دوشنبه, ۸ بهمن, ۱۴۰۳ / 27 January, 2025
دارائی های نامشهود شرکتها
از دیدگاه تاریخی ، عمر صنعت بسیار کوتاه تر از دوره تاریخ تمدن بشر است اما اکثر صنایع امروزی بر منطق حاکم بر روند صنعت ، یعنی کارائی نیروی انسانی کار می کنند این مفهوم و منطق در سالهای ۱۸۰۰ میلادی ، وقتی هزینه تامین ماشین و ابزار ، پر هزینه وگران و نیروی کار ارزان بود ، مطرح و تقویت گردید . اگر چه این واقعیت در صنعت چندان پایدار نماند و با ارزان تر شدن ماشین و گران تر شدن نیروی کار دانش مدار ، تا حدی دگرگون گردید ، ولی حتی تا زمانی که در دهه ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ میلادی کامپیوتر ساخته و به بازار عرضه و عصر اطلاعات توسه یافت ، باز هم تجارت در دنیا ، بر مدار نیروی کار می گردید زیرا با خودکار شدن نظام ها ، کارائی افزون تر شده بود .
دلیل اصلی تغییر تدریجی عصر منطق صنعت به حیطه دانش مداری در زمان حاضر ، بدان علت است که اغلب تولیدات ، کالا ها و خدمات ، براساس تکنولوژی اطلاعات تولید و تحویل می شود . در دنیای کنونی تعداد زیادی شرکتها و موسسات تولیدی و خدماتی وجود دارند که دارای رشد ، شکوفائی و تعالی سازمانی هستند. با بررسی وضعیت اینگونه شرکت ها مشخص می شود که علل و عوامل رشد و قابلیت این شرکتها فقط وجود دارائی های مشهود و فیزیکی آنها نیست بلکه علت غالب و موثر ، وجود دارائی های نامشهود آنها است .
به عنوان مثال ، شرکت معروف مایکروسافت در سال ۲۰۰۱ حدود ۵۵ میلیارد دلار دارائی داشت در حالی که ارزش سهام این شرکت در بازار بورس حدود ۳۰۰ میلیارد دلار می ارزید . این تفاوت عمده بین ارزشی واقعی دارائی ها فیزیکی و موجود یک شرکت با ارزش کل آن از چه چیزی ناشی می شود ؟
در دنیای کنونی آنچه که موجب رشد ، شکوفائی ، شهرت و تعالی شرکتها و موسسات می شود ، دارائی های و مایملک مشهود و ملموس آنها نیست بلکه آن چیزی که رشد و تعالی و پیشرفت و ماندگاری را تضمین می کند دارائی های نامشهود است .
دارائی های نامشهود کدامند؟ به ظن محققان چندین عامل ، تشکیل دهنده دارائی های نامشهود است ولی بطور کلی چهار عامل مهم تر یعنی ؛ دانش ( Knowledge ) ، استعداد و توانائی ( Talent ) ، قابلیت اعتماد ( Trust ) و نشان ( Brand ) را از عناصر عمده برتری شرکتهای مشهور و موفق دنیا میدانند .
● دانش Knowledge
دانش همانند سایر دارائی های مالی و فیزیکی ویا حتی بیشتر ، برای سهام داران یک شرکت ، ارزش افزوده و افزایش قیمت سهام ایجاد می کند . در سال ۲۰۰۰ میلادی در آمریکا ، برای بسیاری از شرکتها ، از هر هفت دلار ارزش سهام آنها ، شش دلار ناشی از وجود دارائی های نامشهود از جمله دانش بوده است . برای شرکت های با تکنولوژی بالا این نرخ ، بالاتر است .
دانش به عنوان یک دارائی غیر مشهود ، خواص مهمی دارد که دارائی های مشهود ندارند . اول ، اگر یک دارائی مادی یا فیزیکی ( هواپیما ، رایانه یا تجهیزات تولید ) ، برای کاری اختصاص یابد از آن دارائی در جای دیگر و به بصورت همزمان نمی توان استفاده کرد ، در حالیکه دانش این حالت را ندارد و می توان از آن به صورت همزمان در چند فعالیت استفاده برد و علاوه براین ، استهلاک یا فرسایش هم ندارد .
