فلپس, شیرجه از سکوی آرزو به دریای افتخار

چندی پیش رقابت های شنای قهرمانی جهان با مقام اول آمریکا به اتمام رسید این کشور در سالیان اخیر با حضور پدیده های درخشان و نوظهور با تحکیم بیشتری اقتدار دیرپایه خود را به رقیبان نزدیکش از جمله استرالیائی های سرسخت دیکته کرده است

چندی پیش رقابت‌های شنای قهرمانی جهان با مقام اول آمریکا به اتمام رسید.این کشور در سالیان اخیر با حضور پدیده‌های درخشان و نوظهور با تحکیم بیشتری اقتدار دیرپایه خود را به رقیبان نزدیکش از جمله استرالیائی‌های سرسخت دیکته کرده است.یکی از چهره‌های جوان و تاریخی شنای آمریکا مایکل فلپس محسوب می‌شود. او در ژوئن امسال ۲۰ سالگی خود را جشن گرفت. پدیده‌های برتر در این سن و سال درخشش خود را آغاز می‌کنند، اما مایکل تا قبل از رسیدن به سن ۲۰ سالگی رکوردهای غرورآفرین و تاریخی را رقم زد. او هنوز نتوانسته دستاورد ”مارک اسپیتز“ را بشکند. اسپیتز در یک رقابت جهانی ۷ مدال طلا به‌دست آورد، اما مایکل نیز صاحب رکورد جالبی است. او در المپیک آتن ۶ مدال طلا و ۲ مدال برنز را به‌دست آورد و نام خود را به‌عنوان یکی از پرمدال‌ترین شناگران تاریخ شنای المپیک ثبت کرد.

گفته‌ها و ناگفته‌های زندگی او در چند خط اینگونه است:

تولد: ۳۰ ژوئن ۱۹۸۵ در بالتیمور، مریلند

نام والدین: فرد و دیبی فلپس

قد: ۱۹۳ سانتی‌متر

وزن: ۸۸ کیلوگرم

دور بازو: ۲۰ سانتی‌متر

باشگاه: بالتیمور شمالی

افتخارات: تنها شناگری که در یک دوره رقابت، ۵ رکورد جهانی از خود به‌جای گذاشت، دارنده نشان ویژه فینال (فدراسیون جهانی شنا) به‌خاطر قهرمانی در رقابت‌های جهانی و شناخته شدن به‌عنوان شناگر، تنها شناگری که ۵ عنوان قهرمانی کشورش را به‌دست آورده است، تنها شناگری که در یک رقابت درون کشوری در ۳ سبک متفاوت صاحب مدال شد، جوان‌ترین ورزشکار یک رشته تیمی که مدال طلای المپیک از سال ۱۹۳۲، شناگر سال ۲۰۰۱ آمریکا و صاحب ۵ رکورد در رقابت‌های قهرمانی جهان طی سال ۲۰۰۳.

مایکل دارای ۲ خواهر به‌نام‌های ”ویتنی“ و ”هیلاری“ است. موزیک مورد علاقه وی ”رپ“ است. فلپس به فیلم اوستین پاورز (Austin powers) علاقه دارد. مایکل تنها ۱۵ سال داشت که در المپیک ۲۰۰۰ سیدنی شرکت کرد و در ماده ۲۰۰ متر پروانه پنجم شد. الگوی او ”یان تورپ“ شناگر معروف استرالیا است. داستان اصلی موفقیت مایکل در آتن ۲۰۰۴ رقم خورد او با کسب ۶ مدال طلا یکی از برترین ورزشکاران المپیک شناخته شد. رکورد ۸ مدال در یک المپیک چیزی نبود که از ابتدا قابل پیش‌بینی باشد. ۴ سال قبل وی با حضور در المپیک سیدنی رکورد حضور جوان‌ترین ورزشکار از سال ۱۹۳۲ به بعد را از آن خود کرد. در آن سال شناگر ۱۴ ساله ژاپنی به‌نام ”کوسوئو کاتامورا“ در ماده ۱۵۰۰ متر آزاد صاحب مدال طلا شده بود. اولین رکورد فلپس در سال ۲۰۰۱ و طی رقابت‌ها‌ی قهرمانی آمریکا به‌دست آمد. وی چند سال بعد عنوان غرورآمیز ۵ رکورد شخصی در یک تورنمنت را به‌دست آورد و ۲ مرتبه در سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۰۳ شناگر سال آمریکا لقب گرفت.

فلپس در این سن و سال اندک، تنها چند چهره تاریخی را بالاتر از خود می‌بیند. ”الکساندر دیتیاتین“ از شوروی سابق در المپیک ۱۹۸۰ که در کشورش برگزار می‌شد، ۸ مدال طلا به‌دست آورد. فلپس با ۶ مدال تنها یک طلا با رکورد مارک اسپیتز فاصله داشت. این رکورد در المپیک ۱۹۷۲ مونیخ رقم خورد. فلپس در سال ۲۰۰۳ به‌عنوان برترین ورزشکار آماتور ایالات متحده برگزیده شد. اسپانسر لباس‌های وی، شرکت ”اسپیدو“ است. زندگی وی دور از حاشیه نبوده، به‌طور مثال ۲ نشریه آمریکائی در ماه اوت ۲۰۰۴ گزارش دادند او به‌دلیل مستی در هنگام رانندگی که با سرعت غیرمجاز همراه بود، از سوی پلیس مریلند جریمه شد.

