یوز ایرانی، معلق، میان میلاد و مرگ

جرج شلر (George B Schaller) مرد اسطوره‌ای حفاظت از حیات وحش، رنج سفر را به خود هموار كرد تا نجات یوز آسیایی را در كارنامه خود بگنجاند. او پیش از این پاندا را در چین، ببر را در هندوستان، گوریل را …

جرج شلر (George B Schaller) مرد اسطوره‌ای حفاظت از حیات وحش، رنج سفر را به خود هموار كرد تا نجات یوز آسیایی را در كارنامه خود بگنجاند. او پیش از این پاندا را در چین، ببر را در هندوستان، گوریل را در كنگو، شیر را در تانزانیا، پلنگ برفی و قوچ ماركوپولو را در كوههای پربرف هیمالیا از خطر انقراض نجات داده است. وی تعهد كرد كه كمك‌های تكنیكی و كارشناسی را از ایران دریغ نكند .

چهارسال پیش به ایران آمد؛ در هیاهوی واقعه یازده سپتامبر. زمانی كه همه‌جا سخن از ترور و كشتار و مرگ بود. شبكه‌های ماهواره‌ای، كانالهای تلویزیونی و رادیویی اخبار این حادثه مرگبار را پیاپی منتشر می‌كردند. سفرهای تحقیقاتی به‌ویژه در بخشهایی از خاورمیانه به دست فراموشی سپرده شد. اما پیرمرد آمریكایی با كوله‌باری از دانش و تجربه به ایران سفر كرد تا برای بیمارش، نسخه‌ای شفابخش تجویز كند. با عزمی استوار بندهای كفشش را محكم كرد، چمدانهایش را در دست گرفت و كوله‌پشتی را به دوش انداخت. اكثر دوستانش او را از این سفر منع كردند، چنان گام برمی‌داشت كه گویی به دیدار معشوق می‌رود. گاردهای امنیتی، تمامی وسایلش را هنگام سوار شدن به هواپیما گرفتند باز هم در تصمیمش خللی وارد نشد، او به بیمارش می‌اندیشد و روشهای درمانش. به تهران رسید، بدون لحظه‌ای درنگ، راهی بیابانهای ایران شد، گشتی در كویر مركزی زد و پس از چند روز گفت: «می‌توان نجاتش داد.» سخنانش را چنان با صلابت و از روی اطمینان بر زبان جاری می‌كرد كه شنوندگان حتی لحظه‌ای تردید و شك به دل راه ندادند.

جرج شلر (George B Schaller) مرد اسطوره‌ای حفاظت از حیات وحش، رنج سفر را به خود هموار كرد تا نجات یوز آسیایی را در كارنامه خود بگنجاند. او پیش از این پاندا را در چین، ببر را در هندوستان، گوریل را در كنگو، شیر را در تانزانیا، پلنگ برفی و قوچ ماركوپولو را در كوههای پربرف هیمالیا از خطر انقراض نجات داده است. شلر این‌بار مشاور پروژه‌ای شد كه سازمان حفاظت محیط زیست با همكاری سازمان ملل آن را آغاز كرده بود: «پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی». پروژه‌ای كه سازمان ملل ۷۲۵ هزار دلار برای آن درنظر گرفت و تعهد كرد كه كمك‌های تكنیكی و كارشناسی را از ایران دریغ نكند و ایران نیز همین مبلغ را برای تهیه تجهیزات درنظر بگیرد.

در این سفر كارشناس دیگری نیز شلر را همراهی می‌كرد؛ تیم او برایان (Tim O۰۳۹;braian) او نیز سالها یوز آفریقایی را مطالعه كرده و معتقد است به‌زودی حلقه انقراض گلوی این جانور را می‌فشارد. چراكه تنوع ژنتیكی آن روز به روز كاهش می‌یابد. او برایان نیز در رابطه با یوز آسیایی نظرات شلر را تایید می‌كرد. درواقع مشاوران پروژه حفاظت از یوز آسیایی عقیده‌ای واحد داشتند: «حفاظت از زیستگاهها بهترین راه نجات یوز است.»

این دو پیش ازترك ایران با اكثر خبرنگاران و گزارشگران حوزه محیط زیست به گفت و گو نشستند، در تمام مصاحبه‌هایش گفتند كه یوز را باید به‌عنوان سمبل كشور ایران معرفی كرد تا همه مردم، ایرانی و غیر ایرانی آن را بشناسند و برای نجاتش قدمی بردارند. همان روشی كه چینی‌ها پیش گرفتند و توانستند پاندا را از انقراض حتمی نجات دهند.

سام خسروی فرد