رقابت سینمای متعهد با فیلم های تجاری و جشنواره ای

معرفی فیلم های بخش مسابقه بیست و هشتمین جشنواره فجر

جشنواره فیلم فجر درحالی بیست و هشتمین دوره خود را آغاز کرد که امسال، تعداد فیلم های راه یافته به بخش مسابقه سینمای ایران، به ۲۶ عدد افزایش یافته است. باید دید که آیا این بخش، در کنار توسعه کمی ارتقای کیفی هم پیدا می کند یا نه؟ آنچه می خوانید، معرفی این فیلم ها، براساس طبقه بندی موضوعی آن هاست.

● سینمای دفاع مقدس

سینمای دفاع مقدس، مهم ترین ژانر سینمایی کشورمان است که متأسفانه در طول سال های موسوم به اصلاحات، با سیاست های خاص مدیران فرهنگی آن دوره لطمات شدیدی خورد و تضعیف شد. به نظر می رسد که با تلاش های ۴سال اخیر دولت و مدیران فرهنگی، این سینما دوباره در حال احیا شدن است. چون در جشنواره امسال، فیلم های دفاع مقدس حضوری جدی خواهند داشت. «بیداری رؤیاها»، «نفوذی»، «شب واقعه»، «عصر روز دهم» از فیلم های بخش مسابقه هستند که در ژانر دفاع مقدس قرار دارند.

● نفوذی

کار مشترک احمد کاوری و مهدی فیوضی، به تهیه کنندگی جمال شورجه فیلمی درباره اسرای سرفراز و آزاده دفاع مقدس است. داستان «نفوذی» درباره اسیری است که بعد از ۲۰ سال دوری از خانواده، به وطن برمی گردد، اما وقتی به ایران می رسد دستگیر و زندانی می شود و...

شورجه درباره این فیلم گفته بود: جای آثار قابل اعتنای دفاع مقدسی در سینمای ایران خالی است و «نفوذی» به اثری قابل اعتنا در حوزه دفاع مقدس تبدیل شده است که نتیجه آن بسیار بهتر از فیلمنامه اولیه درآمده است.

● شب واقعه

کارگردان فیلم «روز واقعه» با موضوع یاران امام حسین(ع) در سال ۶۱ هجری این بار فیلم «شب واقعه» را با موضوع یاران امام حسین(ع) در عصر معاصر را به تصویر کشیده است. فیلم جدید شهریار اسدی روایتگر شهید بی نام و نشانی به نام دریاقلی سورانی است؛ اسطوره ای که جان خود را فدای رهایی کشورمان از دست دشمن متجاوز کرد.

شب واقعه یکی از فیلم های مهم این دوره از جشنواره است که توسط بنیاد شهید تهیه شده است.

دکتر عباس خامه یار معاون پژوهش و ارتباطات فرهنگی بنیاد شهید و امور ایثارگران درباره این فیلم به ایسنا گفته بود: مبتنی بودن بر حقایق سال های دفاع مقدس، درهم آمیختگی تراژدی و حماسه و پرهیز از نگاه تکراری به دفاع مقدس ازجمله ویژگی های این فیلم در ژانر دفاع مقدس می باشد که به نظر می ر سد تاکنون کمتر به آن پرداخته شده است.

در خلاصه داستان این فیلم آمده است: چهل روز بعد از آغاز جنگ تحمیلی، دریاقلی پس ازآن که خانواده اش را از آبادان خارج می کند به مغازه اوراق فروشی خود در حاشیه بهمن شیر برمی گردد.

● بیداری رؤیاها

محمدعلی باشه آهنگر، کارگردانی که دو سال پیش با فیلم «فرزند خاک» نشان داد که در عرصه سینمای دفاع مقدس حرف های بسیاری برای گفتن دارد، در دوره بیست و هشتم جشنواره فجر هم با فیلم «بیداری رؤیاها» حضور یافته است. باید دید که آیا این فیلمساز نوخاسته سینمای ایران می تواند توفیق اثر به یادماندنی قبلی اش را تکرار کند؟ امیدواریم!

موضوع محوری فیلم «بیداری رؤیاها» نیز مثل نفوذی، روایت اسرا و خانواده های ایشان است. خلاصه داستان این فیلم از این قرار است که پس از اعلام خبر اسارت و شهادت ایوب، رخشانه- همسرش- به خاطر فرزند دوساله اش رضایت می دهد تا با برادر ایوب ازدواج کند.