دوم ، در اغلب موارد بازده دارائی ها فیزیکی ، حالت کاهشی دارد ( منافع حاصل از کار یک سیستم فیزیکی در نوبت سوم در ۲۴ ساعت ، کم تر از نوبت اول است ) . درحالی که منافع و بازده دانش عموما روندی افزایشی دارد زیرا دانش حالت تجمعی دارد .
( لوازم کامپیوتری حاصل از دانش روز از تولیدات گذشته آن ارزان تر است ، پس فروش و منافع آن بیشتر خواهد شد .)
سوم ، دانش به صورت گسترده از بازخورد مثبت سود می برد . محصولی که با استفاده از دانش یک سازمان تولید می شود به سرعت در کل بازار قابل گسترش است به طور مثال تولیدات شبکه اینترنتی و کامپیوتر به سرعت در شبکه و بازار ، انتقال می یابد .
در بازار رقابتی و دانش محور امروزی ، دانش و مهارت کارکنان از عوامل مهم موفقیت است . شرکتها و سازمانها در دنیای کنونی از تجارب گسترده کارکنان در حیطه های مختلف ، معلومات ، روابط سازمانی و اجتماعی و مهارت و دانش محوری کارکنان ، منافع زیادی می برند .
چگونگی محاسبه ارزش دانش و اطلاعات در شرکتها و سازمانهای دنیای کنونی ، یکی از چالشهای مدیریت سازمانها است . روش های مالی و حسابداری کنونی شامل ؛ حسابداری ، بودجه بندی و برنامه ریزی نسبت به هر دارائی که ملموس نباشد حساسیت و واکنش نشان نمیدهد .
زمان آن رسیده است که مدیریت دانش و اطلاعات ، برای کلیه شرکتها و سازمانها و مدیران مطرح شده و به عنوان چالش جدی در مدیریت در نظر گرفته و جایگاه مناسب خود را پیدا کند . سرمایه یا دارائی دانش ، سرمایه پر ارزشی برای سازمانها و موسسات در دنیای امروز است .
● استعداد Talent
از هنگامی که شالوده صنایع از دارائی ملموس به الگوهای دانش محور تغییر نموده ، ارزش سرمایه های فکری و استعدادها به میزان قابل ملاحظه ای افزایش یافته است . امروزه استعدادها و مردان و زنان متفکر و هوشمند ، دارائی های اصلی اغلب سازمانها می باشد . به عبارت دیگر ، در حال حاضر و در اکثر شرکتهای پیشرو ، بین توانائی جذب استعدادها و بازده مالی سازمانها ، رابطه مستقیم وجود دارد .
در دو دهه گذشته سازمانهای دولتی و بخش خصوصی ، سرمایه های انسانی موضوعی چالشی برای آنها بوده است ، و در حال حاضر کمبود افراد با استعداد برای جذب ، یکی از مشکلات سازمانهای بزرگ و کوچک دنیا است . طبق تحقیق انجام شده ، رشد اقتصادی یکی از عوامل ایجاد نیاز به استعداد است ، اگر در کشوری رشد اقتصادی در حد ۳% افزایش یابد حدود ۳۰% به اشتغال مولد افزوده خواهد شد .
مهم ترین مسئله ای که سازمانها و شرکتهای تولیدی دنیا در پنجاه سال بعدی با آن روبرو خواهند بود موضوع جذب استعدادها است .سازمان ها بایستی با توجه به نوع کار و تغییرات آن ، نیاز به انواع استعدادها را تشخیص داده و برنامه ای پیشرو و آینده نگر برای جذب استعداد ها تهیه و تنظیم نمایند تا قادر باشند در دنیای متغییر کنونی بقای خود را حفظ کرده و پیشرفت نمایند .
مدیران و مسئولان سازمانها و شرکتهائی که نیاز بیشتری به افراد با استعداد و با فراست بالا دارند ، از حالا باید به فکر آینده سازمان خود باشند و با ایجاد ارتباط مستمر با مراکز آموزشی و ترییت کننده متخصصین ، نسبت به ایجاد بانک های اطلاعاتی اقدام نمایند و این بانک ها را مرتبا بهنگام نمایند تا در مواقع لزوم بتوانند ، نیاز های سازمان به نیروهای تخصصی را تامین نمایند . وجود کارشناسان خبره و شبکه های اطلاعاتی موجود دردنیای امروزی ، کمک موثری در برنامه ریزی ، ایجاد و توسعه بانک های اطلاعاتی استعداد ها ، خواهد کرد .
