سرمایه گذاری های صنعت نفت نیازمند اصلاح

نگاهی به موضوع سرمایه گذاری در صنعت نفت ایران

نوذری وزیر سابق نفت میزان سرمایه گذاری مورد نیاز در بخش های مختلف صنعت نفت تا سال ۱۴۰۳ را بیش از۵۰۰ میلیارد دلار برآورد کرده بود.

سرمایه گذاری در صنعت نفت بعد از وقوع بحران مالی جهانی و کاهش بهای نفت با کاهش شدیدی روبرو بوده است. مرکز پژوهش های مجلس در مهر سال گذشته براساس تحقیقی اعلام کرده است: در صورت عدم سرمایه گذاری در بخش توسعه میادین نفت با نگاه بدبینانه صادرات نفت خام ایران تا ۸ سال آینده به صفر خواهد رسید و با در نظر گرفتن سناریو پایه این زمان به ۱۶ سال افزایش خواهد یافت.

ضرورت سرمایه گذاری در میادین مشترک نفتی هم که بحث خاص خود را دارد. توانایی بانک های داخل برای تامین مالی هم قابل تامل و بحث است، بنابراین نیاز به بانک تخصصی صنعت نفت و گاز ضرورتی است که اگرچه از سال های پیش احساس می شد، اما اکنون در حال پی گیری است. اخیرا وزیر نفت با انتقاد از سرمایه گذاری به شیوه های گذشته از اصلاح برخی ساختارها و بسترسازی برای سرمایه گذاری در پروژه های نفت و گاز خبر داد.

بنا بر برنامه پنج ساله چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور باید ۷۰ درصد سرمایه گذاری های بخش توسعه میادین نفت و گاز از طریق سرمایه گذاری خارجی به دست می آمد، اما گزارش ها نشان می دهد که میزان سرمایه گذاری خارجی طی سال های اخیر به شدت کاهش پیدا کرده است. با توجه به رشد منفی سرمایه گذاری خارجی در بخش نفت و گاز در سال های اخیر بعید به نظر می رسد که بتوان سرمایه مورد نیاز برای توسعه میادین در سال های پیش رو را تامین کرد، زیرا این مهم نیازمند جذب سرمایه گذاری خارجی بیشتر است که امکان پذیر نیست و ایران ناچار شده تا از محل سرمایه های داخلی شرکت ملی نفت منابع لازم را تامین کند که این سرمایه هم نیازهای بخش نفت را تامین نمی کند.

● تحقیقی درباره ضرورت سرمایه گذاری در نفت

دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی علل و تبعات افت تولید در مخازن نفتی کشور را بررسی و گزارش آن را در مهرماه سال گذشته منتشر کرد. این مرکز با اعلام این مطلب که طی سال های گذشته مصرف داخلی نفت افزایش چشمگیری داشته و این در حالی است که به دلیل روند رو به استهلاک مخازن ایران این مخازن دچار افت تولید شده اند، افزود: این دو موضوع در کنار هم موجب کاهش صادرات نفت ایران خواهد شد و برای جبران کاهش صادرات صنعت نفت ایران نیاز به یک سلسله سرمایه گذاری های اساسی و جدی دارد.

با توجه به محاسبات انجام شده میزان سرمایه گذاری مورد نیاز به منظور افزایش تولید و حفظ حجم صادرات نفتی رقمی در حدود ۴/۵ میلیارد دلار در سال است که با توجه به رشد منفی سرمایه گذاری خارجی در کشور تامین این میزان سرمایه بعید به نظر می رسد.

این مرکز سپس با ارائه ۳ سناریوی خوش بینانه، پایه و بدبینانه، وضعیت صادرات نفت کشور در سال های آینده را در قالب هر یک از این سناریوها بررسی و تحلیل کرد. با توجه به این سناریوها در صورت عدم سرمایه گذاری در بخش توسعه میادین نفت با نگاه بدبینانه، صادرات نفت خام ایران تا ۸ سال آینده به صفر خواهد رسید و ایران از یک کشور صادرکننده نفت به یک کشور واردکننده تبدیل خواهد شد که با در نظر گرفتن سناریو پایه، این زمان به ۱۶ سال افزایش خواهد یافت.