● عصر روز دهم

این فیلم اثر ناتمام مرحوم رسول ملاقلی پور است که توسط مجتبی راعی تکمیل شده است. عصر روز دهم از این نظر می تواند مهم باشد که به عراق و فضای آن کشور آن هم در شرایط جنگ زده و تحت استیلای آمریکا می پردازد.

باید فیلم را دید و سپس درباره آن قضاوت کرد. درخلاصه داستان فیلم آمده است: دکتر مریم شیرازی پس از سقوط صدام راهی عراق می شود تا بلکه از سرنوشت خواهر گمشده اش مطلع شود.

● فعالیت علمی جوانان: آناهیتا

بحث جنبش نرم افزاری و تلاش برای پیشرفت کشورمان، از مهم ترین مطالبات رهبر فرزانه انقلاب از جوانان کشورمان است. به نظر می رسد که همین دغدغه عزیز الله حمیدنژاد را واداشته تا فیلمی علمی را تولید کند. این فیلم «آناهیتا» نام دارد و بدون شک یکی از آثار دینی این دوره از جشنواره است که احتمالاً چند سیمرغ را هم برنده خواهد شد.تنها کافی است موضوع جالب «آناهیتا» را بدانید تا راغب تماشای آن شوید. یکی از دانشمندان ژاپنی چند سال پیش کشف کرده بود که دعا، روی مولکول های آب تأثیر می گذارد! این کشف حیرت آور، بن مایه اصلی فیلم جدید حمیدنژاد است.

حمید نژاد که پیش از این فیلم های هور در آتش، ستارگان زمینی، قله دنیا و اشک سرما را ساخته بود درباره فیلم جدید خودش این گونه اظهارنظر کرده است: یکی ازویژگیهای این فیلم می تواند نگاه به نسل جدید که دغدغه ها و مکاشفات علمی دارند باشد و تلفیق مسائل علمی و دانش روز با یک درام می تواند برای مخاطب جذابیت داشته باشد.

از نکات قابل توجه در حاشیه فیلم «آناهیتا» این است که پروفسور ایموتو - کاشف قضیه علمی فوق - برای این فیلم پیامی را ارسال کرده و در آن اظهار امیدواری کرد که اکران جهانی این فیلم بتواند به صلح جهانی کمک کند.

● انقلاب اسلامی : کیمیا و خاک

یکی از انتقادات همیشگی به جشنواره فیلم فجر این بوده که این جشنواره که به یاد و نام انقلاب اسلامی برگزار می شود این قدر به این اتفاق مهم تاریخ جهان بی توجه است. اما خوشبختانه از چند ماه پیش برنامه ریزی هایی برای ساخت فیلم هایی با محوریت موضوع انقلاب توسط بنیاد سینمایی فارابی صورت گرفت و در این بین سه فیلم وارد مرحله تولید شد. اما متاسفانه، فیلم «بیداری» به کارگردانی فرزادموتمن برای جشنواره حاضر نشد. «کیمیا خاک» و «یک گزارش واقعی» فیلم های حاضر در بیست و هشتمین جشنواره بین المللی فیلم فجر با موضوع انقلاب اسلامی هستند.

این فیلم به کارگردانی عباس رافعی ساخته شده و به ماجراهایی در دوره منتهی به پیروزی انقلاب می پردازد. زمان داستان فیلم، آبان ماه سال ۵۷ است که اتفاقاتی، سرنوشت ۵ نفر را به یکدیگر رقم می زند.

رافعی درباره «کیمیا و خاک» در مصاحبه ای عنوان کرده بود که این فیلم، روایت ایثارگرانی است که با خون خود، خاک ایران را کیمیا کردند.

وی همچنین گفته بود: در این اثر سینمایی تلاش کردم تا ساختار فیلم در خدمت یک هدف متعالی باشد.

او همچنین روایت فیلم «کیمیا و خاک» را بهره مند از سبک اصیل ایرانی و شرقی معرفی کرده است.

● یک گزارش واقعی

داریوش فرهنگ هم با فیلم «یک گزارش واقعی» روایتی مربوط به انقلاب رابه تصویر کشیده است.

