نظام صنفی نیازمند نگاهی متفاوت

قریب به دو سال از زمان تاسیس سازمانی كه قصد داشت خانواده بزرگ فناوری اطلاعات را شكل دهد می گذرد سازمانی كه جشن آغاز به كار خود را با حساسیت هایی برگزار كرد كه تا كنون نیز از برخی از آن دغدغه ها رها نشده و همچنان در تلاش برای تثبیت و تحكیم پشتوانه و جایگاه قانونی خود است

قریب به دو سال از زمان تاسیس سازمانی كه قصد داشت خانواده بزرگ فناوری اطلاعات را شكل دهد می‌گذرد؛ سازمانی كه جشن آغاز به كار خود را با حساسیت‌هایی برگزار كرد كه تا كنون نیز از برخی از آن دغدغه‌ها رها نشده و همچنان در تلاش برای تثبیت و تحكیم پشتوانه و جایگاه قانونی خود است.

سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای همچون بسیاری از نهادهای تازه تاسیس طی دوسال گذشته با چالش‌ها و مسایل زیادی برای باز كردن جای خود در میان اركان تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر كشور بوده است. موقیعت و عملكرد سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای از جهات مختلفی قابل نقد و تمجید است. برخی به تعبیری اوج اقتدار و یكه‌تازی این سازمان را در دولت قبل یعنی زمانی كه سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای از حمایت نصرالله جهانگرد برخوردار بود می‌دانستند، اگرچه مدیران سازمان چنین حمایتی را تایید نمی‌كردند.

در این خصوص این گونه نیز از سوی مخالفان سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای تفسیر می‌شود كه با توجه به تغییرات دولت، فصل كار و اقتدار این سازمان نیز تا حدودی گذشته است و عده دیگری در پی یافتن جایگاه و موقعیت سازمان هستند، این كه تا چه میزان در این خصوص موفق بوده‌اند موضوع دیگری است. واقعیت این است كه سطح رضایت صنفی و درون سازمانی از سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای را باید از اعضای آن جویا شد و بررسی عملكرد ایشان از این حیث چندان در یادداشت‌های ژورنالیستی نمی‌گنجد.

اما به عنوان یك روزنامه‌نگار و ناظر بیرونی، آنچه قابل ارزیابی است به مسائل و تعاملات برون‌سازمانی نظام‌صنفی رایانه‌ای با سایر بخش‌ها بازمی‌گردد. این موضوع را نیز می‌توان به سطوح مختلفی تقسیم كرد. در سطح تعاملات سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای با بخش‌های دولتی، به نظر می‌رسد رابطه این سازمان با نهادهایی همچون مركز صنایع نوین وزارت صنایع، و مركز تحقیقات مخابرات به علت وجود تعاملات قدیمی و عدم تغییرات اساسی در مدیران این دو مجموعه، رابطه سازمان مذكور در سطح قابل قبولی قرار دارد.

در خصوص نهادی همچون شورای عالی اطلاع‌رسانی، وضع تا حدودی متفاوت است و این نهاد دولتی تقریبا تاكنون به سینه كسی دست رد نزده است و البته هنوز هم خدماتی به بخش خصوصی ارجاع نشده كه بخواهد جایی برای دسته‌بندی و گله و شكایت بگذارد. اما اوضاع در مورد ارتباط سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای با یكی از اصلی‌ترین نهادهای مرتبط با سرنوشت فناوری اطلاعات كشور یعنی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و به ویژه شورای عالی فناوری اطلاعات، چندان مثبت نیست.

واقعیت انكارناپذیر این است كه این سازمان، ادبیات بسیار كم‌سابقه‌ای را در دستور گفتمان خود با این وزارتخانه و شورا قرار داده و تقریبا این نوع گفتمان به نخستین روزهای كاری دولت نهم بازمی‌گردد. مستندات، سخنرانی‌ها و نامه‌های موجود در این زمینه از سوی سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای خطاب به شورای عالی فناوری اطلاعات و وزیر ارتباطات خود گویای عمق تلخی روابط سازمان با ایشان است.

واقعیت این است كه سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای بسیار عجولانه این نهادها را مورد آماج تندترین انتقادات قرار داد و در این خصوص اتفاقا بسیار نیز یكه‌تازی كرد و تقریبا روی خط قرمز الفاظ قابل انتشار در رسانه‌های عمومی كشور هم حركت كرد. شكل‌گیری چنین فضا و موضع‌گیری‌هایی كه البته با انتقاداتی هم از سوی برخی از اعضای سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای به صورت غیرمستقیم مواجه شد تقریبا جایی برای رد این دیدگاه كه درگیری مدیران نظام‌صنفی با این نهادها ریشه در برخی مسایل شخصی یا سیاسی داشته و از شكل مرسوم یك حركت صنفی خارج شده است را باقی نگذاشت.

