جهان موازی و چرخش به دور خود

در این مقاله نویسنده نظریه جهان موازی را در وادی فیلم های سینمای غرب بررسی می کند

مردمان فقیر هند و یا آنان که از ظلم زمانه رنج می برند و در طبقه ی « نجس ها » زندگی را سپری می کنند ، بر اساس آموزه های دینی خود ، بر این باورند که پس از مرگ، روحشان در کالبد جسمی نو ، به دنیا باز می گردد و زندگی جدیدی را آغاز می کند . این باور که همان « تناسخ » است ، موجب شده تا طبقات فقیر هند و یا نجس ها که در زیر فشار نظام « کاستی » هند زندگی می کنند ، امید داشته باشند که روزی در روند تناسخ ، روحشان در قالب جسم فردی ثروتمند و برخوردار از مواهب دنیوی ، تجسم می یابد و این مسئله باعث شده تا آنها بر صبر خود بیفزایند و به امید روزی باشند که از تبعیض نژادی و فقر و فلاکت نجات می یابند ! و باید دانست که از این رهگذر است که هیچ تنش آشکاری در نظام اجتماعی هند میان طبقات ضعیف و غنی رخ نمی دهد .

فیلسوفان و اندشمندان شیطان صفت غربی که دست از دین شسته و به مطامع شخصی و اغراض حیوانی بشر چنگ زده اند ، در یک حرکت هم سو با خواست سیاست مداران زرسالار حاکم بر غرب ، نظریه ای را پایه ریزی کرده اند ،‌تا هم راه حلی برای نقصان موجود در ایدئولوژی اعتقادی مردمان خود باشد و هم زمینه را برای مسموم کردن افکار دیگر ملل جهان فراهم کنند .

این نظریه که « جهان موازی» نام دارد ، بر این باور غلط استوار است که : ‌بعد از مرگ، هیچ آینده و فرجامی برای بشر متصور نیست و هر چه لذت و سختی هست در همین جهان است ، پس بکوش تا خوش باشی !

از سوی دیگر در این نظریه ، صحبت بر سر آن است که این جهان خود به خود تصفیه می شود و شر و بدی پاک می شود !و هر بار پس از هر تصفیه خیر فراگیری همه ی دنیا را در بر می گیرد ، تا روزی که باز شر و سیاهی دنیا را پر کند ، و باز تصفیه ای دیگر ... !!

می بینیم که در این نظریه سخنی از جهان غیب ، روز رستاخیز ،‌روز قیامت ، دادگاه عدل الهی و ... نمی شود ،‌بلکه در این نظریه سعی شده ذهن آدمی را تماما به همین دنیای خاکی معطوف کند .

می دانیم که ایمان به جهان غیب و روز قیامت از پایه های اصلی خداشناسی و توحید است و موجبات یک ایمان واقعی را برای فرد رقم می زند . باور به جهان غیب است که ما را از دل خوش کردن به یک زندگی ۸۰ یا ۹۰ ساله ( کم و بیش ) باز می دارد و ما بر اساس آن تلاش می کنیم که نیک زندگی کنیم تا عاقبت نیکی در جهان آخرت داشته باشیم.

باور به روز حساب و دادگاه الهی است که بشریت را از زندگی شیطانی باز می دارد ، و به سوی یک زندگی الهی فرا می خواند ، و آنچه شیطان می خواهد باز داشتن انسان از تفکر در غیب و غافل کردن او از « روز حساب » است .

اندیشمندان غربی نیز نظریه ی «‌جهان موازی » را بر مبنای همین خواست شیطان تدوین کرده اند . از سوی دیگر سینمای غرب و به طور شاخص سینمای هالیوود همین فرمول غلط را گرفته و سعی دارد هم صدا با سیستم حاکمه ی غرب باور سازی غلطی را در اذهان مخاطبین خود ( مردمان آمریکا به طور اخص و مردمان جهان به طور اعم ) نهادینه کنند ،‌چرا که آنها به خوبی می دانند ، تسلط بر ذهن ها ، تسلط بر جسم ها است ، و این اصل اساسی «‌عملیات روانی » است .