در سناریوی خوش بینانه نیز فرض بر آن است که سالانه ۴/۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری برای جلوگیری از کاهش صادرات در بخش توسعه میادین نفت انجام شود که در این سناریو نیز با فرض ثابت بودن صادرات کشور، سهم ۱۲/۵ درصدی ایران در سال ۱۳۸۶از سبد نفتی اوپک تا سال ۲۰۳۰ میلادی به ۵/۷ درصد کاهش خواهد یافت که این امر منجر به افت تاثیرگذاری کشور بر معادلات منطقه ای و جهانی خواهد شد و لذا با توجه به مسائل گفته شده سرمایه گذاری ایران در بخش توسعه میادین نفت ضروری به نظر می رسد.

● ارتباط میان بهای نفت و سرمایه گذاری

چندی پیش، سید محمد علی خطیبی، نماینده ایران دراوپک در گفت وگویی با بیان اینکه تداوم سرمایه گذاری ها در میادین نفتی حداقل به نفت ۸۰ دلاری برای هر بشکه نیاز دارد، گفت: اگر روند توسعه و سرمایه گذاری ها مناسب نباشد قطعا عرضه جهانی نفت بین سال های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶با توقف مواجه می شود. در حال حاضر از نظر مصرف کنندگان قیمت واقعی نفت باید به حدی نباشد که بهبود اقتصاد جهانی را به تعویق بیندازد. با توجه به اینکه پیش بینی ها حاکی از آن است که تا یک سال آینده اقتصاد جهانی از حالت رکود خارج خواهد شد از نظرمصرف کنندگان نفت۷۰ دلاری لطمه ای به این اقتصاد نمی زند. از نظر تولیدکنندگان نفت ۷۰ دلاری برای تداوم سرمایه گذاری در صنایع نفتی و عرضه پایدار کافی به نظر نمی رسد، براساس آخرین گزارش منتشرشده از سوی منابع معتبر بین المللی هم اکنون حدود ۲۰ درصد سرمایه گذاری ها برای توسعه میادین نفتی متوقف شده است.

وی با بیان اینکه تداوم سرمایه گذاری ها حداقل به نفت حدود ۸۰ دلاری نیاز دارد، بیان کرد: پیش بینی می شود با افزایش قیمت نفت بخشی از توقف توسعه میادین نفتی در کشورهای تولیدکننده مجددا احیا شود، به شرط آنکه ارزش دلار به روند نزولی ادامه ندهد. بر اساس پیش بینی موسسات بین المللی بین سال های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ میلادی تولید نفت جهانی به اوج خود خواهد رسید، اگر این پیش بینی محقق شود و روند توسعه و سرمایه گذاری ها در میادین نفتی مناسب نباشد قطعا عرضه جهانی نفت با خطر وقفه مواجه می شود، البته در زمان دقیق اوج تولید اختلاف نظر وجود دارد، اما به حال این زمان خیلی دور نیست و در سال های آتی به وقوع می پیوندد.

عدم سرمایه گذاری کافی در میادین نفتی منجر به ایجاد مشکلات جدی می شود و قطعا پائین بودن قیمت های نفت آینده نگری نبوده و به نفع هیچ یک از طرف های ذی نفع یعنی تولید کنندگان و مصرف کنندگان نخواهد بود.

● صنعت نفت نیازمند ۵۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری

نوذری وزیر سابق نفت نیز فروردین ماه سال گذشته در گفت وگویی میزان سرمایه گذاری مورد نیاز در بخش های مختلف صنعت نفت تا افق ۱۴۰۳ را بیش از۵۰۰ میلیارد دلار برآورد کرده بود و گفت: از این میزان ۱۲۱ میلیارد دلار در برنامه چهارم توسعه پیش بینی شده است. مهم ترین چالش توسعه صنعت نفت تامین مالی پروژه ها است. در زمینه آسیب شناسی صنعت نفت و عمده موانع موجود در راه رسیدن به اهداف چشم انداز ملی در بخش های نفت و گاز مساله تامین مالی، مهم ترین چالش توسعه این صنعت است.

وی با بیان اینکه با حمایت دولت و مجلس شورای اسلامی در بخش بالادستی صنعت نفت، منابع مورد نیاز طرح های توسعه فراهم شده است، افزود: در بخش پایین دستی صنعت نفت که دولت در اجرای سیاست های اصل ۴۴ قانون اساسی مجاز به سرمایه گذاری جدید در آن حوزه نیست، مشکل تامین مالی همچنان باقی است. محدودیت دسترسی به منابع مالی بین المللی، افزایش هزینه های سرمایه ای طرحها و پروژه های صنعت نفت به دلیل افزایش قیمت های جهانی در سال های اخیر و محدودیت ظرفیت تامین مالی به وسیله بانک های داخلی و نبود بانک تخصصی- توسعه ای برای بخش نفت از جمله محدودیت های صنعت نفت است. صنعت نفت به یک بانک تخصصی توسعه ای نیاز دارد. بخش های صنعت و معدن، کشاورزی و مسکن که تقریبا ۲۵ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را تشکیل می دهند، به وسیله سه بانک تخصصی پشتیبانی می شوند، اما با وجود سهم ۲۸ درصدی بخش نفت و گاز در اقتصاد کشور، این بخش اقتصادی، بانک تخصصی ندارد.

