان‌ها حتی پس از این سن نیز کمتر صورت می‌گیرد. استفاده از وسایل پلاستیکی مخصوص می‌تواند به تسریع در رویش دندان‌ها و کنار رفتن لثه از روی آن کمک کند. تاخیر در رویش دندان‌های شیری نسبت به دائمی‌ها کمتر دیده می‌شود. برخی بیماری‌ها یا عوامل دیگر در تاخیر رویش دندان‌ها موثر هستند.

در دندان‌های دائمی ‌عوامل دیگری نیز مانند مسیر رویشی نادرست، دندان شیری انکیلوز (فک جوش)، سابقه ضربه به دندان شیری، سابقه درمان عصب دندان شیری، وجود دندان اضافه یا مواد استخوانی شبیه دندان، وجود کیست، شکل و اندازه غیرطبیعی، جوش‌خوردن دو دندان مجاور به یکدیگر و مشکلات ساختمان دندان، موثر هستند. لازم به ذکر است که تاخیر در رویش دندان‌های دائمی تا یک سال و نیم، گرچه نگران‌کننده نیست اما معاینات در این گروه سنی راحت‌تر و اقدامات مورد نیاز، آسان‌تر است بنابراین معاینات به موقع می‌تواند مفید باشد.

دکتر احمد جعفری

متخصص دندان‌پزشکی کودکان و استادیار دانشکده دندان‌پزشکیگاه علوم پزشکی تهران