سید شمس‌الدین محسن اشرف‌الدین حسینی قزوینی گیلانی

جنسیت: مرد
نام پدر: سید احمد
تخلص: ساعی
تولد و وفات: (۱۲۸۸ -۱۳۵۲) قمری
محل تولد: ایران - قزوین - قزوین
شهرت علمی و فرهنگی: روزنامه‌نگار و شاعر
معروف به نسیم‌ شمال. خواندن و نوشتن …

جنسیت: مرد
نام پدر: سید احمد
تخلص: ساعی
تولد و وفات: (۱۲۸۸ -۱۳۵۲) قمری
محل تولد: ایران - قزوین - قزوین
شهرت علمی و فرهنگی: روزنامه‌نگار و شاعر
معروف به نسیم‌ شمال. خواندن و نوشتن را نزد شیخ عبدالرحیم قزوینی فرا گرفت. مقدمات صرف و نحو و منطق و بیان تا سطوح را از محضر ملاعلی طارمی و ملامحمدعلی برغانی صالحی در مدرسهٔ صالحیهٔ قزوین آموخت و در حدود سال ۱۳۰۵ق به عبتات رفت. در کربلا از حوزهٔ علمی میرزا علامهٔ برغانی صالحی و میرزا علی‌نقی برغانی صالحی سال‌ها بهره گرفت. در حدود سال ۱۳۱۰ق به قزوین رفت و در زنجان ساکن شد. عرفان حکمت و ریاضیات را نزد میرزا ابراهیم مسگر زنجانی آموخت بعد به تبریز رفت و در حدود سال ۱۳۱۳ق به قزوین مراجعت کرد و درمدرسهٔ صالحیه مشغول تعلیم و تعلم شد. در این مدرسه با افکار آزادیخواهان آشنا شد. در سال ۱۳۱۶ق برای بار دوم عازم کربلا شد و به حوزهٔ درس استاد خود میرزا علی برغانی ملحق گردید. با سابقهٔ ذهنی که داشت مبارزات سیاسی خود را در کربلا فعالانه آغاز کرد. سپس به ایران بازگشت و در رشت به شغل کتابت مشغول شد و روزنامهٔ "نسیم ‌شمال" را از سال ۱۳۲۵ق تا انحلال مشروطهٔ اول به‌طور غیر مترقب انتشار داد. وی در گیر و دار کشاکش میان مشروطه‌خواهان و محمدعلی‌شاه و اطرافیانش در اشعاری که می‌سرود و در روزنامه‌اش چاپ می‌کرد از زشتکاری‌های شاه و اطرافیانس به شدهٔ انتقاد می‌کرد. با فتح تهران و غلبهٔ آزادیخواهان به تهران آمد و با کمک مادی و معنوی محمد ولی‌خان سپهسالار در سال ۱۳۲۷ق انتشار "نسیم شمال" را ادامه داد. از آنجا که روزنامه جنبهٔ فکاهی داشت بیشتر مورد توجه مردم قرار گرفت و او شهرت زیادی را کسب کرد. در شعر زبان محاوره را برگزید و ضمن فکاهی بودن ، جنبهٔ

طنز‌آمیز و انتقادی داشت. در حقیقت اشرف‌الدین در نظم فارسی راهی گشود که تا قبل از او کمتر کسی به آن توجه داشتند. گویا در اواخر عمر به جنون مبتلا شد و دستاویزی شد تا او را به تیمارستان انداختند. نسیم‌شمال در فقر و تنگدستی درگذشت. اشعار وی بیش از بیست‌هزار بیت است که خود او شمارث از آنها را در دفتری که "باغ بهشت" نام دارد ، جداکگانه منتشر کرده است. از دیگر آثارش: "دیوان" اشعار؛ کتاب مختصری در حکمت که در رشت به چاپ رسیده است "عزیز و غزال"؛ "ارفع‌نامه"؛ "نهضت بانوان"؛ "تاریخ سلاطین ایران" ، به نظم که در تهران چاپ شده است؛ "بشارت ظهور".