ظرفیت بانک های داخلی کشور محدود است و توان تامین مالی پروژه های سنگین در بخش نفت و گاز را ندارند و این در حالی است که با حمایت یک بانک تخصصی و توسعه ای می توان بسیاری از مشکلات و نیازهای مالی صنعت نفت را در بخش های خصوصی و دولتی حل و فصل کرد.

نوذری با بیان اینکه برای موضوع تامین مالی پروژه های صنعت نفت و گاز کشور می توان راهکارهای مختلفی ارائه داد، اظهارکرد: تاسیس بانکی تحت عنوان بانک توسعه صنعت نفت ایران از جمله راهکارهای حل این مسئله است. این بانک باید تامین مالی سرمایه گذاری های عظیم صنعت نفت را به عهده بگیرد و بر محدودیت های مالی بین المللی و مشکل مالی پروژه های نفتی چیره شود.

توسعه کارآفرینی، افزایش اعطای تسهیلات به بخش های مختلف صنعت نفت، شتاب بخشی و آسان سازی اجرای پروژه های نفت و گاز، جلب اعتماد بانک ها و سازمان های بین المللی و حمایت از بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در صنایع پائین دستی نفت از جمله هدف های تاسیس بانک توسعه صنعت نفت ایران است.

ایجاد کانون تخصصی برای ارزیابی پروژه ها برای اعطای تسهیلات مالی، مشارکت در تامین مالی وام ها و کاهش ریسک سرمایه گذاری در صنایع نفت وگاز نیز از دیگر هدف های تاسیس بانک توسعه صنعت نفت ایران به شمار می آید.

دستیابی به اهداف برنامه در بخش های نفت و گاز از طریق انجام سرمایه گذاری های پیش بینی شده میسر خواهد بود. شرکت ملی نفت ایران در بخش تولید نفت خام علاوه بر جبران افت طبیعی مخازن برای افزایش توان نفت نیازمند سرمایه گذاری های بزرگ است. با توجه به مشترک بودن برخی از میدان ها با کشورها و اولویت برداشت عادلانه از این میدان ها، تامین منابع لازم برای توسعه آنها از اهمیت بالایی برخوردار است.

● عزم جدی برای تامین مالی از بانک های داخلی

مهندس علیرضا ضیغمی، مدیرعامل وقت شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، شنبه ۲۱ فروردین ماه در جلسه پیش بینی بهره دهی چاه های شرکت نفت مناطق مرکزی از تامین چهار میلیارد دلار اعتبار از بانک های داخلی برای اجرای ۱۴ پروژه نفتی و گازی شرکت نفت مناطق مرکزی ایران خبر داد.

وی با تاکید بر اینکه اجرای پروژه های این شرکت در سال جاری محدودیتی برای تامین مالی نخواهد داشت با قدردانی از وزیر نفت به دلیل درایت و فعالیت برای تامین منابع مالی جدید گفت: با سیاست های وزیر نفت، مطالعه پروژه ها و برنامه ها به طور عمیق تر انجام خواهد شد و مشکلی برای افزایش تولید نباید وجود داشته باشد.

امیدوارم شرکت نفت مناطق مرکزی به عنوان یکی از عمده ترین شرکت ها در تولید نفت و به خصوص گاز کشور باید بتواند منابع مالی جدید را به بهترین نحو صرف کند و تولید پیش بینی شده و سهم تولید این شرکت در برنامه پنجم محقق شود.

در سال گذشته به این شرکت۹۰۰ میلیارد تومان اعتبار اختصاص یافت و برای اجرای برنامه پنجم توسعه نیز به حداقل دو تا سه میلیارد دلار اعتبار نیازمندیم. میرکاظمی پیش از این از امضای ۷۵ میلیارد دلار تفاهم نامه با سندیکایی متشکل از بانک ها و موسسه های مالی داخلی برای تامین بخشی از منابع مالی صنعت نفت خبر داده بود. وی این اقدام را حرکتی مثبت برای تحقق بخشیدن به برنامه پنجم توسعه کشور ارزیابی و گفته بود: مذاکرات با دیگر موسسه های مالی برای جذب اعتبار بیشتر در صنعت نفت به منظور شتاب بخشی اجرای پروژه ها در سال آینده در حال انجام است.

