نگاهی به سیستم قضایی در گرجستان

زمانی که گرجستان بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بود، دیوان عالی این کشور نیز تابع دیوان عالی اتحاد جماهیر شوروی بود و قوانین این کشور تابعی از نظام حقوقی حاکم بر شوروی بود؛ از …

زمانی که گرجستان بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بود، دیوان عالی این کشور نیز تابع دیوان عالی اتحاد جماهیر شوروی بود و قوانین این کشور تابعی از نظام حقوقی حاکم بر شوروی بود؛ از جمله محدودیت های فردی فراوان!

از ابتدای سال ۱۹۹۰ سیستم قضایی گرجستان دوره ی استقرار یک دستگاه قضایی مستقل را به جای دستگاه قضایی ناتوان عصر شوروی آغاز کرد.

اولین گام در این راه، در سال ۱۹۹۰ برداشته شد و به موجب آن قضات دیوان عالی از عضویت در حزب کمونیست منع شدند. پس از سرنگونی گامساخوردیا، با اصلاحات انجام شده در قانون اساسی، این کشور به سوی ایجاد استقلال در نظام قضایی حرکت کرد.

گرجستان در زمان گامسخوردیا همچنان قانون اساسی دوران عضویت در اتحاد جماهیر شوروی را که در سال ۱۹۷۸ براساس قانون اساسی ۱۹۷۷ شوروی تصویب شده بود اجرا میکرد. اما در اولین دوره ی بعد از فروپاشی کمونیسم، این قانون اساسی اصلاحات گسترده ای را به خود دید. در فوریه ۱۹۹۲، کنگره ملی گرجستان رسما قانون اساسی فوریه ۱۹۲۱ را قانون اساسی گرجستان اعلام کرد.

در فوریه ۱۹۹۳، شواردنادزه تحت عنوان تجدیدنظر در قانون اساسی ۱۹۲۱، بخشهای زیادی از آنرا غیر قابل قبول دانست و تشکیل یک کمیسیون قانون اساسی را برای تهیه پیش نویس قانون اساسی پیشنهاد کرد. این پیش نویس در بهار ۱۹۹۴ تهیه و در پاییز همان سال به رفراندوم عمومی گذاشته شد.

دیوان عالی کشور

دیوان عالی کشور دارای ۳۹ عضو است که نه نفر از آنها به بررسی پرونده های حقوقی و سی نفر به بررسی پرونده های کیفری میپردازند. قضات این دیوان برای مدت ده سال انتخاب میشوند؛ وظایف این دیوان عبارت است از: تفسیر قوانین، بررسی پرونده های مهم جنایی و تجدیدنظر از احکام دادگاههای منطقه ای و نظارت بر چگونگی اجرای قانون توسط سازمانهای دولتیست.

دادستان

دادستان در سیستم قضایی گرجستان نقش پررنگی دارد؛ وی به اموری چون تحقیقات در خصوص جرائم ارتکابی، حصول اطمینان از رعایت حقوق بشر، تعقیب دعاوی عمومی در دادگاه، هماهنگی مبارزه با جرائم و سایر امور پیش بینی شده در قانون آیین دادرسی کیفری گرجستان میپردازد.

دادگاههای منطقه ای

تا زمان گامساخوردیا قضات دادگاههای منطقه ای توسط شاخه ی گرجستان حزب کمونیست شوروی انتخاب میشدند، اما از سال ۱۹۹۰ اعضای دادگاه منطقه ای نیز توسط مقامات منطقه ای منصوب میشوند. پس از آغاز مناقشات در اوستیای جنوبی و آبخازیا، دادگاههای نظامی منطقه ای نیز تاسیس شد و رئیس دولت قضات این دادگاه را منصوب میکند و مسئول بازبینی آرای این دادگاه های نظامی، دیوان عالی کشور است.