سه شنبه, ۱۶ بهمن, ۱۴۰۳ / 4 February, 2025
۱۰ اوت سال ۱۹۲۰ میلادی ـ شلیک تیرخلاص امپراتوری عثمانی
۹۰ سال پیش در روز ۱۰ اوت سال ۱۹۲۰ میلادی در سور نخستین پیمان میان نیروهای متفق و امپراتوری عثمانی امضا شد. برای تنبیه امپراتوری عثمانی که در جنگ جهانی اول در کنار امپراتوری آلمان و امپراتوری اتریش ـ مجارستان وارد جنگ شده بود، براساس پیمان سور قلمروی این امپراتوری به منطقه آناتولی که اهالی آن منحصرا ترک‌تبار بودند، محدود شد. این شلیک تیر خلاص برای پایان حیات امپراتوری عثمانی محسوب می‌شد.
در آن هنگام، بریتانیایی‌ها و فرانسوی‌ها تنگه‌های داردانل و بسفور و شهر استانبول را تصرف خود داشتند.
همچنین براساس پیمان سور پیش‌بینی شده بود، ساحل غربی آناتولی به یونانی‌ها داده شود و نیز یک ارمنستان بزرگ مستقل و یک منطقه خودمختار کردنشین در بخش‌های شرقی آناتولی ایجاد شوند. به عبارت دیگر حتی سرزمین باستانی عثمانی نیز تجزیه می‌شد.
سرزمین‌های عرب‌نشین امپراتوری عثمانی به نوبه خود تحت قیمومت بریتانیا و فرانسه درآمدند. پیمان خفت‌بار سور موجب ظهور جنبش ملی‌گرایان ترک شد.
ملی‌گرایان و بخش اعظم نیروهای ارتش علیه سلطان محمد ششم دست به شورش زدند.
یونانی‌ها با چراغ سبز متفقین از موقعیت سود جسته تا آناتولی را اشغال کنند.
آنها نیروهای ملی‌گرای ترک را تا رودخانه ساکاربیا که به دریای مرمره می‌ریزد، عقب راندند.
اما نیروهای ملی‌گرای ترک ابتدا با کمک بلشویک‌های روسیه کشور جدیدالتاسیس ارمنستان بزرگ را از بین برده و قلمروی ارامنه محدود به سرزمین کوچک ارمنستان امروزی در ناحیه قفقاز شد. سپس نوبت به یونانی‌ها رسید.
در ماه اوت سال ۱۹۲۱ میلادی نیروهای ملی‌گرای ترک پس از یک نبرد سه هفته‌ای یونانی‌ها را از رودخانه ساکاریا عقب رانده و آنگاه در ۳۰ اوت سال ۱۹۲۳ میلادی موفقیت آنها در جنگ دوملوپینار کامل شد. نیروهای یونانی به سوی دریای اژه عقب‌نشین کردند.
سرانجام نیروهای ملی‌گرای ترکیه در ۲۴ ژوییه سال ۱۹۲۳ میلادی در شهر لوزان سوئیس پیمان جدیدی را با متفقین امضا کردند.
براساس پیمان جدید، ترک‌ها تنگه‌های داردانل و بسفور، شهر استانبول، بخش اروپایی ترکیه و نیز ساحل شرقی دریای اژه را بازپس گرفته و منطقه خودمختار کردها منحل شد.
سلطان محمد ششم که اعتبارش را با پذیرش قرارداد سور از دست داده بود منتظر بازگشت ملی‌گرایان نشده و در روز ۱۷ نوامبر سال ۱۹۲۳ میلادی به یک کشتی جنگی بریتانیا در بندر استانبول پناهنده شد.
به این ترتیب، در روز ۱۰ اوت سال ۱۹۲۰ میلادی در سور نخستین پیمان میان نیروهای متفقین و امپراتوری عثمانی امضا شد.
براساس این پیمان خفت‌بار خاک امپراتوری عثمانی محدود به بخش‌هایی از سرزمین اصلی عثمانی‌ها آناتولی گردید. امضای این پیمان موجب ظهور جنبش ملی‌گرایان ترک شد.
این شلیک تیر خلاص برای پایان حیات امپراتوری عثمانی محسوب می‌شد که سرانجام در روز ۲۳ اکتبر سال ۱۹۲۳ میلادی حکومت امپراتوری عثمانی ملغی شده و در ترکیه حکومت جمهوری برقرار گردید.
بهرام افتخاری
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست