نهاد منسجم

مجلس خبرگان یكی از اركان مهم نظام جمهوری اسلامی ایران است و جایگاه والا و بی بدیل رهبری در نظام جمهوری اسلامی سبب شده است كه مجلس خبرگان رهبری نیز از موقعیت ویژه و ممتازی برخوردار شود از این رو اصول متعددی در قانون اساسی بیش از ۱۵ اصل به رهبری و جایگاه و وظایف مجلس خبرگان اختصاص یافته است

هر روز شور انتخابات داغ تر می شود. این بار رقابت ها شكل جدیدتری به خود گرفته است.

دو انتخابات ناهمگون شوراهای اسلامی شهر و روستا و خبرگان رهبری قرار است امسال در یك روز برگزار شود. تجربه ای كه می تواند بسیاری از نقاط قوت و ضعف طرح همزمانی دو یا چند انتخابات را روشن كند. سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری نیز تجمیع انتخابات را به دلیل صرفه جویی در وقت مردم و مسئولان و همچنین صرفه جویی های مالی مثبت می داند، سجادی از اطلاع رسانی ضعیف در خصوص وظایف و عملكرد مجلس خبرگان انتقاد می كند و معتقد است دلیلی برای حضور غیرمجتهدین در خبرگان وجود ندارد. او اعلام می كند كه جبهه پیروان خط امام و رهبری از فهرست واحد جامعتین حمایت می كند. سید كمال سجادی امروز دانشجوی دكترای جامعه شناسی است.

● به عنوان اولین سؤال به نظر شما جایگاه و اهم وظایف مجلس خبرگان در قانون اساسی چیست؟

- مجلس خبرگان یكی از اركان مهم نظام جمهوری اسلامی ایران است و جایگاه والا و بی بدیل رهبری در نظام جمهوری اسلامی سبب شده است كه مجلس خبرگان رهبری نیز از موقعیت ویژه و ممتازی برخوردار شود. از این رو اصول متعددی در قانون اساسی (بیش از ۱۵ اصل) به رهبری و جایگاه و وظایف مجلس خبرگان اختصاص یافته است.

همچنین محتوا و اختیاراتی كه در قانون اساسی در ارتباط با مجلس خبرگان تصریح شده است بیانگر اهمیت این نهاد در ساختار حكومتی نظام جمهوری اسلامی است. رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز مجلس خبرگان را به عنوان نقطه اتكا مردم نسبت به ثبات نظام اسلامی و از مظاهر پایه های اسلامی جامعه و نظام قلمداد كرده اند.به طور كل می توان تعیین رهبر و نظارت بر استمرار شرایط مورد نیاز رهبر در طول مدت رهبری را به عنوان مهمترین وظیفه مجلس خبرگان دانست.

● اطلاع رسانی به مردم در مورد ماهیت و وظایف مجلس خبرگان رهبری تاكنون مناسب بوده است؟

- متأسفانه علی رغم جایگاه والای مجلس خبرگان اطلاع رسانی مناسبی به مردم صورت نمی گیرد. اطلاع رسانی و آگاهی بخش هایی كه از سوی خود مجلس خبرگان، مجله حكومت اسلامی این نهاد و سایر دستگاه های ذی ربط صورت گرفته است مطابق و متناسب با شأن این مجلس نیست.

● راهكار رفع این نقص چیست؟

- ضرورت دارد كه روحانیان، كارشناسان امر، فعالان سیاسی و مراكز فرهنگی و دانشگاهی و به ویژه رسانه ها و صدا و سیما اقدامات گسترده ای نظیر برگزاری میزگردها، همایش ها و فراخوان مقالات تحلیلی و پژوهشی را به منظور شناساندن هر چه بیشتر و بهتر مجلس خبرگان و نقش آن در نظام جمهوری اسلامی آغاز كنند و در این صورت مردم آگاهانه تر و با رغبت بیشتر در انتخابات مجلس خبرگان شركت خواهند كرد.

●نقش احزاب در شناساندن واقعی این مجلس چیست؟

- هر چند نباید تلاش هایی را كه در این زمینه صورت گرفته است نادیده گرفت، اما به نظر می رسد رسانه ها و احزاب كه تولید اندیشه و فكر سیاسی برای مردم را بر عهده دارند در شناساندن جایگاه واقعی مجلس خبرگان در نظام جمهوری اسلامی به مردم كوتاهی كرده ا ند و باید این كوتاهی را جبران كنند.

● نقش احزاب و گروه های سیاسی به ویژه گروه های مرجع نظیر جامعتین و مجمعتین در برگزاری هر چه پرشورتر انتخابات مجلس خبرگان را چگونه ارزیابی می كنید؟

- اساساً احزاب به وسیله رسانه هایی كه در اختیار دارند و تولید فكری كه در جامعه می كنند نقش موثر و انكارناپذیری در آگاهی بخشی به مردم و در نهایت پرشورتر شدن انتخابات دارند. در انتخابات مجلس خبرگان نیز با توجه به ماهیت این مجلس مردم و حتی گروه های نخبه سیاسی نگاه خود را به گروه های مرجع و كارشناسان امر فقاهت دوخته اند و نظر خود را با توجه به تشخیص گروه های مرجع اعلام خواهند كرد.