داستان این فیلم، وقایع نگاری سه سال از زندگی دو رفیق قدیمی است که به دور از انتظار، رودرروی هم قرار می گیرند. «یک گزارش واقعی» هم از جمله فیلم هایی است که پس از تماشا باید درباره آن ها قضاوت نمود.

● ضد صهیونیستی: شکارچی شنبه

پرویز شیخ طادی هم که هم اکنون فیلم «سینه سرخ» او در سینماهای کشور در حال اکران است، با فیلم «شکارچی شنبه» در بخش مسابقه بیست و هشتمین جشنواره بین المللی فیلم فجر شرکت کرده است.

این فیلم یک روایت ضد صهیونیستی است که داستان آن در لبنان می گذرد. علاوه بر بازیگران ایرانی، هنرمندان لبنانی هم در آن بازی می کنند.

«شکارچی شنبه »روایت گر داستان کودکی است که در میان اقوام مختلف سفر می کند و از هر قوم، ویژگی خاصی را می گیرد و از این طریق به ملیت خودش پس می برد.

این که این فیلم چه ارتباطی به تقابل رژیم صهیونیستی با لبنان دارد تنها با دیدن فیلم معلوم می شود.

● ملک سلیمان

این فیلم هفتمین اثر شهریار بحرانی پس از «آب را گل نکنیم»، «هر اس»، «گذرگاه»، «دنیای وارونه» «حمله به اچ سه» و «مریم مقدس» است. بحرانی ، به خصوص با فیلم مریم مقدس نشان داده است که به اهمیت فرم و ساختار در سینما واقف است. او درعین حال که به متن مقدس وفادار است، دغدغه جذب مخاطب و تشکیل ساختاری جالب را هم دارد.

ملک سلیمان بدون شک یکی از نامزدهای سیمرغ در بخش جلوه های ویژه است. شهریار بحرانی، درباره جلوه های ویژه این فیلم گفت: آخرین مراحل کار روی جلوه های ویژه، موسیقی، صداگذاری، میکس صدا و چاپ کپی فیلم «ملک سلیمان» در کشور های چین و هنگ کنگ انجام شد. موسیقی «ملک سلیمان» نیز توسط پانک چان از آهنگسازان معروف چین ساخته شده و توسط ارکستر فیلار مونیک پکن اجرا شده است.

وی ضمن اشاره به ۶۰۰ جلوه ویژه بصری در نو فیلم «ملک سلیمان» به سایت سوره اظهار داشت: تمام جلوه های ویژه بصری این فیلم توسط «لئولو» از متخصصین جلوه های ویژه و صداگذاری آن نیز توسط «کین سون چانگ» انجام شده است.

● ناسپاس

«ناسپاس» هم یک فیلم مذهبی و تاریخی است. حسن هدایت کارگردان این فیلم پیش با مجموعه های تلویزیونی «کارآگاه علوی» شناخته شده است.

محوریت این فیلم دوران پیامبری حضرت موسی (ع) است؛ عامیل و آشل، دو پسر عمو هستند که خواهان ازدواج با آنائل هستند؛ اما وقوع یک رخداد غیر منتظره آرامش و آسایش قبایل و طوایف قوم یهود را بر هم می زند. کشف حقیقت و جلوگیری ازبحران بیشتر دغدغه اصلی خانواده های عامیل و آشل است که با هدایت حضرت موسی (ع) موقعیت ماجرا؛ روایت دیگری به خود می گیرد.

● فیلم های تاریخی

امسال، در بخش مسابقه سینمای ایران، دو فیلم تاریخی وجود دارد. «ملک سلیمان» و «ناسپاس» فیلم هایی هستند که بن مایه اصلی مضمون و داستان آن ها ملهم از آخرین کتاب آسمانی؛ قرآن کریم است. اولی درباره حضرت سلیمان است ودومی، روایتی از زمان حضرت موسی. به طور اجمالی به این دو فیلم می پردازیم.

● خواب های دنباله دار در به رنگ ارغوان

ابراهیم حاتمی کیا و پوران درخشنده، دو کارگردان صاحب سبک و با سابقه سینمای ایران هستند که امسال با فیلم های به رنگ ارغوان و خواب های دنباله دار در بخش مسابقه سینمای ایران حضور یافته اند.

در خلاصه داستان «به رنگ ارغوان» آمده: روایتی از تولد یک رابطه عاطفی میان زن و مردی جوان یعنی همان قصه ابدی و ازلی انسان.

