کودکان زیر مشت های تلویزیون و رایانه

کودکان امروزی بیش از دو برابر زمانی که صرف یادگیری می کنند, تلویزیون می بینند یا آنلاین هستند

کودکان امروزی بیش از دو برابر زمانی که صرف یادگیری می‌کنند، تلویزیون می‌بینند یا آنلاین هستند.

نگرانی‌ها درباره اعتیاد و وابستگی کودکان به تلویزیون و اینترنت، روزبه‌روز بالاتر می‌گیرد و در این نگرانی، کشورهای صنعتی پیش‌تر هستند.

به عقیده اد مایو، کودکان دو برابر زمانی را که در مدرسه می‌گذرانند، صرف تماشای تلویزیون یا استفاده از کامپیوتر می‌کنند. او در کتاب تازه‌اش «خریداران کوچک» نشان می‌دهد با اینکه وسایل ارتباط جمعی چند سالی بیشتر نیست که وارد خانه‌ها شده‌اند، اما کودکان را با تمام قدرت هدف تبلیغات خود قرار داده‌اند.

او می‌گوید بچه‌ها هدف‌های فوق‌العاده خوبی برای بازاریابی هوشمندانه و پر‌انرژی هستند؛ چرا که ساعات زیادی از روزشان را به تماشای تلویزیون می‌پردازند یا از اینترنت استفاده می‌کنند.

● روزی ۵ ساعت و ۱۸ دقیقه

کودکان انگلیسی به طور متوسط ۵ ساعت و ۱۸ دقیقه از روز را به تماشای تلویزیون یا انجام بازی‌های کامپیوتری می‌پردازند یا آنلاین هستند. در مجموع ۲ هزار ساعت در سال در مقابل ۹۰۰ ساعت حضور در کلاس‌های درس و ۱۲۷۰ ساعت وقت گذراندن با پدر، مادر و اعضای خانواده رقم بسیار قابل‌توجهی است.

کتاب «خریداران کوچک» را اد مایو نوشته که مدیر مرکز مصرف‌کنندگان است و قبل از آن هم مدیر انجمن ملی مصرف‌کنندگان بوده است. این کتاب در مورد خطرات بازاریابی مخرب برای کودکان در وب‌سایت‌ها و دیگر رسانه‌ها هشدار می‌دهد و نشان‌می‌دهد که این شکل از تجارت، حریم خصوصی کودکان را نقض می‌کند و کانون گرم خانواده را از بین می‌برد.

پدران و مادران نسبت به استفاده صحیح فرزندانشان از اینترنت بسیار حساس هستند ولی حتی به ذهنشان هم خطور نمی‌کند که بازاریابی مخرب چقدر می‌تواند تأثیر عمیقی روی فرزندان آنان داشته باشد. بچه‌ها در طرح‌های افزایش اعضای بسیاری از وبسایت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، یا برای تبلیغ کالایی میان دوستانشان از طریق آن‌ها تطمیع می‌شوند، وب‌سایت محبوبشان ذهن آن‌ها را با تبلیغات در قالب محتوایی کودکانه بمباران می‌کند، و خیلی ساده برای دسترسی به محتوا یا بازی‌ها اطلاعات خصوصی‌شان از آن‌ها درخواست می‌شود.

این کتاب همچنین از رویه تازه‌ای برای غلبه رسانه بر زندگی کودکان پرده برمی‌دارد. به‌این‌ترتیب کودکان به‌سختی می‌توانند از اهداف تجاری بزرگ در امان بمانند.

● اتاق‌خواب‌های پر از کامپیوتر

بچه‌ها به طور متوسط روزی ۲ ساعت و ۳۶ دقیقه تلویزیون تماشا می‌کنند، ۱ ساعت و ۱۸ دقیقه آنلاین هستند و ۲۴ دقیقه در روز از کنسول‌های بازی استفاده می‌کنند.تا به حال مونیتور‌ها و صفحه‌های نمایش به عنوان جزئی از اسباب‌های الکترونیکی نگهداری کودکان و مشغول‌نگه‌داشتن آن‌ها دسته‌بندی نشده‌اند.

این کتاب می‌گوید: «کودکان در جهانی از ابزار‌های الکترونیکی غرق شده‌اند و آن‌چه این جهان را به تکاپو وا‌‌ می‌دارد، منفعت‌طلبی و سودجویی است. کودکی معمول و متداول شامل وقت‌گذراندن با اعضای خانواده و حضور در مدرسه به‌ناچار تغییر کرده است. این تجارت است که بر وقت و فرصت کودکان امروز حکومت می‌کند.»

اتاق خواب بچه‌ها به جدید‌ترین ابزارهای رسانه‌ای مجهز است و کودکان امروز هر کدام به تنهایی بیش از خانواده‌های یک نسل قبل ابزار الکترونیکی در اختیار دارند.

حدود ۹۰ درصد از نوجوانان در اتاق خوابشان تلویزیون دارند. تقریبا ۶۰ درصد از ۵ تا ۶ ساله‌ها هم همین‌طور. این درآمد خانواده نیست که میزان بهره‌مندی از رسانه را برای نوجوانان تعیین می‌کند، ۹۸ درصد نوجوانان با سطح نسبتا پایین در‌آمد خانوادگی تلویزیون خودشان را دارند، در حالی که این رقم برای خانواده‌های مرفه‌تر فقط ۴۸ درصد است. دو سوم بچه‌های ۵ تا ۶ ساله هر روز قبل از رفتن به مدرسه و همین تعداد از آن‌ها قبل از خواب تلویزیون تماشا می‌کنند.

بیش از یک‌سوم آن‌ها لپ‌تاپ یا کامپیوتر خانگی خودشان را دارند و دو‌سوم هم صاحب کنسول‌های بازی هستند. یک چهارم بچه‌ها توی اتاقشان به اینترنت دسترسی دارند و همین باعث می‌شود که بازار ساده‌تر به اطلاعات آن‌ها دسترسی داشته باشد و به اسم سرگرمی آن‌ها را تحت‌تأثیر تبلیغات دلخواهش قرار دهد.

● پایان حریم خصوصی کودکان

قسمتی از تحقیقات نشان دادند که ۸۵ درصد از سایت‌های مورد علاقه بچه‌ها تعدادی از اطلاعات شخصی آن‌ها را مثل آدرس پست الکترونیکی، نام، کد پستی، زمان تولد، جنس و سن درخواست می‌کنند. دادن اغلب این اطلاعات به سایت‌ها اجباری است، بدون آن‌ها، کودک به قسمتی یا تمامی محتوای سایت دسترسی نخواهد داشت. ۱۵ درصد از سایت‌ها هم برای عضویت این اطلاعات را می‌خواهند. ۳۵ درصد دیگر زنگ‌های مختلف موبایل، کاغذ‌های دیواری و محافظ‌های صفحه را با اطلاعات معاوضه می‌کنند.

محققان می‌گویند بازار بزرگ محصولات کودکان چیزی نیست که شرکت‌ها به‌سادگی از آن بگذرند. آنها تخمین می‌زنند کل تجارت ارزشی برابر ۹۹ میلیارد پوند داشته باشد با رشدی ۳۳ درصدی در ۵ سال گذشته که حدود ۱۲ میلیارد پوند آن از پول‌های تو‌جیبی بچه‌ها پرداخت شده است.

تایمز، ۲۱ ژانویه

مترجم: محبوبه عمیدی نائینی