استفاده از توان داخلی در تامین ماشین آلات معدنی

تنوع و ذخایر بالای مواد معدنی در ایران, این كشور را به عنوان كشوری معدنی به دنیا معرفی نموده است بنابراین شناخت و استخراج این منابع مسوولیت سنگینی را پیش روی دولت و بخش خصوصی قرار داده است

تنوع و ذخایر بالای مواد معدنی در ایران، این كشور را به عنوان كشوری معدنی به دنیا معرفی نموده است.بنابراین شناخت و استخراج این منابع مسوولیت سنگینی را پیش روی دولت و بخش خصوصی قرار داده است. بنابر این برنامه‌ریزی جهت استخراج این ذخایر و تجهیز معادن اولین قدم برای فعال‌سازی معادن است.یكی از مهم‌ترین مشكلات بخش خصوصی در معادن، عدم توان مالی این بخش برای تامین هزینه‌های مربوط به ماشین‌آلات معدنی است. تامین ماشین‌آلات معدنی حداقل كاری است كه دولت باید برای بخش خصوصی انجام دهد. دولت باید برای تامین این ماشین‌آلات با اختصاص یارانه و حمایت از توان داخلی برای تامین ماشین‌آلات معدنی معدنكاران بخش خصوصی تلاش نماید.در هیچ جای دنیا معدنكار پولی را برای ماشین‌آلات در ابتدای راه نمی‌پردازد بلكه دستگاه را با بهره صفر تا یك درصد قسطی خریداری نموده و با آن شروع به فعالیت می‌نماید. این در حالی است كه در كشور ما معدنكار باید با بهره بالای بانكی (۱۵درصد) نسبت به خرید ماشین‌آلات مورد نیاز خود اقدام نماید. این كار باعث می‌شود، معدنكار سودی را كه از فروش ماده معدنی تولید شده به دست می‌آورد چند برابر كند تا توان پرداخت اقساط را داشته باشد.تجهیز معادن، نیاز به سرمایه‌گذاری بالا دارد و تا این سرمایه‌گذاری انجام نشود نمی‌توان بخش معدن را فعال نمود.همان گونه كه اشاره شد بخش خصوصی در ابتدای راه توان مالی چندانی ندارد و عاقلانه نیست كه در كاری مثل معدن یك شخص بدون هیچ حمایتی سرمایه‌گذاری بالایی را انجام دهد تا شاید با ریسك‌های موجود موفق شود.حمایت واقعی از معدنكاران بخش خصوصی این است كه در راستای تجهیز معادن دولت و مجلس تسهیلاتی را فراهم كند و با تغییر قوانین باعث رونق این حرفه گردد.براساس بررسی‌های میدانی به عمل آمده درصد زیادی از معادن كشور از ماشین‌آلات قدیمی و دست دوم خارجی استفاده می‌نمایند. این در حالی است كه عمر مفید آنان گذشته و توان بالایی را ندارند. بنابر این نه تنها كاری را پیش نمی‌برند بلكه هزینه‌های مازاد را روی دست معدنكار می‌گذارند.به عنوان مثال می‌توان گفت: بیشتر ماشین‌آلات خارجی كه وارد كشور شده از عمری بالای ۱۵سال دارند و به نام ۵ساله در ایران به فروش می‌رسند. این عملكرد توهین به مملكت است چون كشور توانایی ساخت این ماشین‌آلات را با كیفیت برابر و قیمت ارزان‌تر دارد و دلیلی ندارد كه ماشین‌آلات دست دوم وارد كشور شود.در حال حاضر به طور میانگین ماشین‌آلات مورد استفاده در معادن كشور عمری بالای ۱۷سال دارند این در حالی است كه براساس فرم‌های جهانی عمر ماشین‌آلات معدنی نباید از ۵سال بیشتر باشد چرا كه این امر اقتصادی نیست.ماشین‌آلات دست دوم و قدیمی كه عمر مفید خود را گذرانده‌اند جز آلودگی محیط‌زیست و پایین آوردن بهره‌وری، سود دیگری ندارند بنابر این معدنكاران باید نسبت به نوسازی ناوگان حمل و نقل خود اقدام نمایند.توسعه بخش معدن در مقطع زمانی حاصل حاضر و بالا بردن بهره‌وری در آن در گرو نوسازی ماشین‌آلات است و دولت باید برای نوسازی این ماشین‌آلات در معادن هزینه نماید تا معدن كشور به شكوفایی اقتصادی برسند و علاوه بر حفظ اشتغال موجه در آن اشتغالزایی نیز به همراه داشته باشد.كشور توان تولید ماشین‌آلات معدنی را دارد و دولت به جای حمایت از واردات ماشین‌آلات دسته دوم بهتر است چاره‌اندیشی كند تا معدنكار از تسهیلات مناسب برای خرید ماشین‌آلات ارزان قیمت ساخت داخل استفاده نماید.هم‌اكنون لودر و بولدوزر مهم‌ترین نیاز معدنكاران بخش خصوصی است كه با توجه به اینكه نزدیك به سه‌هزار معدن فعال در كشور وجود دارد می‌توان گفت معادن فعال كشور هم‌اكنون دست‌كم به پنج‌هزار دستگاه لودر و بولدوزر نیاز دارد و تامین این ماشین‌آلات در داخل كشور فراهم است كه باید با حمایت دولت این نیاز تامین شود.

علی‌محمد رفیعی، مدیرعامل شركت هپكو