● قابلیت اعتماد Trust
قابلیت اعتماد مهم ترین عامل تسهیل کننده برای افزایش کارائی شرکت ها می باشد ، حتی از اطلاعات نیز تاثیر بهتری در کارائی دارد . تقویت سرمایه های اجتماعی بستگی مستقیمی به وجود شبکه ای قوی برای توسعه و تکامل قابلیت اعتماد دارد . شبکه ای که مشارکت در دانش و معلومات و حس توافق را توسعه میدهد .
قابلیت اعتماد ممکن است به عنوان یک ارزش در اهداف شرکت منظور شود بر همین اساس در چنین شرکتی ، تمرکز بر مشتری گرائی مورد تاکید قرارگیرد و اصل مشتری گرائی افراد برای ارائه درخواست برحق تشویق نماید و در این حال قابلیت اعتماد برای تحقق این هدف و سوق فعالیت ها در این جهت ، حالت حمایت کننده خواهد داشت .
قابلیت اعتماد برای شرکتها مانند یک صندوق پول است وقتی شرکت کاری مثبت برای مشتریان انجام میدهد مانند آن است مقداری پول به صندوق اضافه می نماید وقتی طرف های کاری ، اقدامی برای یک شرکت انجام دهند چنان می نماید که مقداری از پول ها صندوق را برمیدارند . مسئله آنجاست که اگر با رفتاری مشحون از بی اعتماد با کسی یا مشریان روبرو شویم ، مانند آن است که مقدار زیادی پول از صندوق برداشت کنیم . اگر این مقدار برداشت زیاد و مستمر باشد احتمال ورشکستگی وجود دارد . اگر در یک موسسه یا شرکت تجاری اعتماد بین کارکنان و یا بین کارکنان و ارباب رجوع یا مشتری از کاهش یابد یا از بین برود ، آنگاه باید سرمایه گذاری زیادی انجام شود و مدتی زمان صرف گردد تا وضعیت شرکت یا موسسه به حالت اولیه برگردد.
شکست در ایجاد اعتماد و اطمینان در کارکنان سازمان و مشتریان و ارباب رجوع ، آسیب زیادی به یک شرکت یا سازمان خواهد زد . بازسازی اعتماد در دیگران و طرف های شرکتها و سازمانها ، بسیار دشوار و نیاز به زمان دارد . پس برای همه مدیران و کارکنان یک شرکت یا سازمان بایستی حفظ قابلیت اعتماد و توسعه آن نزد طرفهای شرکت یا سازمان ، فرضی واجب باشد .
● نشان Brand
نشان یک محصول یا خدمت عبارت از یک طرح ، علامت ، سمبل مربوط به تولید کننده که معرف و مشخص کننده تولید یا محصول وی می باشد . یک نشان اغلب ارائه دهنده و عرضه کننده ارزش ، ایده و حتی عامل شناخت محصول است .در دنیای اقتصاد و تجارت امروزی ، نشان و علامت محصول ، روز بروز مهم تر و با ارزش تر میگردد .
از نظر تاریخی نشان در مراحل مختلف تاریخ از جانب حکومت ها و یا گروههای خاص بکار می رفته است . ولی نشان به عنوان یک علامت تجاری و تولید ، از قرن هیجدهم معمول و بکار گرقته شد ، و از اوائل قرن نوزدهم در بازاریابی و تجارت رواج بیشتری پیدا کرد .
برای شرکتهای بزرگ دنیای صنعت و تجارت علاوه بر دانش ، استعداد و قابلیت اعتماد ، یک اعتبار و ارزش دیگری نیز وجود دارد که این اعتبار ، همه طرف های شرکت مانند ، مشتریان ، سهام داران و تدارک کنندگان را مطمئن ساخته و ارزش گسترده تری بوجود می آورد ، این اعتبار ، ارزش نشان شرکت است . وقتی یک مشتری محصولی از یک فروشنده یا نمایندگی ، خودرو بنز ، یکی از محصولات سونی یا جنرال را می خرد نشان آن محصول برای وی اطمینان از کیفیت ، دوام ، ایمنی و مناسب بودن قیمت بوجود می آورد .