سرمایه گذاری مورد نیاز بخش بالادستی صنعت نفت در برنامه پنجم ۱۲۵ میلیارد دلار است که از این میزان ۴۵ تا ۵۰ میلیارد دلار از منابع داخلی و ۷۵ میلیارد دلار از منابع خارجی تامین خواهد شد.

سیف الله جشن ساز، مدیرعامل وقت شرکت ملی نفت ایران، نیز ۲۳ فروردین ماه در مراسم تجلیل از مسعود سلطان پور، مدیرعامل شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران گفت: با دستور رئیس جمهوری بخشی از منابع ارزی کشور در اختیار بانک ها قرار گرفته و با تشکیل کنسرسیومی از چند بانک ایرانی پیش بینی می شود امسال برای تامین مالی پروژه ها مشکلی وجود نداشته باشد. با حمایت وزیر نفت، وضعیت تامین منابع مالی پروژه های صنعت نفت کشور مطلوب است و جزئیات برنامه تامین مالی پروژه های صنعت نفت براساس دستور رئیس جمهوری به زودی اعلام می شود. برای تحقق اهداف برنامه پنجم توسعه در بخش نفت و گاز باید سالانه ۳۱ میلیارد دلار سرمایه گذاری در حوزه بالادستی و در حوزه گاز نیز باید ظرف ۴ تا ۵ سال آینده ۴۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری شود.

همچنین مهندس جواد اوجی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران اخیرا گفت: براساس تفاهم ها و مذاکرات صورت گرفته با بانک صادرات ایران قرار است این بانک تا پایان برنامه پنج ساله پنجم توسعه ۱۲/۵ میلیارد یورو برای توسعه پروژه های صنعت نفت و گاز سرمایه گذاری کند. همچنین هفته گذشته دو تفاهم نامه به ارزش سه میلیارد یورو با بانک صادرات ایران برای ساخت واحد اتان پالایشگاه گاز پارسیان و تکمیل مراحل ساخت پالایشگاه گاز بیدبلند ۲ منعقد شده که در قالب آن قرار است سال آینده ۷۰ درصد سرمایه گذاری از سوی این بانک و ۳۰ درصد از سوی شرکت ملی گاز ایران تامین شود.

هزینه برآورد شده پروژه های گازی شرکت ملی گاز ایران در سال ۸۹ بیش از ۶/۸ میلیارد دلار است، احداث خط لوله نهم سراسری، همچنین ادامه خط لوله گاز دوم ترکمنستان، توسعه پالایشگاه های ایلام، جم و پارسیان از مهم ترین پروژه های سال آینده خواهد بود.

وی همچنین از انعقاد دو قرارداد ساخت ادامه خط لوله ششم تهران به طول ۶۵۰ کیلومتر به ارزش هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان و توسعه پالایشگاه گاز ایلام به ارزش ۱۷۰ میلیارد تومان در قالب یی.پی.سی با شرکت های داخلی خبر داد و گفت: این دو پروژه از ابتدای سال آینده اجرا خواهد شد. هزینه اجرای پروژه های شرکت ملی گاز ایران در سال جاری بیش از چهارهزار و ۶۰۰ میلیارد تومان است که با ابتکارهای وزارت نفت در سال ۸۹ شرکت ملی گاز برای انجام پروژه های خود از ذخایر مالی بانک های داخلی استفاده خواهد کرد.

● تاسیس بانک تخصصی نفت و گاز

دکتر سید مسعود میرکاظمی، وزیر نفت ۲۴ اسفندماه سال گذشته در نشست خبری ضمن بیان سخنانی از راه اندازی اولین بانک تخصصی نفت و گاز ایران در سال ۸۹ خبر داد و گفت: هم اکنون مذاکراتی با برخی فعالان اقتصادی در صنعت نفت برای تشکیل این بانک در حال انجام است، ضمن اینکه قصد داریم با ساماندهی کلیه فعالیت ها بستر لازم را برای تشکیل این بانک انجام دهیم. همچنین وی، شنبه ۲۸ فروردین ماه نیز در نشستی با حضور مدیران ارشد شرکت های سرمایه گذاری، طی سخنانی دوباره بحث تاسیس این بانک را مطرح کرد و گفت: هدف از تاسیس بانک صنعت نفت حضور پررنگ تر بخش خصوصی در صنعت و ایجاد سرمایه ای جدید برای اجرای پروژه ها به خصوص در بخش پایین دستی صنعت نفت است. حداقل سرمایه گذاری برای تشکیل بانک صنعت نفت براساس آئین نامه شورای پول و اعتبار۲۰۰ میلیارد تومان است که کارگروهی برای تسریع در تاسیس این بانک تشکیل شده است.

