پیامد های یک انتخابات

پیروزی اولاند بر سارکوزی نه تنها مردم فرانسه, بلکه متحدان اروپایی و آمریکایی این کشور را شگفت زده کرد

شکست انتخاباتی رئیس جمهور کنونی فرانسه حتی پیش از برگزاری مرحله نخست رای‌گیری براساس ده‌ها نظرسنجی، حتمی‌ اعلام شده بود، اما اروپا و آمریکا که این واقعیت را نپذیرفته بودند اکنون در شوک پیروزی نامزد سوسیالیست و پیامدهای آن به‌سر می‌برند.

تمامی‌ پیش‌بینی‌های سال ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ از عقب افتادن انتخاباتی نیکلا سارکوزی در مرحله نخست و دوم رای‌گیری انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه حکایت داشت، زیرا در ۲ سال پایان دوران ریاست وی، موجی از مخالفت‌های مردمی، اعتصاب‌های فلج‌کننده و تظاهرات میلیونی در اعتراض به سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی دولت راستگرای OMP، فرانسه را در برگرفت، اما کلوپ سران اتحادیه اروپا و آمریکا که همسان و هماهنگ تصمیم می‌گرفتند و کاخ سفید نیز بیشترین بهره را از همین وضعیت می‌برد، با خوشبینی و برای حفظ وضعیت موجود، پیش‌بینی شکست راستگرایان در فرانسه را پس از حدود ۲ دهه حکومت، نپذیرفتند.

در این میان، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان بیشترین ضربه را از شوک انتخاباتی فرانسه خورد که حتی در کوران حمایت از سارکوزی، در برابر اولاند رفتاری انجام داد که توهین‌آمیز قلمداد شد. نامزد سوسیالیست‌ها که در آغاز رقابت‌های انتخاباتی برای رایزنی‌های اروپایی، راهی برلین شده بود با وجود درخواست ملاقات با پاسخ منفی بانوی سیاستمدار آلمان روبه‌رو شد. مرکل و سارکوزی زوج سیاسی ‌‌ـ‌ اقتصادی برلین و پاریس را در برابر لندن تشکیل دادند و با وجود مخالفت پرتنش انگلیس، پیمان جدید ثبات اتحادیه اروپا را نهایی کردند.

بر اساس این همگرایی، صدراعظم آلمان آشکارا با دخالت در انتخابات فرانسه از سارکوزی هم‌پیمان خود حمایت کرد.

حتی پس از اعلام نتیجه مرحله نخست رای‌گیری که پیشگامی‌ اولاند و پیروزی وی در دور دوم را قطعی کرد، باز هم مرکل سیاست خود را ادامه داد. اما یکشنبه شب که مردم در فرانسه بویژه پاریس اعلام نهایی آرای مرحله دوم را شنیدند مقامات آلمانی در یک موضعگیری فوری و برای جبران آثار منفی دیدگاه مرکل اعلام کردند با اولاند مانند سارکوزی همکاری خواهند کرد و بانوی صدراعظم نیز گفت که در یک تماس تلفنی، پیروزی را به رئیس‌جمهور منتخب تبریک گفته و اصرار کرده هر چه زودتر سفر رسمی‌خود را به برلین آغاز کند.

هرچند این دیدار می‌تواند تحت تاثیر پاسخ منفی مرکل به درخواست ملاقات قبلی اولاند قرار گیرد، اما موضوع مهم‌تر، دیدگاه‌های تقابلی رئیس آینده کاخ الیزه با صدراعظم آلمان خواهد بود. اولاند اعلام کرده بر خلاف سیاست رسمی‌ اتحادیه اروپا برای اجرای فراگیر طرح‌های ریاضتی که مورد حمایت آلمان است، به رشد اقتصادی و شغل‌آفرینی در کنار افزایش مالیات دریافتی از سرمایه‌داران و ثروتمندان باور دارد. نامزد پیروز سوسیالیست‌ها همچنین بر این نکته تاکید کرده که مخالف پیمان برلین و پاریس درباره اتحادیه اروپاست که محدودیت‌های زیادی برای اقتصاد ملی کشورها ایجاد می‌کند و نیازمند الحاقیه است که مرکل پاسخ داده، این مصوبه جز انگلیس مورد تایید ۲۶ کشور عضو اتحادیه اروپا قرار گرفته و قابل تغییر نیست.

● پایان دوران سارکوزی- مرکل

اما اولاند در یک واکنش فوری، اجرای تمامی‌ وعده‌های انتخاباتی خود را مورد تاکید قرار داده است، در حالی که بسیاری از آنها ناقض تصمیمات و خواست‌های زوج سارکوزی و مرکل می‌باشد و این اختلافات می‌تواند ملاقات پیش رو با صدراعظم آلمان را پر تنش کند. شوک پاریسی به دیگر سوی غرب یعنی آمریکا و کاخ سفید هم رسید و باراک اوباما، رئیس‌جمهور این کشور را واداشت تا با یک موضع انفعالی، درخواست دیدار و مذاکره فوری با اولاند را مطرح کند.