چگونگی رشد

پدر و مادر مایکل نقش مهمی در تربیت فرزند نابغه خود ایفاء نمودند. ”فرد“ پدر او یک نظامی بود و دیبی مادرش دبیر دبیرستان بود. دیبی ۲ بار عنوان معلم سال منطقه مریلند را به‌دست آورد. ”فرد“ به ورزش علاقه خاصی داشت. روحیه ورزشکارانه پدر در مایکل تأثیر به‌سزائی گذاشت. هر ۳ فرزند او از کودکی شنا کردن را آموختند. هیلاری (خواهر مایکل) در رشته پروانه تبحر خاصی یافت، اما پس از مدتی ورزش محبوبش را کنار گذاشت. ”ویتنی“ دوران حرفه‌ای طولانی‌تری داشت.او در سن ۱۵ سالگی در رقابت‌های شنای المپیک سال ۱۹۹۶ شرکت کرد. علی‌رغم استعداد فراوان ویتنی به‌خاطر آسیب‌دیدگی‌های مختلف مجبور به خداحافظی از شنا شد. مایکل از خواهر خود الهام می‌گرفت. او به‌ویژه از تلاش‌های سخت ویتنی نکات زیادی آموخت. هیلاری هنگامی رقابت‌های حرفه‌ای شنا را آغاز کرد که مایکل تازه متولد شده بود. مایکل روزهای زیادی را صرف آموزش شنا نزد هیلاری، کرد. مایکل هنوز ۲ خواهر خود را فراموش نکرده و اکثر اوقات، بیکاری خود را کنار آنها می‌گذراند. هنگامی که فلپس ۷ ساله بود، حتی از قرار دادن صورت خود زیر آب ابا داشت. حالا با گذشت چندین سال اصلاً عجیب نیست که او بدون هیچ تکیه‌گاهی خود را روی سطح آب نگه دارد و در کرال پشت حرف اول را بزند. رؤیای بزرگ مایکل از سال ۱۹۹۶ رشد کرد. او با دیدن نمایش‌های قهرمانانه ”تام مالچوو“ و ”تام دولان“ در سن ۱۱ سالگی آرزوی فتح جهان را در دلش پرورش داد. در این هنگام زندگی خانوادگی آنها دچار تغییر شد.

جدائی پدر و مادر و ابزار علاقه به مادر

پدر و مادر این ۳ فرزند شرور از هم جدا شدند. بچه‌ها راهی مدرسه شنا شدند و هر ۳، تحت حضانت مادر قرار گرفتند. از همان زمان رابطه خاص عاطفی میان مایکل و دیبی (مادرش) برقرار شد. مایکل، تنها عکس‌های پدرش را می‌دید و علناً روابط وی با ”فرد“ از همان کودکی کاملاً قطع شد. ”پدیده“ در سال ۱۹۹۶ رقابت‌های حرفه‌ای شنا را آغاز کرد. دبیرستان ”لیولولای تاوسونس“ اولین مکانی بود که مایکل نوجوان را با فنون شنا آشنا کرد، اما او جای بهتری را طلب می‌کرد. باشگاه ”نورد بالتیمور“ پله بعدی بود. او ”باب بوومن“ را ملاقات کرد. کسی که بیشترین تأثیر را در زندگی ورزشی او گذاشت. بوومن به مادر مایکل گفت که فرزندش یک استعداد ناب است. دستان دراز و فربه مایکل تخیمن موفقیت وی را آسان می‌کرد. مایکل عاشق انجام سخت‌ترین کارها بود و غالباً از عهده آنها برمی‌آمد. تنها در برخی اوقات تجربه، مددکار وی شده، اما در بقیه موارد ”تلاش“ عامل اصلی موفقیت وی بوده است.مایکل به‌طرز عجیبی از شکست متنفر است. یکبار وی چشم‌بند خود را به‌طور ناگهانی به سمت شناگر جوان‌تر از خود که در حال رسیدن به خط پایان بود، پرتاب کرد. ”بوومن“ وی را به گوشه‌ای فراخوانده و از مایکل خواهش کرد این حرکت را هرگز تکرار نکند. خارج از حیطه ورزش، مایکل یک جوان عادی است. او علاقه‌مند است کتاب‌های قهرمانان ورزشی خود از جمله لانس آرمسترانگ و وینس دومباردی را بارها مطالعه کند. او علاقه دارد در کنار گربه خانوادگی به استراحت بپردازد.مایکل چندان علاقه ندارد صبح از تختخواب بلند شود. وی در ابتدای دوران حرفه‌ای در دبیرستان، قصد داشت فوتبالیست شود، مدتی بعد حتی گلف را نیز آزمود، اما سرنوشت، وی را به استخرهای شنا کشاند. این دبیرستان از استخر شنا بی‌بهره بود و او ترجیح داد خیلی زود به‌جای دیگری برود. مکان جدید به او جایگاه ویژه‌ای بخشید. مایکل به‌طور متوسط ۱۰ جلسه در هفته تمرین شنا می‌کرد.