با تشکیل بانک نفت حجم سرمایه گذاری در این صنعت در طول برنامه پنجم توسعه سه برابر خواهد شد.میرکاظمی با بیان اینکه هم اکنون در آستانه اجرای طرح هدفمندکردن یارانه ها و برنامه پنجم توسعه قرار داریم، تصریح کرد: براساس برنامه پنجم به ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری در صنعت نفت نیاز داریم که ۱۲۵میلیارد دلار آن به بخش بالادستی اختصاص دارد. در کنار تمام منابعی که برای اطمینان بخشیدن به تامین این سرمایه فراهم شده باید بانکی نیز توسط فعالان و شرکت های ایرانی صنعت نفت تشکیل شود تا اطمینان بیشتری برای اجرای پروژه ها در صنعت فراهم آید.

هم اکنون روابط بسیار مطلوبی با بانک ها و موسسات داخلی و خارجی برای تامین اعتبار مورد نیاز صنعت نفت در برنامه پنجم برقرار شده است. در همین حال با ایجاد این بانک جدید بخش خصوصی با متولی شدن تامین سرمایه گذاری می تواند در سیاست های پولی و مالی نیز مشارکت داشته باشد.

با تشکیل بانک صنعت نفت علاوه بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی و ادامه توسعه واحدهای واگذارشده پروژه های توسعه ای جدید در آینده ساماندهی و پشتیبانی خواهد شد. برنامه پنجم توسعه با حضور گسترده تر شرکت های داخلی عملیاتی می شود، البته این امر مستلزم ارتقای کیفیت، فناوری و کاهش هزینه اجرای پروژه از سوی این شرکت هاست. وزارت نفت به عنوان بخش دولتی و در راستای اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی از هرگونه حمایت و کمکی برای تاسیس این بانک دریغ نکرده و برای ثبت شدن سریع تر آن در بانک مرکزی تلاش خواهد کرد. امیدواریم در آینده شاهد بانک سرمایه ای صنعت نفت با تعدادی شعبه محدود در کشور باشیم.

● نحوه سرمایه گذاری نفت، نیازمند اصلاح

دکتر سیدمسعود میرکاظمی، وزیر نفت ۱۸ اردیبهشت ماه گذشته در سومین همایش چالش و فرصت های شرکت های ایرانی در قراردادهای صنعت نفت و گاز بیان اینکه سرمایه گذاری در صنعت نفت و گاز به شیوه های قبلی نتیجه درخور توجهی را در پی نداشته است، گفت: معتقدم نحوه سرمایه گذاری در این صنعت نیازمند اصلاح برخی ساختارها و بسترسازی مناسب است که در این مسیر تدابیر لازم در دست تبیین و تنظیم است.

از آنجا که رقبای ایران در برداشت از میادین مشترک نفت و گاز به سرعت در مدار بهره برداری قرار گرفته اند معتقدم با اصلاح ساختار سرمایه گذاری می توانیم زمینه تسریع در برداشت از منابع مشترک را سبب شویم. در حالی که از مجموع ۲۸ فاز پارس جنوبی تنها هشت فاز به مرحله بهره برداری رسیده است رقبای ایران در میادین مشترک با شتاب بیشتری در این عرصه فعالیت می کنند. براین اساس به منظور جلوگیری از برداشت بیش از حد توسط رقبای ایران لازم است ضمن تبیین راهکارهای تامین منابع مالی و اجرایی جدید مسیر برداشت از این منابع را با گذر از سد تمامی مشکلات داخلی و خارجی هموار کنیم.

