پازلی از مخترعان و نخبگان ایرانی

برنامه «آی گپ» در رادیو صدای آشنا می کوشد مخاطبان را با دستاوردهای علمی آشنا کند

قدیم‎ترها (منظور دهه ۷۰) همیشه اخبار علمی را غروب‎ها از شبکه دو تلویزیون دنبال می‎کردم. مطمئن بودم هر خبر جدیدی مربوط به اختراعات علمی مخترعان و نخبگان ایرانی و غیرایرانی، انواع اکتشافات علمی و... را می‎توانم از آنجا ببینم و بعد در پایان شب، مهم‌ترین خبرها را برای پدر که از سرِ کار به خانه برمی‌گشت، با آب و تاب مخابره کنم. راستش هنوز هم شناسه آغازین آن روزهای اخبار علمی را به خاطر دارم.

این روزها گرچه با آمدن اینترنت، دسترسی به خبرها و برنامه‎های علمی و دیگر اخبار و اطلاعات در حوزه‌های مختلف سهل‌الوصول شده و شاید به نظر برسد دیگر نیازی نیست تا غروبِ یک روز پرمشغله و پردغدغه صبر کرد تا اخبار یا برنامه مورد علاقه خود را مثل دو سه دهه قبل دنبال کنیم؛ اما هنوز هستند برنامه‎هایی که می‎توان وقت خود را صرف آن کرد و اطلاعاتی دریافت کنیم که در کمتر صفحه اینترنتی می‌توان یافت. خاصیت برنامه‌های رادیویی، مثل گذشته بر قوت خود باقی است و برنامه‌سازان رادیو، همچنان بسته‌های جذاب شنیداری مختلف را برای مخاطبان خود در اقصانقاط ایران و در سراسر دنیا آماده می‌کنند.

برنامه رادیویی «آی‎گپ» یکی از همین برنامه‎هاست که در رادیو صدای آشنا تهیه و تولید می‌شود. برنامه‌ای که می‌کوشد با همراهی انجمن نخبگان، با مخترعان، نخبگان و پژوهشگران ایرانی، ضمن گفت‎وگوی تخصصی، گپ صمیمانه‌ای با آنها داشته باشد و مخاطبان را با دستاوردهای علمی جوانان ایرانی آشنا‌کند.

یک تماس تلفنی کوتاه با تهیه کننده آی‎گپ، روز و ساعت حضور مرا در ضبط این برنامه مشخص‌می‎کند.

روز ضبط دو مخترع جوان (جوان به اصطلاح دهه شصتی) به استودیو آمدند تا پشت میز گفت‌وگو بنشینند و برای مخاطبان از اختراعات و فعالیت‌هایشان در عرصه علم و فناوری بگویند.

کمی آن‎سوتر، صدابردار از گوینده می‌خواهد فاصله ۲۵ سانتی‌متری خود را از میکروفن حفظ کند تا هجاها داخل آن «پ» نزند. نرگس خسروی، تهیه‌کننده برنامه ۳۰ دقیقه‌ای آی‎گپ، با طمأنینه چیدمان ضمنی برنامه را برای مخترعان جوان تشریح می‌کند تا آنها آماده ورود به صحن برنامه شوند.

چراغ استودیو، به نشان شروع برنامه سبز و آرم برنامه پخش می‌شود. آرم آی‎گپ متشکل از بُرش‌های مختلفی از قسمت‌های مختلف همین برنامه است که مانند تکه‌های پازل کنار یکدیگر چیده شده و کلیت برنامه را به مخاطبان در عرض کمتر از یک دقیقه معرفی می‌کند.

بهناز بهروزی، گوینده و مجری برنامه مرز اجراهای همیشگی را شکسته و پیش از سلام و احوالپرسی با مخاطبان و مهمان برنامه به کلام جان می‌دهد و با پرسش‌های کوتاه از مهمان برنامه مثل میزان تحصیلات، شرایط تاهل، نوع اختراع و پژوهش و... برنامه را آغاز می‌کند و سپس با خوشامدگویی، روال معمول را پیش می‌گیرد.