چرا كه اصرار مدیران ارشد سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای در اتخاذ چنین رویه‌ای و به كارگیری ادبیاتی غیرعرف تا به امروز نیز ادامه دارد. (كه البته این موضوع همانطور كه قبل‌تر به آن اشاره شد نگرانی‌هایی را در برخی اعضای این سازمان ایجاد كرده است) در واقع امروز كمتر كسی می‌تواند منكر كم‌توجهی‌ها و اتخاذ برخی سیاست‌های غیرسازنده از سوی وزارت ارتباطات و شورای عالی فناوری اطلاعات باشد، و بی‌تردید كمتر كسی می‌توانست قصاص قبل از جنایت نیز بكند، لیكن موضع‌گیری شتاب‌زده و به كارگیری ادبیاتی خاص از سوی مدیران ارشد سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای، جنس انتقادات مرسوم وارده به نهادهای دولتی را از دیگر انتقادات موجود جدا كرد و این سازمان نتوانست از فضای صنفی و انتقادات موجود به شكلی بهتر و در عین حال موثرتر بهره‌برداری كند.

به عبارت دیگر، سازمان نظام‌صنفی از این موضوع كه سایر تشكل‌ها و فعالان حوزه فناوری اطلاعات نیز از وضعی بهتر از این سازمان برخوردار نیستند، استفاده بهینه‌ای نكرد و در عوض فضای جدیدی را نیز برای عرض اندام برخی نیز فراهم كرد تا از چنین فضایی بهره لازم را ببرند. اما از مسایل و مشكلاتی كه در نوع تعاملات سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای با بخش‌های دولتی تشریح شد بگذریم به تعاملات این سازمان با سایر نهادهای بخش خصوصی می‌رسیم.

این سازمان آمده بود تا خانواده جدید و بزرگ فناوری اطلاعات كشور را شكل دهد ولی در عوض كار تا جایی پیش رفته كه امروز نه تنها از میزان حساسیت برخی از نهادهای موجود در بخش خصوصی نسبت به سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای كاسته نشده بلكه امروزه آشكارا شنیده می‌شود كه ایشان حاضر به نشستن حتی بر سر یك میز نیز نیستند. تحلیل دلایل چنین موضوعی نیز فضای دیگری را طلب می‌كند. لیكن فضای حاكم فعلی همان است كه به آن اشاره شد.

اما تعاملات رسانه‌ای سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای نیز از دیگر سطوح قابل بررسی است.

سازمان در این خصوص نمره مناسبی را از زمان تشكیلاتی به نام انجمن شركت‌های انفورماتیك تاكنون در كارنامه خود داشت، لیكن از اوایل سال گذشته به نظر می‌رسد كه نوعی تغییر رویه در تعاملات مدیران آشنا با كاركردهای رسانه سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای ایجاد شده است. این سازمان شادابی سابق خود در ارتباط با رسانه‌ها تقریبا از دست داده است. این در حالی است كه به نظر می‌رسد در وضع كنونی، رسانه‌ها می‌توانند كمكی در بازگشایی برخی گره‌های موجود داشته باشند. لیكن در حال حاضر شاهد تعاملی هدفمند از سوی این سازمان با رسانه‌ها نیستیم و این سازمان برخلاف گذشته، ارتباطی سنتی، كلیشه‌ای و پراكنده را با رسانه‌ها حفظ كرده است.

اما از كلیه مسایلی كه ذكر شد و عمدتا به ارتباطات برون سازمانی نظام‌صنفی رایانه‌ای مربوط می‌شد، این گونه می‌توان نتیجه‌گیری كرد كه روش‌ها، سیاست‌ها و تصمیم‌های قبلی این سازمان، نتیجه‌ای جز آنچه ذكر شد در پی‌نخواهد داشت، از این رو به نظر می‌رسد كه سازمان نظام‌صنفی باید چرخش و تغییر رویه‌های جدی را در دستور كار خود قرار دهد تا نتایج دیگری را به دست آورد، به عبارت دیگر از آنجا كه این سازمان، نخستین سال‌های كاری خود را سپری می‌كند و طبعا از جهات مختلفی دارای اصطكاك‌های متعددی است می‌بایست انرژی و توان خود را اولویت‌بندی كرده و از ورود به مسایلی كه حركت صنفی این سازمان را با كندی مواجه كرده پرهیز كند.

چرا كه از شواهد امر این گونه برداشت می‌شود كه سازمان نظام‌صنفی رایانه‌ای در چندین جبهه مشغول پیگیری است، اگرچه با توجه به فلسفه شكل‌گیری و گستردگی وظایف سازمان مذكور شاید چنین انتظار رود كه سازمان در همه جا حضور فعالی داشته باشد،‌ لیكن با وضع موجود تجدید نظر در رویه‌ها، مسكوت گذاشتن مصلحتی برخی از موارد و نگاهی متفاوت به برخی از مسایل ضروری می‌نماید.

علی شمیرانی