وی ضمن تاکید بر مرتفع ساختن مشکلات پیش روی صنعت نفت و گاز در تعامل با صنعت گران داخلی و منابع ملی، افزود: براساس تدابیر اندیشیده شده قرار است طی برنامه پنجم توسعه ضمن سرمایه گذاری۲۰۰ میلیارد دلاری در صنعت نفت و گاز زمینه های منتهی به بهره برداری به هنگام از میادین مشترک نفت و گاز را البته با استناد به شیوه ها و روش های جدید مراحل جذب سرمایه و هزینه هدفمند سرمایه گذاری انجام شده را تسهیل بخشیم. وی ضمن تاکید بر تعامل بین بخش خصوصی و دولتی تصریح کرد: معتقدم با اجرای سیاست های اصل ۴۴ قانون اساسی و حضور بخش های غیردولتی و تعاونی ها در اقتصاد کشور، اجرای پروژه های در دست انجام سرعت بیشتری خواهد گرفت که در نهایت موجبات افزایش بهره وری، کاهش تصدی گری و انحصارشکنی را سبب می شود.

میرکاظمی با اشاره به اینکه در صنعت نفت و گاز باید دانش محوری و ایده پروری، جایگزین دیدگاه سخت افزاری شود، خاطرنشان کرد: تحقیق پروژه های در دست انجام با اتکا به دانش روز، خلاقیت های نیروهای بومی می تواند ضمن ایجاد زمینه های رقابتی در کشور جایگاه ایران را در بازارهای بین المللی نیز تثبیت می کند. درآمد حاصله از فروش محصولات تولیدی پارس جنوبی روزانه هشت تا۱۰ میلیون دلار و ماهانه حدود ۳۰۰ میلیون دلار محاسبه شده است که براساس آمار درآمدی مزبور میزان درآمدهای پارس جنوبی طی یک سال بالغ بر ۳/۶ میلیارد دلار برآورد می شود.

● تشکیل صندوق های سرمایه گذاری تخصصی نفت

علی وکیلی، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس نیز در سومین همایش چالش ها و فرصت های شرکت های ایرانی در قراردادهای نفت و گاز با بیان اینکه این شرکت تاکنون ۵۰۰ میلیون یورو اوراق مشارکت منتشر کرده است، گفت: با حمایت وزارت نفت، وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی، امسال صندوق های سرمایه گذاری تخصصی برای تامین مالی مطلوب پروژه های صنعت نفت شکل می گیرد و امسال در زمینه تامین منابع مالی وضعیت مطلوبی متصور است.

هم اکنون شرکت های ایرانی توانایی اجرای مگاپروژه ها را دارند. ابرپروژه ها ابعاد بسیار بزرگی دارند، به طوری که حجم مالی آنها گاهی از ۴/۵ تا ۷/۵ میلیارد دلار است.وکیلی با تاکید بر اینکه اداره ابرپروژه ها به مدیریت ویژه ای نیاز دارد، تصریح کرد: تعدادشرکت هایی که توانایی اجرای مگاپروژه ها را داشته باشند، در سراسر دنیا شاید حدود ۲۰ شرکت باشد که خوشبختانه شرکت های ایرانی در این زمینه توانمند شده اند. هم اکنون شرکت های ایرانی توانایی مدیریت یکپارچه پروژه ها در بخش های مختلف به ویژه در خشکی و دریا را دارند و می توانند پروژه هایی چند بخشی مانند پروژه های پارس جنوبی در بخش دریا و خشکی را به صورت یک پارچه مدیریت کنند. از فاز یک تا فازهای کنونی در دست اجرای پارس جنوبی، تنها سه یازدهم پروژه ها با مشارکت پیمانکاران خارجی اجرا شده است.

وی نبود تناسب مالی پیمانکاران در قیاس با حجم مالی سرمایه گذاری در پروژه های نفت و گاز را از دلایل مشارکت نکردن و دیگر مشکلات موجود در عرصه پیمانکاری بخش خصوصی ایرانی خواند و گفت: لازم است سازمان های مالی و اعتباری در کنار شرکت های پیمانکاری برای اجرای پروژه های صنعت نفت اقدام کنند.وکیلی با بیان اینکه در کشور ما مدیریت مالی ضعیف است، اظهار کرد: هم اکنون در ایران به مدیریت مالی از دیدگاه حسابداری نگاه می شود، دیدگاه بانک ها به پول به جای مدیریت سرمایه، حسابداری است.

برای اینکه شرکت های پیمانکاری در اجرای پروژه های صنعت نفت نقش توسعه دهنده اصلی را ایفا کنند، باید لوازم و بسترهای مناسب برای فعالیت آنها ایجاد شود، ضمن آنکه باید به این شرکتها اعتماد شود تا با همکاری بانکها توانایی اجرای کامل یک پروژه و مدیریت تامین مالی آنرا داشته، سپس از منافع پس از بهره برداری پروژه بهره مند شوند.

نویسنده : سید حسین امامی