۲۰ سال خدمت ثمربخش, مهندس عبدالستار حلاجیان اصفهانی

زمانی که سال ۶۴ به دعوت مهندس امری به عنوان عضو هیئت مدیره شرکت سیمان خاش, همکاری خود را با شرکت احداث صنعت آغاز کردم, هرگز چنین روزی را پیش بینی نمی کردم

زمانی‌که سال ۶۴ به دعوت مهندس امری به‌عنوان عضو هیئت‌مدیره شرکت سیمان خاش، همکاری خود را با شرکت احداث صنعت آغاز کردم، هرگز چنین روزی را پیش‌بینی نمی‌کردم که احداث بتواند ضمن راه‌اندازی ۱۰ کارخانه تولید سیمان در داخل، تا آن سوی دریاها برای اجراء طرح سیمان وارد قاره آمریکا شود، طراحی اولیه شرکت و منبع ویژه‌ای که با تصویب شورای اقتصاد قرار بود سرمایه اولیه ده طرح کارخانه سیمان را تأمین کند در حدی نبود که بتوان پیش‌بینی کرد ده میلیون تن سیمان با چنین مکانیسمی به ظرفیت سیمان کشور اضافه شود، اما تدبیر، جدیت و پشتکار مدیران این مجموعه و حمایت‌های جدی وزارت متبع باعث شد سیستم بانکی کشور نیز به کمک این نهضت بزرگ سیمانی بشتابد و پس از تهیه مقدمات روند رو به رشد طرح‌های سیمان در مناطق محرومی نظیر خاش در استان سیستان و بلوچستان، بندر خمیر در استان هرمزگان، رامهرمز در استان خوزستان، بیجار در استان کردستان، نمین در استان اردیبل، رزن در استان هکمتان، داراب در استان فارس و برازجان در استان بوشهر نویدبخش یک تحول عظیم در صنعت سیمان شد. احداث صنعت در مأموریت بزرگ خود، رفع کمبود سیمان کشور، انتقال تکنولوژی و دانش فنی این صنعت، کمک به توسعه مناطق محروم و در نهایت توسعه صنعتی کشور، انتقال تکنولوژی و دانش فنی این صنعت، کمک به توسعه مناطق محروم و در نهایت توسعه صنعتی کشور را به‌عنوان اهداف خود طراحی نمود.

شرکت احداث صنعت به‌منظور کمک به بومی‌سازی صنعت سیمان، در کنار شرکت‌های تولیدی، اقدام به تأسیس واحدهای اقماری مهندسی - فنی همچون شرکت مدیریت احداث، شرکت احداث کنترل و ... نمود. گام مهمی که نقطه‌عطفی در توسعه واحدهای تخصصی، فنی در صنعت سیمان شد. در همین راستا حمایت از متخصصان داخلی که در آن زمان ریسک بزرگی به‌شمار می‌آمد در عرصه ساخت داخل بخش‌هائی از دپارتمان‌های صنعت سیمان و تقویت طراحان، ناظران و مشاوران بومی کشور از دیگر اقدامات مهم و ماندگار شرکت احداث صنعت به‌شمار می‌رود. احداث صنعت علاقمند بود در قالب GC و یا سازماندهی EPC به بزرگترین مرکز فنی، مهندسی و مجری طرح‌های سیمان در کشور و منطقه تبدیل شود، اما سیاست‌های دولت مبنی بر توسعه نقش بخش خصوصی در عرصه سیمان کشور موجب شد با واگذاری واحدهائی همچون مدیریت احداث و احداث کنترل، مأموریت‌های احداث به‌نحو دیگری ترسیم شود. با این وصف اذعان باید کرد که شرکت احداث صنعت با برنامه‌ها و عملکرد مطلوب در این زمینه کمک انکارناپذیری به ایجاد، توسعه و رشد دانش فنی کشور در بخش صنعت سیمان نمود. تجربیای که از اجراء ۱۰ خط تولید به‌دست آمد و حضور مستمر و عمیق طراحان، مشاوران و سازندگان داخلی، شرکت احداث را به‌جائی رسانید که در شرکت سیمان دشتستان بوشهر بالغ بر ۸۰% حجم کارخانه به ساخت داخلی اختصاص یافت. براساس طراحی اولیه از محل حق‌السهم فروش سیمان ارقامی از ۳۰ تومان تا ۵۰۰ تومان برای هر تن سیمان، منابع اولیه احداث را تأمین می‌کرد و این بدان معنا بود که جز یکصد هزار تومان سرمایه اولیه ثبت شرکت در سال ۶۵ احداث صنعت از منابع و بودجه دولتی استفاده نموده است. این مکانیسم خودکفا و خودکار که بلاواسطه حق‌السهم را از کارخانجات سیمان دریافت و در تولید سیمان تزریق می‌کرد، یکی از مهمترین و افتخارآمیزترین ویژگی‌های ساختاری احداث صنعت به‌شمار می‌رود. اهمیت این مسئله که، ده میلیون تن سیمان به ظرفیت کشور اضافه شد بدون دریافت حتی یک ریال از خزانه دولت، زمانی بارزتر به‌نظر خواهد رسید که مشکلات مالی کشور در سال‌های تحریم و جنگ تحمیلی را به یاد بیاوریم. حرکت اثربخشی که از طرح معطل مانده سیمان خاش در سال ۶۴ آغاز و به احداث کارخانه سیمان شهرکرد ختم شد که انشاءاله در نیمه اول سال ۸۶ به بهره‌برداری خواهد رسید. دور از انصاف خواهد بود اگر اشاره نکنیم به نقش احداث صنعت نیاز ارزی واحدهای سیمان در کشور، احداث صنعت نیاز ارزی یک کارخانه سیمان ۳۰۰۰ تنی در روز را از ۶۰ - ۵۰ میلیون دلار به کمتر از ۲۰ میلیون دلار رسانید و این برای کشور که در مسیر اقتدار ملی به پیش می‌رود حائزاهمیت است.

