تحولات جاری در عرصه سیاسی اسرائیل

رای گیری اخیر در كابینه رژیم صهیونیستی درباره درخواست لیبرمن رئیس حزب تندرو "اسرائیل خانه ما" نكات مهمی دارد كه توجه به آن لازم است. لیبرمن برای ورود به كابینه ائتلافی اولمرت خواستار تغییر نظام حكومتی "اسرائیل" از وضع كنونی به یك نظام ریاست جمهوری یا شبیه به آن شده بود كه بر اساس آن رئیس كابینه به صورت مستقیم از جانب مردم انتخاب می شود و از این رو، اختیارات گسترده تری دارد و علاوه بر آنكه ریاست قوه مجریه را در دست دارد در مقابل پارلمان نیز مصونیت بیشتری می یابد و فقط با رای اكثریت بیش از دو سوم نمایندگان "كنست" می توان وی را بركنار كرد، بر خلاف آنچه امروز در جریان است و آن امكان بركناری نخست وزیر با رای نیمی از نمایندگان مجلس. برای آنكه كلید تحولات جاری در عرصه سیاسی رژیم صهیونیستی قابل فهم باشد باید به بررسی دقیق تر این مسأله بپردازیم.

لیبرمن پس از انتخابات كنست و كسب رتبه سوم در میان احزاب صهیونیستی همچنان خارج از كابینه رژیم صهیونیستی قرار داشت و اولمرت برای جذب او به ائتلاف خود تلاش های زیادی بكار گرفت. یكی از شروط اصلی لیبرمن برای پیوستن به كابینه، تغییر نظام حكومتی برای تضمین ثبات سیاسی در جامعه صهیونیستی بود، زیرا بیشتر كابینه های صهیونیستی در گذشته نتوانسته اند مدت قانونی خود را كه چهار سال است به پایان برسانند و پیش از پایان این مدت دچار تجزیه شده و مجبور به برگزاری انتخابات جدیدی بودند.

موافقت اولمرت با این شرط و طرح این درخواست لیبرمن در كابینه و پایان رای گیری با تقویت جایگاه قانونی رئیس كابینه با موافقت ۱۲ وزیر در مقابل مخالفت ۱۱ وزیر، پاسخ به درخواستی است كه دو موضوع را در خود دارد: اول، مصلحت شخصی اولمرت كه پس از جنگ لبنان و نیز پس از توقف برنامه های اصلی كابینه اش در پایان دادن به مناقشه با فلسطینیان ـ یا از راه مذاكره یا با اجرای طرح تجمیع و جدایی یكجانبه ـ جایگاهش به شدت متزلزل شده است و با تقویت جایگاه نخست وزیر در مقابل پارلمان، موقعیت شخصی اولمرت نیز بهبود می یابد.

بسیاری از تحلیلگران صهیونیستی بر این باورند كه مهم ترین مشغولیت كنونی نخست وزیر این رژیم در سایه احتمال انتقاد كمیته تحقیقی كه برای بررسی ابعاد قصور نظامی و سیاسی در جنگ لبنان تشكیل شده است، تلاش وی برای تثبیت و تقویت جایگاه خود به عنوان نخست وزیر رژیم صهیونیستی است. تحلیلگران صهیونیستی اظهارات اولمرت در تاریخ ۱۶/۱۰/۲۰۰۶ را تغییر سیاست هایی می دانند كه وی در سخنرانی شش ماه پیش خود و در آغاز فعالیت های كابینه به ریاست خود در پیش گرفته بود. تحلیلگران بر این باورند كه پس از این تغییر، اولویت حل و فصل مناقشه با فلسطینیان كه بن مایه برنامه های انتخاباتی حزب كادیما بود، كنار گذاشته شد و جای آن را مسأله تغییر نظام حكومتی به هدف جذب لیبرمن ـ كه با چشم پوشی از حتی یك وجب از اراضی اشغالی مخالف بوده و خواستار تثبیت نظام حكومتی رژیم صهیونیستی شده ـ گرفته است.

مسأله دوم كه موجب موافقت اولمرت با درخواست لیبرمن برای تغییر شكل نظام حكومتی شد، تمایل وی به جلب حمایت از كابینه اش به وسیله حزبی است كه تندروی اش در جریان راستگرای رژیم صهیونیستی بر كسی پوشیده نیست تا به این وسیله از یك سو بر عملكرد ضعیف كابینه اش در جنگ لبنان سرپوش بگذارد و از سوی دیگر به عموم صهیونیست ها و نیز به ایالات متحده آمریكا چنین بفهماند كه كابینه حزب كادیما دیگر آن كابینه راستگرای میانه رو گذشته نیست و اكنون به یك حزب متمایل به راستگرایی افراطی تبدیل شده و بر استفاده از زور بیشتر به ویژه در موضوع تهدید هسته ای ایران تاكید دارد.

توجه اولمرت به دخول لیبرمن و حزبش به كابینه و استفاده از جایگاه این حزب در پارلمان رژیم صهیونیستی با ۱۱ نماینده و نیز انضمام حزب "یهدوت هتورا" با ۶ كرسی، نشان دهنده نگرانی های موجود از احتمال خروج حزب كار از كابینه و كاهش رای مثبت ۱۹ نماینده این حزب در پارلمان به زیان حزب كادیما و كابینه است. این احتمال نیز پس از اوج گیری اختلافات داخلی در حزب و مخالفت های به وجود آمده علیه عملكرد عامیر پرتز مطرح شده است و احتمال می رود كه نمایندگان این حزب در كنست حاضر به تایید بودجه سال ۲۰۰۷م. رژیم صهیونیستی نباشند.

دسته بندی های آشكار در عرصه سیاسی رژیم صهیونیستی نشان دهنده حركت "اسرائیل" به سوی تندروی ها است و در این میان حضور یا عدم حضور حزب كار در كابینه به سبب پیوستن حزب لیبرمن به آن، تفاوتی ایجاد نمی كند. این وضع به ركود بیشتر در روند سازش با فلسطینیان می انجامد و امكان اتخاذ تدابیر و سلوك نظامی از سوی رژیم صهیونیستی در سطح منطقه، افزایش می یابد.

نویسنده: ابراهیم البحراوی

منبع: مركز اطلاع‌رسانی فلسطین