ژنتیک مولکولی، فناوری DNA

از نخستین اهداف ژنتیک مولکولی و ژنتیک انسان، شناخت اساس مولکولی جهش های منتهی به بیماری های ژنتیکی و استفاده از این اطلاعات در بهبود روش های تشخیص و درمان بیماری های ژنتیکی …

از نخستین اهداف ژنتیک مولکولی و ژنتیک انسان، شناخت اساس مولکولی جهش های منتهی به بیماری های ژنتیکی و استفاده از این اطلاعات در بهبود روش های تشخیص و درمان بیماری های ژنتیکی است.طی سال های گذشته تکنیک های متعددی ابداع و به کار گرفته شده اند که به کمک آن ها تجزیه و تحلیل دقیق ژن های طبیعی و غیرطبیعی امکان پذیر است. از روش های ژنتیک مولکولی برای شناخت نحوه به ارث رسیدن بیماری های خاص، آسان ساختن تشخیص و حتی در مواردی درمان بیماری می باشد.به طور کلی فناوری DNA را می توان به ۲ دسته کلی تقسیم کرد. کلون سازی DNA شامل جداسازی قطعه موردنظر از DNA و تکثیر دادن نسخه های متعددی از آن در یک ارگانیسم (معمولا یک باکتری) است که طی دوره ای طولانی در آزمایشگاه قابلیت رشد دارد. این کار به منظور تولید مقادیر نسبتا بالایی از قطعه مورد نظر DNA است که امکان تجزیه و تحلیل ساختار و عملکرد آن را فراهم می کند.

با استفاه از این تکنیک، توالی خاصی از DNA به نام DNAنوترکیب تولید می شود.DNA نوترکیب به ترکیبات جدیدی از DNA گفته می شود که از ترکیب قطعه موردنظر DNA انسان و مولکول های DNA باکتری ساخته شده و قابلیت تکثیر نامحدودی در آزمایشگاه دارند.در اوایل دهه ۱۹۷۰ تشخیص داده شد که میکروب های معینی واجد آنزیم هایی به نام آنزیم های محدود کننده هستند که قادرند DNA را در یک ناحیه خاص برش دهند.این بخش های بریده شده در فرآیندهای بعدی برای ساختن مولکول های DNA نوترکیب مفیدند. این خاصیت آنزیم های محدود کننده در فناوری DNA و کاربرد آن در ژنتیک پزشکی نقش دارد.

البته لازم به ذکر است که کاربرد فناوری DNA تنها به قلمرو ژنتیک پزشکی محدود نمی شود، بلکه از این تکنیک برای بهبود گیاهان زراعی و جانوران اهلی به منظور تولید غذا و گونه های میکروبی نوترکیب برای برخورد با فرآورده های فضولات محیطی نیز استفاده می شود.