دوران رشد

چند سال بعد معیارهای وی تغییر یافت. ساوانا (گربه محبوب مایکل) دیگر در کنارش نبود و او صبح زود از خواب برخاسته و ۲ تخم‌مرغ و یک ساندویچ پنیر تناول می‌کرد. شکلات مخصوص، املت، استیک بزرگ و... همه برای شروع روز پرمشغله یک ورزشکار لازم بود. وی اولین حقوقش را در ۱۶ سالگی گرفت و با خرج آن یک کادیلاک ۲۰۰۰ مدل اسکالادی خریداری کرد. یک ساب ۱۵ اینچی، یک (DVD player) و ۲ تلویزیون کوچک محتویات ماشین سبز رنگ زیبای او بود! خارج از این حواشی و در دنیای شنا او طی سال ۱۹۹۹ به تیم دوم آمریکا راه یافت. وی در رقابت‌های جوانان رکورد ۲۰۰۰ متر پروانه را بهبود داد.

مایکل چندی دیگر رکورد رقابت‌های ۲۰۰ متر پروانه آمریکا را نیز بهبود بخشید. یک هفته بعد رقابت‌های المپیک سیدنی از راه رسید. فلپس در کنار بزرگانی چون ”مالچوو“ ترکیب اصلی را کامل نمود. مایکل برای رسیدن به سیدنی رقابت انتخابی برگزار کرد و یا با قرارگیری در جایگاه دوم مجوز پوشیدن پیراهن تیم ملی را به‌دست آورد. وی با ۱۵ سال سن جوان‌ترین المپیکی آمریکا طی ۶۸ سال گذشته محسوب می‌شد. جایگاه پنجم چندان بد نبود. مایکل در رتبه‌بندی کلی ۲۰۰ متر سال، در رتبه هفتم جای گرفت، اما در شنای ۴۰۰ متر مقام چهل و چهارمی را کسب کرد. اولین رکورد جهانی ”پدیده“ در ۲۰۰ متر پروانه در رقابت‌های قهرمانی جهان رقم خورد. مایکل با ثبت زمان یک دقیقه و ۵۴ ثانیه و ۹۲ صدم ثانیه این افتخار را به‌دست آورد. آنچه وی در المپیک رقم زد پایه‌ای برای موفقیت‌های بعدی بود.

پله پله تا اوج افتخار

مایکل تا زمان فرارسیدن المپیک، تقریباً در همه رقابت‌ها به پیروزی رسید، اما زمانی به جهانیان شناخته شده که با ۱۹ سال سن تا آستانه تکان دادن تاریخ ورزش دنیا پیش رفت. کسب ۶ مدال طلا و ۲ مدال برنز او را به یکی از پرمدال‌ترین المپیکی‌های تاریخ تبدیل کرد. او فقط یک مدال طلا نسبت به اسپیتز کم دارد. فردای روز اتمام شنای رقابت‌های المپیک آتن، جراید آمریکا با القاب حماسی به سراغ قهرمان خود رفتند. تیترهائی نظیر ”این خود تاریخ است“، ”باورنکردنی“، ”شکوه مطلق یک پدیده“ و... ناشی از خوشحالی بیش از حد به جهت پیدا کردن یک پدیده بزرگ و جهانی بود. فلپس چند روز بعد هنگام بازگشت به وطن راز پیروزی خود را یک ”واکمن کوچک“ دانست! او قبل از آغاز هر رقابت به آهنگ‌های سبک ”رپ“ و صداهای افرادی چون (Cent ۵۰)، بی‌گی، (z-JAY)، (DMX) گوش می‌سپارد!با ظهور این آمریکائی، یان تورپ و سایر ستارگان شنای استرالیا مجبور به عقب‌نشینی از موضع قدرت شدند. دستاورد فلپس در مسابقات جهانی امسال هر چند اندک نبود، اما مطابق انتظارات رقم نخورد. او فقط ۲۰ سال سن دراد و مسلماً راه طولانی تا پایان دورانش پیش‌رو دارد. شاید تا آن زمان وی افسانه تازه‌ای برای دنیای شنا باشد و شاید با افتادن در دام غرور، درائی‌های شخصی‌اش و البته مصدومیت، نام خود را محو کند. برخلاف سایر برهه‌های زندگی، این‌بار تصمیم‌گیرنده اصلی خود را خواهد بود. دستان پرتوان مایکل، شیرجه‌های بلندش را یاری می‌کند و وی در دریای موفقیت به تقلای بیشتر جهت رسیدن به انتهای خط موفقیت، وامی‌دارد.