«‌جهان موازی » در آثار ساخته شده ی سینمای غرب ، در غالب های مختلفی و از ابعاد گوناگونی ترویج می شوند که در ادامه به چند نمونه ی شاخص آن با ذکر مثال اشاره می کنیم :

مصرف مواد مخدر و مشروبات

در اکثر فیلم های غربی ، مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی ، راهی برای نجات از دغدغه های دنیا دانسته می شود ، و باید دانست که این مسئله یکی دیگر از راه های عملیاتی کردن نظریه ی «‌جهان موازی » است . چرا که به مخاطب این باور را القا می کند که : تو می توانی با مصرف مواد مخدر و مشروبات ، از بار سنگین غم های دنیوی خلاص شوی و در جهانی خود ساخته و رویایی سیر کنی !!

جالب است به این نکته توجه کنیم که در قرون گذشته ی ایران ، در زمانی که در گوشه ای از سرزمین ایران و در قلعه ی الموت ، « حسن صباح » قدرتی نو را پایه ریزی کرده بود ، سلجوقیان و دولت های غربی ، از قدرت نفوذ وی در مریدانش شگفت زده می شدند . چرا که فداییان وی ( فداییان اسماعیلی ) که عاشقانه حسن صباح را می ستودند ،‌حاضر بودند به جهت ترور رجال مخالف اسماعیلیه به فرمان حسن صباح به هر نقطه ای اعزام شوند ؛ گو اینکه می دانستند بعد از ترور ، حتما توسط اطرافیان مقتول ، کشته می شوند .

از اینرو دشمنان حسن صباح که نمی توانستند این نفوذ اعتقادی وی را بر مریدانش باور و تحمل کنند ،و از سوی دیگر جوابی برای افکار عمومی خود می خواستند ، به وی تهمت زدند که او به وسیله حشیش ، مریدان خود را به وهم می برد و به آنها جهانی زیبا و عاقبت نیکویی پس از مرگ را نشان می دهد ، از اینرو آنها طالب کشتن و کشته شدن ، می شوند .پس مخالفین به فداییان اسماعیلی ، لقب « حشاشین » را دادند !

و جالب تر آنجاست که بدانیم واژه assassin ( آدمکش ) که در فرهنگ انگلیسی رایج است ، از ریشه ی همین واژه ی حشاشین است !!

این مثال از آنرو بیان شد که بدانیم ، معزل مواجهه ی اندیشمندان غربی با مسئله توجه به غیب ، از قرن های گذشته تا به امروز امتداد و استمرار داشته . همان طور که در آن زمان عشق به شهادتی که در دل های فدائیان اسماعیلی موج می زد ، برای غربیان غیر قابل تصور بود ، امروزه مسئله توجه به غیب و آخرت نیک و بد و یک جهان ابدی ، برا آنها غیر قابل تصور و یا غیر قابل قبول است . آنها اگر هم بتوانند بحث غیب و جهان آخرت را برای خود هضم کنند ، یقینا به جهت آنکه دل در گروه ی لذات دنیوی دارند ، نمی خواهند دست از منافع خود بکشند !

سخن در باب سینمای غرب و برخی از آثار آن بود که دارای محتوایی مرتبط با «‌جهان موازی » است . بحث ترویج مواد مخدر و مشروبات بیان شد و در ادامه به مواردی دیگر اشاره می کنیم :

خواب مصنوعی :

در فیلم Inception مسئله ساخت جهانی خیالی به وسیله ی خواب مصنوعی در ذهن فرد و یا افراد مختلف بیان می شود و با بکارگیری داستانی پر پیچ و گیج کنند و جلوه های ویژه ی جالب به بیننده می قبولاند که هر کس می تواند عقده ها و خواسته های خود را در جهانی موازی و ذهنی ، برای خود ترسیم کند و در آن جهان اید آل زندگی بی دغدغه ای داشته باشد !

در فیلم Total Recall نیز اشاره ای مختصر به بحث خواب مصنوعی و محقق شدن خواسته های آدمی در عالم رویا دارد ، اما این مسئله فقط یک اشاره است و بن مایه ی فیلم چیز دیگری است .

در فیلم های سه گانه ی « ماتریکس »نیز شاهد آن هستیم که انسان با اتصال به کامپیوتر از طریق مغز به خوابی مصنوعی می رود و در یک جهان کامپیوتری ، کمبود های خود را بر طرف می کند ، نقص های خود را به سوی کمال پیش می برد و رویاهای خود را محقق می کند !

ماشین زمان :

یکی دیگر از راه های ترویج جهان موازی در سینمای غرب ،‌بحث زمان و تسلط بر آن است . آدمی می داند که بیشتر اشتباهات و کمبود هایش به جهت آن رخ می دهد که شناختی از آینده و نتیجه اعمالش ندارد . پس دوست دارد با بازگشت به گذشته ، مانع آسیب آینده شود !!