«خواب های دنباله دار» نهمین فیلم بلند سینمایی پوران درخشنده با موضوعی خانوادگی است. خلاصه داستان این فیلم به این ترتیب است که: کابوس ریحانه، روز بعد به واقعیت می پیوندد و معلمش گم می شود.

● سایر فیلم ها

به جز فیلم های مذکور آثار دیگری هم با موضوعات مختلف در بخش مسابقه سینمای ایران جشنواره بیست و هشتم فیلم فجر حاضرند.

«صبح روز هفتم» به کارگردانی سیدمسعود اطیابی از جمله این فیلم هاست. در خلاصه داستان نوشته شده: سیروس که به تازگی از زندان آزاد شده به ناچار در خانه یکی از دوستان خود ساکن می شود.

«پرواز مرغابی ها» جدیدترین فیلم علی شاه حاتمی است. در خلاصه داستان آن آمده: یک مرغابی وحشی زخمی به علی سپرده می شود که پس از مدتی بین آن دو رابطه ای عاطفی شکل می گیرد.

«کیفر» تازه ترین فیلم حسن فتحی است که در بخش مسابقه جشنواره امسال پذیرفته شده است. در خلاصه داستان آن نوشته شده: با فراهم شدن مبلغ دیه، مردی میان سال در آستانه قصاص قرار می گیرد.

«ترانه کوچک من» فیلمی به کارگردانی مسعود کرامتی است. خلاصه داستان آن به این شرح است که، سیاوش نوجوان سیزده ساله ای است که به روستای پدری اش رفته با اتفاقات غیرمنتظره ای روبرو می شود.

فیلم «سنگ اول» جدیدترین اثر ابراهیم فروزش است که با سایر آثار بخش مسابقه سینمای ایران رقابت می کند. خلاصه داستان آن به این شرح است که: حسنعلی، باغدار روستایی خوابی می بیند و به فکر سفارش سنگ قبر برای خود می افتد.

«طبقه سوم» فیلم جدید بیژن میرباقری است که در خلاصه داستان آن آمده: دختر جوانی پس از فرار از یک میهمانی شبانه ناخواسته وارد خانه زنی می شود.

«طلا و مس» فیلمی به کارگردانی همایون اسعدیان با خلاصه داستان: سیدرضا به شوق یافتن استاد اخلاقی که وصف او را بسیار شنیده است به تهران می آید اما حوادث به گونه ای رقم می خورد که او هیچگاه نمی تواند استاد را ملاقات کند.

«پرسه در مه» فیلمی به کارگردانی بهرام توکلی است با خلاصه داستان: امین دانشجوی رشته موسیقی تمام توان خود را برای ساخت بزرگ ترین موسیقی زندگی اش به کار می برد.

«پسر آدم، دختر حوا» به کارگردانی رامبد جوان ساخته شده است. در خلاصه داستان آن آمده: دو وکیل جوان از دو آژانس مسکن متفاوت، مشترکا یک آپارتمان را به عنوان دفتر وکالت برای اجاره و آغاز فعالیت های خود می پسندند.

فیلم «آل» به کارگردانی بهرام بهرامیان داستان مهندس جوانی است که به همراه همسر باردار خود برای انجام ماموریتی عازم ارمنستان می شود و...

«طهران تهران» یک فیلم با دو اپیزود با موضوع تهران است. داریوش مهرجویی و مهدی کرم پور، کارگردان های این دو اپیزود هستند.

«هفت دقیقه تا پاییز» به کارگردانی علیرضا امینی است. در خلاصه داستان این فیلم آمده: تلا ش های یک خانواده برای بازگرداندن آرامش به زندگی یک زوج جوان، حوادثی را به وجود می آورد.

«چهل سالگی» نام فیلمی به کارگردانی علیرضا رئیسیان است که خلاصه داستان آن به این ترتیب است که: چهل سالگی آغاز دوره میان سالی است که خیلی ها قصه های قدیمی شان را مرور کرده یا حتی برای فرزندانشان بازگو می کنند.

«لطفا مزاحم نشوید» هم به کارگردانی محسن عبدالوهاب سه داستان اپیزودیک از زندگی در تهران را روایت می کند.و «تسویه حساب» نام فیلمی از تهمینه میلانی با محوریت زن است.

علی برزگر پیشوا