نشان چیزی است که تصویری از قابلیت اعتماد ، کیفیت ، صداقت و هر صفت خوب محصول و سازمان ارائه کننده را در بر دارد و در آن نشان مستتر است . نشان نتیجه تمام تلاشهای گذشته یک شرکت یا سازمان و به خصوص اهداف عالی بنیان گذاران آن سازمان برای مدیران آینده است ، تا آن ها بتوانند با توانمندی خود بر دارائی های سازمان بیفزایند ، و با خوش نام تر کردن شرکت یا سازمان ، آن را به نسل بعد تحویل دهند . یک علامت یا نشان یک سمبل تاریخی سازمان ومتعلق به گذشته نیست بلکه هویت زنده است ، که حامل عملکرد و کل رفتار یک سازمان در مقابل مخاطبانش است .
قدرت و نفوذ نشان بعضی فروشگاهها یا فروشندگان ، آن قدر زیاد است که بعضی فروشندگان مشهور ، حاضر به پذیرش نشان هر تولید کننده بر روی محصول تحویلی به سازمان خود نیستند و کلیه محصولات و کالاهای برای فروش را با نشان خود عرضه می کنند و قادرند با نشان خود بر نشان تولید کنندگان پر قدرت نیز برتری داشته و کالای بیشتری با نشان شرکت خود بفروشند .
نشان ها در دنیای تجارت امروزی عامل تقویت و تزریق انرژی هستند . ارزش اقتصادی از مبادلات تجاری و مبادلات مالی بین افراد مختلف با نقش های ؛ مشتریان ، کارکنان ، تدارک کنندگان یا سهام داران حاصل می گردد . این ارزش زمانی بوجود می آید که در افراد یک دیدگاه و هماهنگی مثبت ایجاد شود و یک انرژی باعث تقویت گرایش افراد به سوی شرکت و موسسه تجاری شود ، در اغلب موارد ، نشان حامل و انتقال دهنده این انرژی مثبت است .
چهار عامل ؛ دانش ، استعداد ، قابلیت اعتماد و نشان که در کیفیت و شهرت محصول نمود پیدا می کند ، مواردی است که مستقیما با خلاقیت و تلاش انسان در موسسات و هنرمندی مدیران ، برنامه ریزی ، سازماندهی ، هدایت و کنترل تحقق پیدا می کند و همچنین زائیده عملکرد سازمان و نحوه رفتار افراد سازمان با مخاطبین و مشتریان است و نیز با ایجاد تصویری روشن و اطمینان بخش از شرکت یا سازمان در ذهن و خاطر مشتریان ، بوجود می آید .
همه مدیران و کارشناسان سازمانهای پیشرو براین امر وقوف کامل دارند که خلق دارائی های نامشهود ، بسیار دشوار ، زمان بر و طاقت فرسا است و به صورت تدریجی ، با هزینه های زیاد و تلاش های مستمر ایجاد می شود ، بنابراین حفظ و نگهداری و توسعه و گسترش آنها ، بسیار مهم است و هوشیاری و فراست مدیران و کارکنان را میطلبد .
حجت الله مهریاری
دارای مدرک فوق لیسانس در رشته مدیریت با گرایش سیستم ها از دانشگاه تهران
و همچنین فوق لیسانس مدیریت منابع انسانی از دانشگاه علامه طباطبائی
مدرس سابق در دانشگاه عباس پور
مدرس در موسسه تحقیقات و آموزش مدیریت – وزارت نیرو
مدیر عامل شرکت فرادید تدبیر پیمان
و مدیر امور قراردادها و معاون اداری در گروه صنعتی ندا
۱- The Value of Knowledge Capital – Paul A. Strassmann
http://strassmann.com/pubs/value/
۲- Process Knowledge – Connie Moore
۳- Knowledge and Shareholder Value- Bruch lev
۴- Talent Acquisition Challenges in early ۲۱st century – Talent fusion White paper
۵- Talent management : The New Silver Bullet ?– Kevin Oakes
۶- The Economics of trust –
http://chanbingmind .org/explanations/trust/economics_of_truat.htm
۷- Storytelling , passport to the ۲۱st century – Larry prusak , www.creatingthe۲۱stcentury.org/larry۱۲-social-capital-trust.html
۸- http://changingminds.org/exolanation/trust/wath_is_trust.htm
۹- http://en.wikipedia.org/wiki/Brand
۱۰- http://www.answers.com/topic/brand?cat=biz-fin
۱۱ – علی اصغر خدایاری – دارائی های نامشهود
http://emruz.info/showItem.aspx?ID=۸۰۷۴&p=۱
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست