دوران تازه

معمولا پس از هر انقلابی، فضایی بر سیاست خارجی حاکم می‌شود که برای مدتی همه‌چیز را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.

معمولا پس از هر انقلابی، فضایی بر سیاست خارجی حاکم می‌شود که برای مدتی همه‌چیز را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. با وجود فرازونشیب‌های دیپلماسی ایران پس از انقلاب، روند سیاست خارجی کشور در هشت‌سال گذشته، مبتنی بر موضع‌گیری‌های اغلب انعطاف‌ناپذیر بود، اشخاصی بر سر کار آمدند که عملکرد خارجی و داخلی آنان، مواهب اعتدال و اصلاحات را برای جامعه ایران ملموس‌تر کرد. اگرچه «حق‌التدریس» گرانی پرداخت شد اما تجارب لازم اندوخته شد.

اکنون با استقرار «دولت تدبیر و امید» و حضور تیمی کارشناس و کارآمد در دستگاه دیپلماسی، نسیم امید به توانمندی دیپلمات‌های ایرانی وزیدن گرفته است. تاثیر ۲۴خرداد و دوران تازه‌ای که پس از روی کارآمدن آقای روحانی آغاز شده را می‌توان از رفتارهای احترام‌آمیز گسترده جهانیان نسبت به ایران مشاهده کرد. از جمله آنکه روحانی نامه‌ای به رییس‌جمهور ایالات متحده ننوشت، اما «اوباما» قدم پیش گذاشت و به منتخب ملت تبریک گفت. این در حالی است که در گذشته‌ای نزدیک، اتفاقا همین رییس‌جمهور فعلی آمریکا و حتی نفر قبل از او، نامه‌هایی که از مقام اجرایی ایران دریافت کرده بودند را بی‌پاسخ گذاشتند.

در مجمع عمومی امسال هم خواهیم دید نمایندگان کشورهایی که قبلا به گونه‌ای دیگر رفتار می‌کردند، از این پس می‌نشینند و سخنانی از جنس روابط بین‌الملل از رییس‌جمهور ایران، می‌شنوند. همه رفتارهای طرف‌های غربی، نشان از امیدواری آنان به رسیدن به یک تفاهم با ایران در شرایط «برد – برد» دارد. حتی حمله‌نشدن به سوریه را تا حدودی می‌توان به حساب این گذاشت که نخواستند ایران جدید و دولت میانه‌رو آن را به موضعی تقابلی بکشانند و باب مفاهمه بسته شود.

پیش از این نیز غربی‌ها، بارها در مذاکره با مقامات دیپلماسی ایران- به‌ویژه در دوران اصلاحات- تاکید می‌کردند که این مذاکرات نیازمند تایید مقامات عالی ایران است. در این میان، اعلام مواضع روز گذشته رهبری عالی نظام به‌عنوان تعیین‌کننده نهایی رئوس سیاست خارجی، فضای دیپلماسی کشور را روشن‌تر و خوشبینی برای حل مسایل خارجی را افزون می‌کند. زیرا موضع‌گیری شفاف ایشان به عنوان دستورالعمل و پشتوانه دیپلمات‌های ایرانی، حتما مورد توجه طرف‌های خارجی قرار خواهد گرفت و بی‌آنکه نیاز باشد امتیازی بدهیم، خیال آنان از بابت مواضع ایران، آسوده خواهد شد.

فریدون مجلسی

تحلیلگر روابط بین‌الملل