وضعیت ایمنی جاده های ایران مشابه استرالیای ۱۹۷۵

براساس اطلاعات موجود از سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای امسال حدود ۳ ۱ درصد معادل دو هزار نقطه از نقاط حادثه خیز تحت پوشش یك رویكرد جدید قرار می گیرند این رویكرد جدید با استفاده از اقدامات ارزان تر از ابتدای سال جاری آغاز شده است

«امسال حدود ۳/۱ درصد از نقاط حادثه‌خیز تحت پوشش یك رویكرد جدید قرار می‌گیرند.»

مهران قربانی، مدیركل دفتر مطالعات فن‌آوری و ایمنی وزارت راه و ترابری، گفت: «براساس اطلاعات موجود از سازمان راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای امسال حدود ۳/۱ درصد معادل دو هزار نقطه از نقاط حادثه‌خیز تحت پوشش یك رویكرد جدید قرار می‌گیرند. این رویكرد جدید با استفاده از اقدامات ارزان‌تر از ابتدای سال‌جاری آغاز شده است.»

استفاده از تابلوها، روشنایی یا خط‌كشی ویژه‌ای كه به نوعی خطر یك موقعیت خطرناك را كاهش دهد نمونه‌هایی از این اقدامات به شمار می‌روند. هم اكنون در كشور استرالیا كه به لحاظ توسعه و شاخص‌های بهبود ایمنی جزو كشورهای سرآمد به شمار می‌رود برخی از راه‌های حساس را با علایم مخصوص، برای مردم مشخص می‌كنند و به راننده اطلاع می‌دهند كه فلان موقعیت خطرناك است. هم اكنون این رویكرد با توجه به منابع اعتباری موجود، با جدیت بیش‌تری دنبال می‌شود.

وی با اشاره به «مقایسهء وضعیت موجود ایمنی در جاده‌های ایران و مقیاس‌های جهانی»، افزود: «مشابه وضعیتی كه ما هم اكنون دچار آن هستیم استرالیا در سال ۱۹۷۵ تجربه كرده است. هم اكنون عدد شاخص تصادف و كشته‌شدگان ما به ۱۰۰ هزار نفر یعنی به شاخص ۴۰ رسیده در حالی كه سال ۱۹۷۵ استرالیا به نقطهء پیك یا اوج یعنی ۳۵ رسید هم اكنون شاخص تصادفات در استرالیا به كم‌تر از عدد ۱۰ رسیده است. بنابراین در مقایسه با كشوری مثل استرالیا،‌ وضعیت ایمنی در جاده‌های كشور را بحرانی اعلام می‌كنیم. هرچند مطالعات جهانی نشان می‌دهد كه اگر آن قدر منابع اعتباری داشته باشیم كه بتوانیم استانداردهای راه‌ها را ارتقا دهیم اما فقط می‌توانیم ۴۰ درصد از تصادفاتی كه در یك نقطه رخ می‌دهد را پوشش دهیم; چراكه منابع مالی بسیار زیادی نیاز است تا خطاهای انسانی در راه‌ها پوشش داده شوند.»

این كارشناس اضافه كرد: «تاریخچهء كشورهای مختلف نشان داده كه وقتی شاخص موتوریزاسیون كشوری از عدد ۱۰۰ به سمت عدد ۳۰۰ حركت كند آن كشور در مرحلهء رشد انفجار وسایط نقلیه قرار دارد. هم‌اكنون شاخص موتوریزاسیون استرالیا ۶۵۰ و آمریكا ۸۰۰ است یعنی از هر ۱۰ نفر آمریكایی هشت نفر و از هر هزار نفر آمریكایی ۸۰۰ نفر وسیلهء نقلیه دارند این در حالی است كه در ایران به ازای هر هزار نفر ایرانی ۱۱۴ نفر وسیلهء نقلیه دارند.

اگرچه شاخص موتوریزاسیون در استرالیا پنج برابر بیش‌تر از ایران است اما مشكلات فعلی ایران را تجربه نكرده است. این كشور در طول سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۸۰ تجربهء ایران را داشته به طوری كه با افزایش تعداد وسایط نقلیهء جاده‌ای تعداد تلفات جاده‌ای این كشور به شدت افزایش یافت اما در همین سال‌ها موضوع بهبود وضعیت ایمنی با نگاه مدیریتی و سیستماتیك مطرح شد بنابراین متولی مشخصی برای ایمنی استرالیا مشخص شد. هم اكنون در بیش‌تر كشورهای دنیا این شورای عالی ایمنی راه به ریاست بالاترین مقام مسوول اجرایی كشور (نخست‌وزیر یا رییس‌جمهوری) تشكیل شده اما در ایران هنوز این شورا تشكیل نشده است.

فاطمه رمضان‌زاده