از نکات قابل توجه عملکرد احداث صنعت در ۲۰ سال گذشته، می‌توان به سطح بهره‌وری واحدهای نابغه آن اشاره نمود. در حالی‌که کمتر کارخانه سیمان در گذشته به تولید یا ظرفیت اسمی رسیده بود، احداث صنعت مسیر موفقیت را تا جائی پیش برد که گاه کارخانجات آن تا ۱۳۰% ظرفیت، تولید کرده و این روند همچنان در واحدهای بوشهر و داراب ادامه دارد. یکی از نمونه‌های قابل توجه کاری احداث که در افزایش سطح بهره‌وری واحدهای تولیدی مؤثر بود، مکانیسم کار گروه‌های فنی در کارخانجات نابغه بود، طراحی این کار گروه‌ها به‌نحوی بود که در ماه حداقل یک بازدید از سوی کار گروه‌های فنی برق و کنترل، مکانیک و کنترل کیفیت و بهره‌برداری صورت می‌گرفت، و در سال‌های اول دهه هشتاد کار گروه‌های تخصصی، RD، سیستم‌ها و روش‌ها، مالی، بازرگانی به‌صورت ریز و تخصصی از واحدهای نابغه بازدید به‌عمل آورده و راهکارهای عملیاتی برای رفع مشکلات و یا ارتقاء سطح کیفی فرآیند کار ارائه و ابلاغ می‌شد. این فرمول علاوه بر تأثیرات مهمی که در افزایش سطح بهره‌وری تولید داشت، روش بسیار مناسبی برای تربیت و توسعه منابع انسانی تا جائی‌که اینک پس از ۲۰ سال شاهد، عرضه ده‌ها مدیر و صدها کارشناس متبحر و توانمند در عرصه صنعت سیمان هستیم که در مدرسه احداث رشد یافته‌اند.

از نظر نباید دور داشت که احداث صنعت ضمن پی‌گیری مستمر و جدی برای ایجاد رشته‌های کاردانی سیمان و تربیت تکنسین‌های مورد نیاز، کمک شایانی به تأمین نیروی فنی شرکت‌های سیمان نمود. به‌نحوی که طی دو دوره حدود ۱۰۰ تکنسین سیمان از درون نیروهای کارخانجات تربیت شد. اهمیت این موضوع زمانی روشن‌تر می‌شود که دریابیم آمارها نشان‌دهنده کمبود جدی نیروی تکنسین در کارخانجات سیمان است. همین پی‌گیری‌ها موجب شد دانشگاه علم و صنعت رشته کارشناسی ارشد سیمان را برای تأمین بخش دیگری از نیروی متخصص صنعت سیمان طراحی و به مورد اجراء بگذارد. بی‌گمان نقش احداث در این زمینه نیز انکارناپذیر است. براساس طراحی اولیه شرکت احداث صنعت، حضور این مجموعه در عرصه تولید سیمان تا زمانی موجهه می‌نمود که بخش خصوصی که نتواند و یا تمایلی به نقش‌آفرینی نداشته باشد. از آغاز دهه هشتاد با تشدید سیاست‌های دولت مبنی بر حمایت جدی از بخش خصوصی و نیز رویکرد واگذاری سیستم تعیین قیمت به فرمول عرضه و تقاضا، سیل متقاضیان به سمت این صنعت سرازیر شد.

رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت احداث صنعت

---