● آیا برگزاری همزمان انتخابات مجلس خبرگان رهبری و شوراهای اسلامی شهر و روستا تأثیری در انتخابات مجلس خبرگان از حیث نحوه اداره، نظارت و... خواهد داشت؟

- به طور كل تجمیع انتخابات را مثبت ارزیابی می كنم، زیرا علاوه بر صرفه جویی در وقت مردم و مسئولان، صرفه جویی مالی قابل توجهی را نیز به همراه دارد و هم زمانی دو انتخابات نیز باعث می شود تا مردم به صورت پرشورتر در محل صندوق ها حضور پیدا كنند. اگر وزارت كشور بتواند مدیریت خوب و كارآمد را در انتخابات اجرا كند، انتخابات بدون مشكل و به نحو مطلوب برگزار خواهد شد و امیدواریم با كارآمدی كه در دولت سراغ داریم این امر محقق شود.

● كاندیداهای مایل به حضور در انتخابات مجلس خبرگان به چه شكل و با چه معیاری تعیین و یا احراز صلاحیت می شوند؟

- شرایط كاندیداهای مجلس خبرگان در قانون اساسی مشخص شده است. اما نحوه احراز صلاحیت داوطلبان مربوط به فقهای شورای نگهبان است و به همین دلیل نمی توانم به طور دقیق در این خصوص اظهار نظر كنم.

●استفاده از تأییدیه مراجع تقلید به منظور احراز صلاحیت كاندیداها آیا می تواند راهكار جایگزین نظر شورای نگهبان باشد؟

- تأیید مراجع به خودی خود ارزشمند است و فقهای شورای نگهبان نیز نسبت به نظر مراجع احترام خاصی قائل هستند و به طور قطع این امر بی تأثیر نیست. اما به هر حال سازوكارهای قانونی به منظور احراز صلاحیت داوطلبان تعیین شده است و شورای نگهبان نیز موظف است بر اساس این ساز وكارها عمل كند.

● نظر شما در خصوص حضور زنان و افراد متخصص غیرروحانی به عنوان داوطلب در انتخابات مجلس خبرگان چیست؟

- در شرایط مطرح شده در قانون اساسی برای داوطلبین كاندیداتوری در انتخابات مجلس خبرگان، مرد یا زن بودن ملاك قرار نگرفته است. همان طور كه بسیاری از اعضای مجلس خبرگان رهبری نیز اعلام كرده اند، اگر بانوان واجد شرایطی وجود داشته باشند حضور آنها در مجلس خبرگان بلامانع است. اما این كه به چه دلیل تاكنون این امر محقق نشده است باید كارشناسان فن پاسخ گویند.

در مورد حضور متخصصین غیرروحانی نیز باید بگویم، مجلس خبرگان، مجلس فقهی تخصصی است و فقهای مجرب این مجلس باید توانایی انتخاب ولی فقیه واجد شرایط تصدی مقام رهبری را داشته باشند و با توجه به این مسأله حضور تخصص های دیگر در این مجلس با نوع انتخاب رهبری سنخیت ندارد و حتی ممكن است مشكلات و موانعی را نیز به وجود آورد.

كار مجلس خبرگان كار تخصصی فقها در سطح عالی است و فقهای طراز اول ولی شناس باید فقیه عادل را برای تصدی رهبری نظام انتخاب كنند.

●جبهه پیروان خط امام و رهبری و حزب متبوع شما از كدام لیست در انتخابات خبرگان رهبری حمایت خواهند كرد؟

- جبهه پیروان خط امام و رهبری و همچنین حزب جامعه اسلامی كارمندان به عنوان یكی از اعضای این جبهه، در نهایت از لیست واحد جامعتین در انتخابات تبعیت و حمایت خواهد كرد. البته در صورتی كه پیشنهاداتی نیز داشته باشیم به جامعتین ارائه خواهیم كرد. اما در نهایت از لیست واحد جامعتین حمایت خواهیم كرد.

● حرف آخر....

همان طور كه مقام معظم رهبری فرموده اند، مجلس خبرگان رهبری یك مجلس فراجناحی است و شایسته است در شرایط حساس ملی و بین المللی كنونی تمامی گروه ها و جریان های مختلف اصولگرایان، اصلاح طلبان و مستقل با اطلاع رسانی، تولید كار فكری مناسب و افزایش آگاهی عمومی در مورد اهمیت و جایگاه این مجلس زمینه های برگزاری انتخاباتی پرشور با حضور حداكثری مردم را فراهم كنند.

حامد چهاردوری