معیارهای زیبایی از منظر جراحان پلاستیک

همواره جراحان پلاستیک و زیبایی به دنبال تدوین معیارهایی بوده‌اند که از آنها به‌عنوان الگو و راهنما حین عمل جراحی زیبایی استفاده کنند.
می‌شود گفت که این معیارها از زمان لئوناردوداوینچی …

همواره جراحان پلاستیک و زیبایی به دنبال تدوین معیارهایی بوده‌اند که از آنها به‌عنوان الگو و راهنما حین عمل جراحی زیبایی استفاده کنند.

می‌شود گفت که این معیارها از زمان لئوناردوداوینچی پایه‌ریزی و بعد از آن کم‌کم به‌صورت معیارهای «کنون» اندازه‌گیری شدند. در معیار اندازه‌گیری «کنون»، تناسب اجزای صورت از روبه‌رو و نیم‌رخ سنجیده می‌شود. به این علم، علم آنتروپومتری می‌گویند. آنتروپومتری یعنی تعیین نسبت‌های صورت در نگاه یا مشاهده. در جراحی پلاستیک با تهیه عکس در نماهای مختلف از بیمار این نسبت‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین سفالوگرافی نسج سخت روش دیگری برای بررسی زوایای صورت و بررسی این زوایا در نسوج استخوانی صورت است. با سفالوگرافی بافت نرم، زوایای بافت نرم چهره را نیز اندازه‌گیری می‌کنند. در اندازه‌گیری به‌روش «کنون» بخش‌های مختلف صورت به این ترتیب بررسی می‌شوند:

۱) فاصله کنون دو قسمتی: در ابتدا صورت را به ۲ قسمت مساوی تقسیم می‌کنند. سپس خطی را که از دو مردمک چشم به صورت عرضی عبور می‌کند بر این خط عمود می‌کنند. فاصله این خط افقی از فرق سر و نیز تا ناحیه چانه باید برابر باشد. البته در برخی معیارهای سنجش زیبایی دیگر، این برابری رد شده و اعتقاد بر این است که این ۲ بخش به جای برابری در آقایان، یک به ۹۷درصد و در خانم‌ها یک به ۸۶ درصد است. براساس این معیارها ارتفاع بخش تحتانی صورت در آقایان بیش از بانوان است.

۲) فاصله کنون سه قسمتی: در این روش صورت به ۳ قسمت تقسیم می‌شود: فاصله خط رویش مو تا ریشه بینی، ریشه بینی تا زیر بینی و فاصله زیر بینی تا برآمدگی چانه.

در یک چهره متعادل این ۳ فاصله باید برابر باشند و نسبت آنها به دیگری یک به یک است ولی در اندازه‌گیری‌هایی که روی تعداد زیادی از افراد داوطلب انجام شده، نسبت ریشه بینی تا زیر بینی در آقایان یک به ۸/۰ است و از زیر بینی تا برآمدگی تحتانی چانه ۸/۰ به ۱/۱ است و در بانوان این نسبت فرق می‌کند.

۳) فاصله کنون چهار قسمتی: در این روش صورت به ۴ قسمت تقسیم می‌شود: بخش اول ناحیه رویش مو تا ناحیه فرق‌سر، بخش دوم از ناحیه رویش مو تا قسمت تحتانی بین ۲ ابرو، بخش سوم ناحیه بین ۲ ابرو تا زیر بینی و بخش چهارم ناحیه زیر بینی تا قسمت برآمدگی چانه است. در یک صورت زیبا باید این ۴ بخش مساوی باشند ولی در این معیار هم، اندازه‌گیری‌ روی داوطلبان، مقادیر متفاوتی را نشان می‌دهد. به‌عنوان مثال در آقایان اگر در قسمت فوقانی (خط رویش مو تا ناحیه ابرو) یک باشد، فاصله بین ۲ ابرو تا زیربینی ۲/۱ است و از زیر بینی تا برآمدگی چانه ۳/۱ است. در خانم‌ها از ناحیه بین دو ابرو تا زیر بینی ۲/۱ است و از ناحیه زیر بینی تا برآمدگی چانه باز هم ۲/۱ است. بنابراین فاصله زیر بینی تا نوک برآمدگی چانه در آقایان بیش از بانوان است.

دکتر اسماعیل حسن‌پور

دانشیار دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی