گذر از ماوراء

سریال «شهر دقیانوس» یکی از سریال هایی است که پخش آن از شبکه یک تمام شده است, داستان این سریال براساس واقعه چند سال پیش جیرفت شکل گرفته است

سریال «شهر دقیانوس» یکی از سریال‌هایی است که پخش آن از شبکه یک تمام شده است، داستان این سریال براساس واقعه چند سال پیش جیرفت شکل گرفته است.شاید نکته مهمی که بتوان در همین ابتدا به آن اشاره نمود همان واقعی بودن ماجرا باشد که به روند شکل‌گیری قصه یاری رسانده است و این مسئله از جهتی تأثیر بسزایی در قصه خواهد داشت که مسیر را به سمت و سوی واقعیت‌ها هدایت خواهد کرد. با این وصف نویسنده و کارگردان بر همین اساس می‌توانند به کنکاش در لایه‌های آن اتفاق بپردازند و قسمت‌های بیشتری را به شکل یک داستان تبدیل نمایند.

مهمترین نکته‌ای که در قصه این سریال به کار گرفته شده است را می‌توان در معنای پشت اثر دانست که در شکل کلی اثر مستتر است.

داستان سریال شکلی ملی و میهنی دارد چرا که قصد دفاع از ارزش‌های ملی را در رأس کار خود قرار داده است؛ به نظر می‌رسد اگر روند شکل‌گیری شخصیت‌ها و قصه‌های متعدد کمی از حالت پراکندگی خارج می‌شد،با وضعیت بهتری از داستان پردازی روبه‌رو بودیم.

روند اصلی در این سریال را شاید بتوان ترکیبی از فرهنگ و هنر در بستر اجتماع دانست که با روحیه ماجراجویی آدم‌های سریال به یک انسجام رسیده است؛ انسجامی که اگر به طرز کامل‌تری در درون شخصیت‌ها پخش می‌شد اکنون با اثر شسته رفته تری مواجه می‌شدیم. این سریال از لحاظ تصویربرداری و حتی بازی بازیگران سعی داشته داستان را هر چه بیشتر به واقعیت نزدیک کند و تا حدود زیادی نیز این امر تحقق یافته است اما آنچه بیش از همه موارد موجب آزار تماشاگر می‌شود، ازهم گسیخته بودن برخی نکات شکل گرفته در عمق شخصیت‌ها است که باید با ظرافت بیشتری انجام می‌شد تا به نمای کامل‌تری از واقعیت اشخاص پی‌ببریم. مهرداد خوشبخت با سابقه ساخت آثار متفاوتی که در زمینه‌های مختلف داشته است،اینک با کارگردانی این پروژه دشوار، بی شک می‌تواند در کارگردانی حرف هایی برای گفتن داشته باشد. به هر صورت این سریال داستان متفاوتی را برای روایت انتخاب نموده است.

● سایه روشن‌های شهر

سریال «سایه روشن» یکی از سریال‌های در حال پخش از شبکه تهران است که چند خانواده ساکن در یک مجتمع مسکونی را برای گسترش داستان‌های خود برگزیده است. هر یک از این خانواده‌ها به نوبه خود دچار مشکلاتی در رفتارهای خود نسبت به یکدیگر هستند که همین نکته،ادامه ماجرا را تشکیل می‌دهد. محتوای سریال بیش از همه بر روابط خانوادگی در تقابل با معضلات جامعه تأکید دارد که مهمترین آنها شاید مشکلات ناشی از استفاده مواد مخدر در جامعه باشد؛این مسئله مهم هم در استفاده از مواد مخدر و هم در جاسازی و پخش آن در بین خانواده‌ها و جوانان مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. سریال با شروع خود،قصه خانواده‌هایی را به نمایش می‌گذارد که در ظاهر دچار هیچ مشکل خاصی نیستند و زندگی مفرحی دارند غافل از آن که در درون خود دارای مشکلات حاد هستند.

● وقتی وضعیت سفید می‌شود

سریال «وضعیت سفید» از جمله سریال‌های در حال پخش از شبکه سوم سیماست که با نمایش خود در همین ابتدای راه تفاوت‌ها را به اثبات رسانده است.این سریال که درباره فضای سالهای جنگ است،قصد دارد تا شرحی داشته باشد از خانواده‌ای که در روزهای پرتلاطم جنگ به اجبار در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. وضعیت اجبار برای این خانواده‌ها موجب می‌شود بار دیگر ارتباطات انسانی در این خانواده‌ها متولد شود و باز هم شاهد نوعی تغییر در رفتارهای اشخاص باشیم.

می‌توان گفت این اجبار برای استقرار در کنار یکدیگر،نقطه روشنی در بسط و گسترش داستان سریال است. نویسنده (حمید نعمت‌الله- هادی مقدم دوست) در این سریال از وضعیت اجبار و همراهی اشخاص در کنار یکدیگر به خوبی استفاده کرده که همین نکته شاید بازتابی از نمونه کارهای قبلی نعمت‌الله باشد. تعداد زیاد شخصیت‌ها و رفتارهای متفاوتی که از خود نشان می‌دهند شاید یکی از مواردی است که در آثار نعمت‌الله شاهد بوده‌ایم. شخصیت‌های این سریال هر یک تیپ‌سازی شده از اجتماع آن زمان و دوران کنونی می باشد اما در واقع برآیندی است از رفتارهای متفاوت که از خود به نمایش می‌گذاریم.شکل‌گیری شخصیت‌ها در این سریال به نوعی رها شده نیست و هر کدام نکته خاصی را در درون خود پنهان کرده اند که می‌تواند نقطه روشنی در نگارش و کارگردانی سریال‌ها دانست که بی‌شک به تجربه سال‌ها فعالیت در این عرصه بازمی‌گردد. با این که تا به اینجا یک فضای ساکن در سریال روبه‌رو بوده‌ایم ولی انسجام داستان از بین نرفته است. شخصیت احترام و محترم و اختلاف‌های خانوادگی بین آنها همان موضوعاتی است که در هر زمانی موجب شکل‌گیری زندگی و در واقع درام خواهد شد.استفاده صحیح از موسیقی و بخصوص موسیقی سنتی در فواصل سریال نیز به تأثیرگذاری بر لحظه‌های حسی یاری رسانده است. شاید تفکر رایج بیننده نسبت به تماشای سریال‌ها،استفاده از موسیقی در تمام صحنه‌ها باشد که به نظر می‌رسد این سریال تا اندازه‌ای بر تغییر این ذهنیت مؤثر بوده است.

حمید نعمت‌الله را می‌توان در گروه سازندگانی دانست که از فضا و موقعیت بهترین تصویر را ارائه می‌کنند؛این تصویر در نوشته‌های مقدم دوست به عنوان نویسنده در کنار وی نیز به خوبی بارز است.هادی مقدم دوست با سابقه نگارش آثار اجتماعی سینمایی مثل «بی پولی» این بار نیز از اجتماع اطراف خود وام گرفته است.این دو نکته یعنی زندگی اجتماعی و موقعیت بسیار را می‌توان در زمره شاخصه‌های این هنرمندان و بویژه این سریال دانست.

فاطمه فریدن