اوباما که اکنون بیش از همیشه در باتلاق افغانستان گرفتار است و حتی برای فرار از این وضعیت، حاضر شده با نمایندگان طالبان مذاکره و سران این گروه را از فهرست تروریستی خارج کند، در تنگنای وعده اولاند برای عملی کردن وعده انتخاباتی خروج نظامیان فرانسوی از افغانستان تا پایان سال جاری میلادی قرار گرفته است. اوباما نیز مانند مرکل در تماس تبریک به رئیس‌جمهور آینده فرانسه، از وی خواسته پیش از ۳۰ اردیبهشت در کاخ سفید با یکدیگر ملاقات و مذاکره کنند. کارشناسان بر این باورند که اوباما تلاش می‌کند، اولاند برنامه خروج نظامی‌ از افغانستان را که قرار است در نشست این ماه سران سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در شیکاگو مطرح کند، تغییر دهد و براساس جدول آمریکایی به پایان سال ۲۰۱۴موکول کند.

● راهبردهای جدید

رئیس‌جمهور آینده فرانسه که قرار است هفته دیگر مسوولیت خود را به عهده گیرد، بدون اشاره به درخواست ملاقات اوباما، اعلام کرد که به تعهد خود برای خروج نظامیان‌ از افغانستان پایبند است و این تکرار موضع، می‌تواند پاسخ منفی به خواسته رئیس‌جمهور آمریکا باشد. خارج شدن نظامیان فرانسوی از خاک افغانستان بدون در نظر گرفتن تقویم آمریکایی، یادآور اقدام مشابه سوسیالیست‌های اسپانیاست که جورج بوش، رئیس‌جمهور وقت آمریکا را خشمگین کرد. خوزه لوئیز رودریگز زاپاته رو، رهبر حزب سوسیالیست کارگری اسپانیا سال ۲۰۰۴ بلافاصله با در دست گرفتن قدرت، پس از شکست دولت راستگرای خوزه ماریا اسنار که با کاخ سفید همسو بود، دستور بازگشت نظامیان اسپانیایی از عراق را صادر کرد.

از دیگر سو، آندراس فوگ راسموسن دبیرکل ناتو نیز در یک واکنش فوری دوشنبه اعلام کرد که این پیمان آماده مذاکره فوری با اولاند درباره راهبرد نظامی ‌فرانسه در افغانستان است که مانند اوباما هنوز پاسخی دریافت نکرده است. همچنین اسپانیا که با حدود ۲۵ درصد بیکاری و میلیاردها دلار بدهی پس از یونان،‌ بحران‌زده‌ترین کشور در جمع جامعه ۱۷عضوی یورو است، نیز از احتمال تغییر در سیاست‌های اقتصادی این حوزه پولی در دوران ریاست جمهوری اولاند نگران است.

ماریانو راخوی، نخست‌وزیر راستگرای اسپانیا در همین زمینه اعلام کرده است که بین سیاست‌های ابلاغی ریاضتی آلمان و رشد اقتصادی اولاند می‌تواند سازش خوبی وجود داشته باشد و مادرید آماده هرگونه همکاری در این زمینه است. افزون بر موضوع افغانستان، تفاوت الگوهای اقتصادی و نگرانی از کاهش یا پایان همکاری نظامی ‌فرانسه با اردوگاه آمریکایی در مناطق مختلف جهان، اولاند و اردوگاه وی برای پیروزی در انتخابات، بسیاری از موارد عملکرد ۵‌ساله سارکوزی را مورد انتقاد گسترده قرار داده‌اند.

نادیده گرفته شدن اصول استقلال گلیستی وضع شده در سال ۱۹۵۸ شارل دوگل در چارچوب اصول جمهوری پنجم بر مبنای برابری سیاسی با آمریکا، سبب شده است که اعتبار جهانی فرانسه در دوران سارکوزی در حد دنباله‌روی از کاخ سفید تقلیل یابد که یکی از انتقادهای اصلی سوسیالیست‌های حامی‌ اولاند از رئیس‌جمهور کنونی است.

گروه پیروز در انتخابات فرانسه همچنین فشارهای آمریکا و اتحادیه اروپا برای اجرای طرح‌های ریاضتی و تعهد به پرداخت کمک‌های بلاعوض و وام‌های چند صد میلیارد یورویی به کشورهای بحران‌زده مانند یونان را راهی درست نمی‌داند.

از دیگر سو، اوباما در روزهای پایانی سال گذشته میلادی از اتحادیه اروپا و اعضای حوزه یورو خواست، سرعت حرکت در مسیر ریاضت و اجرای اصلاحات اقتصادی را افزایش دهند تا اقتصاد آمریکا از تحمل فشار بیشتر رهایی یابد، اما اکنون اولاند و گروه همراه وی، نسخه‌ای متفاوت را برای اقتصاد ملی خود بدون گرفتار شدن در بحران اروپایی آماده کرده‌اند. در این میان، انتخابات پارلمانی یکشنبه یونان که سقوط احزاب حامی ‌اجرای طرح‌های ریاضتی اتحادیه اروپا مورد تاکید سارکوزی و مرکل را در پی داشت و قدرت احزاب مخالف را افزایش داده، موضع اولاند را قوی‌تر کرده است.

می‌توان پیش‌بینی کرد که انجام هر یک از وعده‌های اولاند می‌تواند شوک پاریس در شب اعلام نتیجه انتخابات را برای کشورهایی که حامی‌سارکوزی بودند یا از احتمال پیروزی سوسیالیست‌ها ابراز نگرانی کرده بودند، جدی‌تر کند و در این میان اوباما که انتخابات ریاست‌جمهوری نوامبر ۲۰۱۲ را پیش رو دارد و مرکل که براساس پیش‌بینی‌ها در انتخابات محلی سال ۲۰۱۲ وضعیت مناسبی ندارد، بیش از همیشه نگران خواهند بود.

منبع : ایرنا‌​

هادی مولوی‌نیا