منزلت قدر

●علامه طباطبائی در علایم شب قدر می‏گوید:
روایات در معنی و خصایص و فضایل شب قدر بسیار است، در بعضی از آن روایات علامتهایی برای شب قدر ذكر كرده از قبیل اینكه شب قدر، صبح آن شب آفتاب …

علامه طباطبائی در علایم شب قدر می‏گوید:

روایات در معنی و خصایص و فضایل شب قدر بسیار است، در بعضی از آن روایات علامتهایی برای شب قدر ذكر كرده از قبیل اینكه شب قدر، صبح آن شب آفتاب

بدون شعاع طلوع می‏كند و هوای آن روز معتدل است. (المیزان، ج ۴۰، ص ۳۳۲)

قال الباقران علیهما السلام:

سالته عن علامهٔ لیلهٔ القدر، فقال: علامتها ان یطیب ریحها، و ان كانت فی برد دفئت، و ان كانت فی حر بردت فطابت. (۱)

ترجمه:

(محمد بن مسلم) از علامت لیلهٔ القدر پرسید؟ پس امام (ع) فرمود: علامت لیلهٔ القدر این است كه بوی خوشی از آن پخش می‏شود، اگر در سرمای (زمستان) باشد گرم و ملایم می‏گردد، و اگر لیلهٔ القدر در گرمای (تابستان) باشد خنگ و معتدل و نیكو می‏گردد.

حدیث:

قال ابو عبد الله علیه السلام:

لیلهٔ القدر فی كل سنهٔ و یومها مثل لیلتها. (۲)

ترجمه:

شب قدر در هر سال است و روز آن مثل شب آن می‏باشد.

قال النبی (صلی الله علیه و آله):

ان انا ادركت لیلهٔ القدر فما اسال ربی؟ قال (ص): «العافیهٔ‏». (۳)

ترجمه:

به پیامبر(ص) گفته شد: اگر شب قدر را دریابم از خدا چه چیزی را مسئلت كنم؟ فرمود: «عافیت را».

حدیث:

قال موسی (علیه السلام):

الهی ارید قربك، قال: قربی لمن استیقظ لیلهٔ القدر، قال:

الهی ارید رحمتك، قال: رحمتی لمن رحم المساكین لیلهٔ القدر، قال:

الهی ارید الجواز علی الصراط، قال: ذلك لمن تصدق بصدقهٔ فی لیلهٔ القدر، قال:

الهی ارید من اشجار الجنهٔ و ثمارها، قال: ذلك لمن سبح تسبیحه فی لیلهٔ القدر، قال:

الهی ارید النجاهٔ من النار، قال: ذلك لمن استغفر فی لیلهٔ القدر، قال:

الهی ارید رضاك، قال: رضای لمن صلی ركعتین فی لیهٔ القدر. (۴)

ترجمه:

خداوندا! می‏خواهم به تو نزدیك شوم، فرمود: قرب من از آن كسی است كه شب قدر بیدار شود، گفت: خداوندا! رحمتت را می‏خواهم، فرمود: رحمتم از آن كسی است كه در شب قدر به مسكینان رحمت كند: گفت: خداوندا! جواز گذشتن از صراط را از تو می‏خواهم فرمود: آن، از آن كسی است كه در شب قدر صدقه‏ای بدهد. گفت‏خداوندا! از درختان بهشت و از میوه ‏هایش می‏خواهم، فرمود: آنها از آن كسی است كه در شب قدر تسبیحش را انجام دهد گفت: خداوندا! رهایی از جهنم را می‏خواهم، فرمود: آن، از آن كسی است كه در شب قدر استغفار كند: گفت‏ خداوندا خشنودی تو را می‏خواهم، فرمود: خشنودی من از آن كسی است كه در شب قدر دو ركعت نماز بگذارد.

توضیح:

لیلهٔ القدر شبی است كه قرآن نازل شده است و ظاهرا مراد به قدر، تقدیر و اندازه‏گیری است، خدای تعالی در آن شب حوادث یكسال را یعنی از آن شب تا شب قدر سال آینده را تقدیر می‏نماید، زندگی و مرگ، رزق، سعادت، و شقاوت و چیزهایی از این قبیل را مقدر می‏سازد.

چند حدیث در عبادت زهرا (س) در شبهای قدر

قدرشناس قد

قال علی(ع): و كانت فاطمهٔ(س) لا تدع احدا من اهلها ینام تلك اللیلهٔ - لیلهٔ القدر - و تداویهم بقلهٔ الطعام‏و تتاهب لها من النهار و تقول: محروم من حرم خیرها.

دعائم الاسلام، ج ۱: ۲۸۲.

حضرت علی(ع) فرمود: فاطمه(س) نمی‏گذاشت كسی از اهل خانه در شبهای قدر به خواب رود به آنان غذای كم می‏داد و از روز قبل برای احیای شب قدر آماده می‏شد و می‏فرمود: محروم كسی است كه از بركات این شب محروم باشد.

دو ركعت نماز

قال ابوعبدالله الصادق(ع):

كان لامی فاطمهٔ صلاهٔ تصلیها علمها جبرئیل، ركعتان تقرء فی الاولی: الحمد مرهٔ و: انا انزلناه فی لیلهٔ القدر، ماهٔ مرهٔ و فی الثانیهٔ: الحمد مرهٔ و ماهٔ مرهٔ: قل هو الله احد، فاذا سلمت‏سبحت تسبیح الطاهرهٔ علیها السلام.

جمال الاسبوع:۱۷۳.

امام صادق(ع) فرمود: مادرم فاطمه(س) همواره دو ركعت نماز را می‏خواند كه جبرئیل به او آموخته بود، در ركعت اول آن پس از حمد صد بار سوره قدر و در ركعت دوم پس از حمد صد بار سوره توحید را می‏خوانی، و پس از سلام نماز تسبیحات حضرتش را نیز می‏گویی.

رمضان، تجلی معبود (ره توشه راهیان نور) ص ۹۵

پی نوشتها: ۱- وسائل الشیعه، ج ۷ صفحه ۲۵۶. ۲- وسائل الشیعه، ج ۷ صفحه ۲۶۲. ۳- مستدرك الوسائل، ج ۷ صفحه ۴۵۸. ۴- مستدرك الوسائل، ج ۷ صفحه ۴۵۶.