خروسک (خناق یا کروپ)

خروسک، نوعی التهاب و تورم حنجره است که معمولاً در اثر عفونت ایجاد می‌شود. خروسک به همان صورتی‌که سرماخوردگی منتقل می‌شود، یعنی به‌صورت ذرات هوائی یا تماس مستقیم یا شخص عفونت‌دار …

خروسک، نوعی التهاب و تورم حنجره است که معمولاً در اثر عفونت ایجاد می‌شود. خروسک به همان صورتی‌که سرماخوردگی منتقل می‌شود، یعنی به‌صورت ذرات هوائی یا تماس مستقیم یا شخص عفونت‌دار منتقل می‌شود.

خروسک موجب سرفهٔ خشک، و گرفتگی صدا می‌شود. در این حال، سریعاً تنفس دچار اشکال می‌شود که بیشتر در حالت دم است تا بازدم. تلاش برای نفس کشیدن، موجب صدای خروس‌مانندی می‌شود که مشخصه خروسک است (این بیماری، برخلاف آسم است که در آن، مشکل بیشتر در بازدم است که با صدای خس‌خس در این حالت (بازدم) شنیده می‌شود). خروسک می‌تواند وخیم باشد. ولی موارد خفیف‌تر به‌ویژه موارد مکرر می‌توانند در خانه درمان شوند.

نوعی خروسک وجود دارد که اپی‌گلوتیت خوانده می‌شود و یک بیماری مرگزاست که جنبه اورژانس دارد و در آن، دقایق اهمیت حیاتی دارند. این بیماری، عفونت باکتریائی اپی‌گلوت (یک ساختمان دریچه‌مانند است که محل ورودی حنجره را می‌پوشاند) و بافت‌های مجاور آن است. در بین کودکان سه تا نه ساله از همه شایع‌تر است. تب تا حد ۴۰ تا ۴۱ درجه بالا می‌رود. اشکال در نفس کشیدن ناگهان شدت می‌یابد و آب از دهان کودک سرازیر می‌شود. کودک به‌علت اشکال در تنفس ترجیح می‌دهد که با سر خمیده به جلو، دهان باز و زبان بیرون آورده بنشیند. این وضعیت، به سرعت باعث خفگی و تشنج می‌شود و باید سریعاً درمان شود.

علائم و نشانه‌ها

علائم کلیدی خروسک عبارتند از: سرفه، گرفتگی صدا و اشکال در نفس کشیدن، و صدای خروس مانند در هنگام دم. این بیماری می‌تواند همراه با تب و یا تب خفیف وجود داشته باشد.

بسیار مهم است که همیشه مراقب علائم اپی‌گلوتیت باشید:

تب بالا، اشکال در نفس کشیدن و بلع، ورم گلو و تمایل به نشستن به‌طوری که سر به سمت جلو، دهان به حالت باز باشد و زبان تا حدی بیرون آورد.

خفگی در اثر بلعیدن اجسام خارجی، می‌تواند شبیه خروسک باشد. زیرا در هر دو حالت، تقلای شدیدی برای نفس کشیدن وجود دارد. با این حال، با یک روش ساده می‌توان خفگی را از خروسک تشخیص داد: کودکی که در اثر بلعیدن اجسام خارجی خفه شده است، نمی‌تواند حرف بزند و یا گریه کند. ولی کودکی که خروسک گرفته است، می‌تواند هر دو را انجام دهد.

مراقبت خانگی

اگر کودک در نفس کشیدن مشکل جدی دارد، سعی نکنید او را در خانه درمان کنید. پزشک را در جریان بگذارید و سریعاً به نزدیکترین مرکز اورژانس مراجعه کنید.

حملات خفیف و مکرر خروسک را می‌توان در صورتی‌که اشکال جدی در نفس کشیدن وجود نداشته باشد، در خانه درمان کرد. با این حال، بهتر است به‌ محض آنکه شک کردید. کودک خروسک گرفته است. به پزشک مراجعه کنید.

درمان اساسی حمله‌های خفیف اضافه کردن رطوبت به هوا است. تا سرفه‌ها برطرف شود و کمک کند که کودک راحت‌تر نفس بکشد. بخور یا مرطوب‌کننده هوا می‌تواند مفید باشد. (با این حال آن را بسیار تمیز نگه دارید، زیرا می‌تواند در صورتی‌که تمیز نباشد، خودش به‌صورت یک منبع عفونت عمل کند).

می‌توانید دوش آب‌ گرم را باز بگذارید و با کودک خود در حمام بنشینید. چنانچه علائم برطرف نشدند، با پزشک تماس بگیرید.

موارد احتیاط

اگر تب کودک بالا است، اشکال در نفس کشیدن یا بلع دارد و یا اینکه با سر جلو، دهان باز و زبان بیرون آورده می‌نشیند، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. هرگز به کودکی که خروسک دارد و یا دچار اشکال تنفسی است. هیچ نوع داروی ضدسرفه ندهید. به‌عنوان درمان خانگی به کودک ایپکاک ندهید، زیرا می‌تواند موجب بدتر شدن تنفس شود.

درمان پزشکی

موارد خفیف خروسک را می‌توان در خانه درمان کرد. در موارد شدید، کودک باید بستری شود. پزشک دستور رادیوگرافی، کشت و تست‌های خونی خواهد داد. اگر وضعیت بدتر شد، یک لوله داخل راه‌های هوائی گذاشته خواهد شد.

اپی‌گلوتیت همیشه به‌عنوان یک حالت اورژانس در نظر گرفته می‌شود. پزشک در راه‌های هوائی لوله می‌گذارد و یا اینکه تراکئوستومی می‌کند (در این عمل، نای با شکافی به بیرون باز می‌شود).

مایعات و آنتی‌بیوتیک‌های داخل وریدی تجویز خواهند شد و وضعیت کودک دقیقاً تحت‌نظر قرار خواهد گرفت.

عناوین مرتبط: آسم، خفگی، تشنج به همراه تب تب.