سرمایه گذار بورس آرزو دارد تا حوادث تاثیر گذار بر اقتصاد، که در آینده رخ می دهند را بداند تا در خرید و فروش سهام دقت بیشتری داشته باشد !

فرماندهان و دولت مردان نیز آرزو دارند که بتوانند زمان را به گذشته برگردانند تا اشتباهات خود را جبران کنند !

در فیلم Looper به زیبای بحث آینده و ماشین زمان به تصویر کشیده شده و در مورد اینکه آیندگان قصد اصلاح گذشته را دارند به زیبایی داستان پردازی می شود !

در فیلم های Men in Black(قسمت سوم) و Harry Potter نیز شخصیت های اصلی داستان ، برای اصلاح و یا فهمیدن وقایع گذشته به وسیله ی دستگاه زمان به گذشته سفر می کنند .

وقتی به آدمی القا شود که : روزی خواهد آمد که امکان بازگشت به گذشته فراهم می شود ، و آدمی می تواند به گذشته برگردد و در آن تغییراتی عظیم به وجود آورد ، یقینا انسان به این فکر فرو می رود که به زودی جاودانه می شود و می تواند برای همیشه در این جهان زندگی کند ؛ و همین خیال واهی زمینه ی افسار گسیختگی انسان را فراهم می کند .

تصفیه جهان :

در برخی دیگر از آثار تولیدی سینمای غرب ، بحث تصفیه جهان از وجود عناصر شرور به تصویر کشیده می شود !

گاهی ابرانسان هایی با تکیه بر نیروی بدنی و یا ماورایی خود ، در جهت نابودی انسان های شرور و یا موجودات دیو سیرت و یا موجودات بیگانه فضایی ، اقدام می کنند و عشق به نابودی دنیای شر را در دل بینندگان نهادینه می کنند ، و گاه نیز دنیا خود به خود به جهت تصفیه و پاکسازی وجود خود از عناصر پلید ، اقدام می کند !

برای نمونه ی اول می توان به فیلم هایی نظیر « بتمن » ،« اسپایدر من »، «هری پاتر » ،‌ » رزیدنت اویل » ، « کشیش » و ... اشاره کرد و برای نمونه دوم می توان به فیلم های «۲۰۱۲ » « Knowing » و « Doomsday۲۰۱۲ » اشاره کرد .

در فیلم «۲۰۱۲ » جهان به سوی یک انقلاب طبیعی پیش می رود ، و فقط عده ای برگزیده ، از سیل فراگیر زمین نجات می یابند و اینها وارثان زمین هستند!در این فیلم بیننده قبول می کند که جهان به مانند یک ساعت شنی است . اگر روزی زمان به پایان برسد ، دستی نامرئی این ساعت را می چرخاند و بار دیگر زمان به جریان در می آید . پس بیننده به این نتیجه می رشد که فرجامی برای آینده انسان متصور نیست و همه چیز در همین جهان است ! نیک یا بد !

در این فیلم زنی که به شوهر خود خیانت کرده سزای کار خود را می بیند ، و البته قبل از او نیز معشوقه اش کشته می شود !و البته در اواخر فیلم نیز شوهر وی که فردی متکبر است و همسر خود را به جهت خیانت رها کرده به پرتگاه می افتد و کشته می شود ! این نمونه که بیان شد، نشان می دهد که نویسنده ی فیلمنامه قصد داشته به بیننده این مسئله را القا کند که فرجام همه ی اعمال ما در همین جهان وجود دارد و نه جهان دیگر !

اگر چه سینمای غرب ( به ویژه هالیوود ) دارای قدرت زیاد مالی و تبلیغاتی است و یقینا گستره ی ساخته های آنها فراگیر و جهانی است اما آنچه ما می توانیم بر ضد گسترش افکار مسموم غربی انجام دهیم این است که با بررسی دقیق ایدئولوژی اعتقادی غرب ، نواقص آن را استخراج کنیم و از سوی دیگر در حوزه سینما نیز با نقد های دقیق خود ، ساخته های سینمای غرب را به چالش بکشیم و دستاورد این دو کار را ( نقد فیلم ها و کشف نواقص ایدئولوژی غرب ) در رسانه ها و مطبوعات داخلی و خارجی بروز و نمود دهیم. البته باید ایدئولوژی کامل و متقن خود را با فکری باز و هنرشناسانه در ساخته های سینمایی خود لحاظ کنیم .

سید علیرضا واعظ موسوی

کارشناس جنگ نرم