مترصد فرصتی بودم تا سرِ صحبت را با خسروی در جایگاه تهیه‌کننده این برنامه بشکافم و با سوالی که از ابتدا در ارتباط با معنی نام برنامه در ذهنم نقش بسته بود، این کار را انجام دادم.

او می‌گوید: آی‎گپ یک عبارت ترکیبی به معنای ایران بزرگ و گفت‎وگوی ایرانی است. ما با دعوت از دانشمندان، مخترعان، نخبگان، پژوهشگران، نفرات اول کنکور، المپیاد و سایر افتخارآفرینان در عرصه علم و فناوری، در دو بخش ده دقیقه‌ای با آنها به گفت‎وگو می‌نشینیم. در بخش اول، خیلی تخصصی با آنها درباره شرایطی که جرقه اختراع در ذهن آنها زده شد و همچنین تلاش‎هایی که صورت گرفت تا افتخارآفرینی آنها برای کشور رقم بخورد، صحبت می‌کنیم. در بخش دوم گپ و گفتی صمیمی با آنها درباره علایق و سلایق‌شان داریم.

وی می‌گوید: بین این دو بخش، اتفاق جالبی می‌افتد و آن این است که ما با یکی از اعضای خانواده مهمان برنامه تماس می‎گیریم و از طریق ارتباط تلفنی او را وارد برنامه می‌کنیم و گفت‎وگویی سه نفره میان او، مجری و مهمان شکل می‌گیرد که این گفت‎وگو فضایی فانتزی به برنامه می‌بخشد.

تهیه کننده آی‎گپ توضیح می‌دهد: بزودی یک کارشناس در حوزه ثبت اختراعات بین‌الملل به جمع برنامه خواهد پیوست و در هر برنامه درخصوص روند ثبت اختراعات، قوانین و مقررات این کار و... اطلاعاتی جامع هم به مهمان برنامه و هم به مخاطبان خواهد داد. آی‌گپ تنها برنامه رادیویی است که با مخترعان جوان هم گفت‎وگوی تخصصی انجام می‌دهد و هم گفت‎وگوی صمیمانه؛ البته در دیگر شبکه‌ها برنامه‌هایی هستند که به گونه‌ای دیگر به مخترعان می‌پردازد.

در فاصله‌ای که پیش می‌آید، سراغ بهناز بهروزی، گوینده باسابقه رادیو می‌روم. اجرای او را از وقتی برنامه «آئینه و آواز» از رادیو جوان پخش می‌شد به یاد دارم. زمزمه‌کنان و با لبخند به او می‌گویم: وقتی با مهمان برنامه صحبت می‌کنید، احساس می‌کنم او عضوی از اعضای خانواده خودِ شماست. دنباله صحبت مرا می‌گیرد و می‌گوید: تلاش من این است که در هر برنامه‌ای متناسب با ساختار و محتوایی که دارد، صحبت کنم طوری که برای مخاطب باورپذیر باشد. در این برنامه جوانان موفق ایرانی مهمان برنامه هستند و شیوه صحبت کردنِ من با آنها باید به شکلی باشد که مخاطب ترغیب شود گفت‎وگو را تا انتها دنبال کند. در ضمن اساسا از صحبت کردن با جوانان ایرانی که به افتخارآفرینی برای جامعه خود و جامعه بشریت منجر می‌شوند، لذت می‌برم و خوشحالم که از طریق اجرای این برنامه، می‌توانم با معرفی آنها به کل دنیا، رسالت رسانه‌ای خود را انجام دهم.

امضای شنیداری مهمان برنامه به مخاطبان در قالب یک جمله، نشانگر پایان برنامه است. چراغِ سبز اتاق فرمان هم قرمز می‌شود و من باز به این فکر می‌کنم که اینترنت هرگز نمی‌تواند جای رادیو را بگیرد.

تنظیم موج

سه‌شنبه و چهارشنبه هر هفته، ساعت ۱۲ ظهر، زمان پخش آی‌گپ است. در رادیو صدای آشنا با مخترعان و نخبگان موفق ایرانی آشنا شوید.

نسترن داداشی