چگونگی شکل گیری حزب الله لبنان

در ششم ژوئن ۱۹۸۲ ۱۶ خرداد ۱۳۶۱ ارتش رژیم صهیونیستی با هدف اخراج رزمندگان فلسطینی از لبنان, روی کار آوردن یک رئیس جمهور مسیحی طرفدار اسرائیل و کاستن از قدرت نظامی و سیاسی سوریه در لبنان تهاجم گسترده ای را از زمین, هوا دریا به این کشور آغاز و به خاطر عقب نشینی فلسطینی ها و جنبش امل تا دروازه های بیروت پیشروی کرد

در سال ۱۳۶۱ گروه‌های اسلام‌گرای جنوب لبنان با الهام گرفتن از اندیشه‌های امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی، با یکدیگر متحد و جنبشی به نام حزب‌الله را پایه گذاری کردند که امروزه به عنوان مرکز ثقلی در لبنان به شمار می‌رود.

در ششم ژوئن ۱۹۸۲ (۱۶ خرداد ۱۳۶۱) ارتش رژیم صهیونیستی با هدف اخراج رزمندگان فلسطینی از لبنان، روی کار آوردن یک رئیس جمهور مسیحی طرفدار اسرائیل و کاستن از قدرت نظامی و سیاسی سوریه در لبنان تهاجم گسترده‌ای را از زمین، هوا دریا به این کشور آغاز و به خاطر عقب‌نشینی فلسطینی‌ها و جنبش امل تا دروازه‌های بیروت پیشروی کرد.

منطقه شیعه نشین "ضاحیه" تنها منطقه‌ای در بیروت بود که ارتش اسرائیل نتوانست وارد آن شود و این موضوع باعث گردید که مجموعه‌های اسلام‌گرا بتوانند محل امنی برای حفظ اسلحه و نیروهای خود داشته باشند.

در همین سال جنبش امل اسلامی که انشعابی از جنبش امل بود در بعلبک اعلام موجودیت کرد.

در نیمه اول خرداد ۶۱ تهران میزبان کنفرانس نهضتهای آزادیبخش بود و در این کنفرانس نمایندگان نیروهای اسلام‌گرا و شخصیت‌های روحانی لبنان که در این کنفرانس شرکت کرده بودند، خواستار کمک فوری ایران به مردم لبنان گردیدند.

پس از آن زمینه برای مذاکره کادرهای این مجموعه‌های اسلام‌گرا فراهم شد که منجر به تشکیل کمیته ۹ نفره متشکل از روحانیون شیعه، شخصیت‌های وابسته به امل اسلامی، حزب‌الدعوه لبنان، کمیته‌های یاری انقلاب اسلامی و بعضی از شخصیت‌های مستقل، گردید.

کمیته ۹ نفره ماموریت داشت تا برای این جریان‌های اسلامی متفرق، تشکیلات سیاسی جدیدی را بر اساس "پایبندی به ولایت فقیه" و "نبرد با اسرائیل" پی‌ریزی کند. پس از اتمام ماموریت، ‌یک شورای پنج نفره از میان آنان انتخاب گردید که ریاست تشکیلات جدید را بر عهده گرفت؛ این شورای جدید به "شورای لبنان" نامگذاری گردید.

همزمان با گسترش عملیات مقاومت علیه اشغالگران توسط شورای لبنان، شعارهایی حاوی عبارت "حزب‌الله" در لبنان ظهور یافت به طوریکه شورای لبنان در ماه مه ۱۹۸۴ (اردیبهشت ۱۳۶۳) تصمیم گرفت نام ثابت خود را "حزب‌الله انقلاب اسلامی در لبنان" بنامد.

بعد از آن گروه‌ها و شبکه‌های کوچک مقاومت به حزب‌الله پیوستند و پایه‌های اولیه گسترش حزب‌الله در جنوب لبنان را پایه‌گذاری کردند؛ پس از راه‌اندازی دوره‌‌های آموزش نظامی در بقاع، به تدریج هسته‌های مقاومت تشکیل شده و ابتدا به بیروت که در محاصره بود،‌اعزام شدند.

شروع حرکت نظامی حزب‌الله همزمان بود با فرصتی که اسرائیل به یاسر عرفات و رزمندگان فلسطینی برای خروج از لبنان در اوت ۱۹۸۲ داده بود؛ حزب‌الله در ابتدای فعالیت مقاومت علیه ارتش اسرائیل،‌روش مسامحه و گذشت را در برخورد با افرادی که به گونه‌ای در ارتباط با ارتش اسرائیل بودند، در پیش گرفت.

بدین ترتیب، حرکت نظامی حزب‌الله در قالب "مقاومت اسلامی" ، بدون اینکه هویت سیاسی رزمندگان حزب‌الله مشخص گردد، تشکیل شد؛ به تدریج که تشکیلات و سازماندهی حزب‌الله و مقاومت (شاخه نظامی آن)، قوام لازم را پیدا کرد، حزب‌الله دریافت که باید هویت مقاومت اسلامی را اعلام نماید زیرا کتمان این مسئله در واقع یک شمشیر دو لبه بود.

لذا برای اولین بار به طور رسمی یک بیانیه نظامی در ۶ ژانویه ۱۹۸۴ (۱۶ دی ۱۳۶۲) با امضای "مقاومت اسلامی" منتشر گردید. نیاز حزب‌الله به داشتن اهرم‌های فشار سیاسی در صحنه داخلی که خود را برای تضعیف و کاستن از حجم مقاومت آماده می‌کرد، باعث گردید تا حزب‌الله، موجودیت مقاومت اسلامی را رسما اعلام نماید.