غایبان سربازی و كابوسی تازه

سربازی, تمرین زندگی است شما هیچ مكانی را پیدا نمی كنید كه این تعداد جوان جمع شده باشند و هیچ خلافی صورت نگیرد جوانان در سربازی می توانند تعامل با مردم را تمرین كنند شما ببینید از همهٔ اقوام, زبانها, تربیت ها و قشرهای مختلف در یك محل جمع می شوند, یك نوع لباس می پوشند, یك نوع غذا می خورند, یك جا می خوابند, یك جا جمع می شوند و

▪گفت وگوی كوتاه با سردار بهمن كارگر، معاون وظیفه عمومی نیروی انتظامی

●سردار محل كار شما هیچ شباهتی به یك محیط نظامی ندارد.

قبلا دور این جا را دیوار كشیده بودند. من كه آمدم، سعی كردم فضای سازمان وظیفه عمومی را باز كنم. به همین خاطر، دیوارها را برداشتیم و به جای آن، نرده گذاشتیم تا همه ببینند این جا چه خبر است و ما چه كار می كنیم. با این كار در واقع می خواستیم به جوانان بقبولانیم كه وارد تشكیلاتی می شوند كه افراد آن می خواهند خدمات دهنده و پاسخگو باشند. به همین خاطر، محیط این جا كاملا خدماتی و اداری است نه نظامی.

●حدوداً پنج سالی از حضور شما در معاونت وظیفهٔ عمومی می گذرد. این مدت، غیر از مورد بالا، این معاونت چه تحولاتی داشته؟

ما یكی از كارهایی كه در سازمان وظیفه عمومی نیروی انتظامی انجام دادیم، این بود كه از همان ابتدا اصل را بر برائت گذاشتیم و گفتیم كه همهٔ مردم و جوانانی كه به ما مراجعه می كنند، افراد صادقی هستند و درست و صحیح، مسائل شان را مطرح می كنند، مگر این كه عكس آن ثابت شود. چون قبلا در سازمان وظیفه عمومی، جو دیگری حاكم بود و جوانان می گفتند در این سازمان به حرف و خواسته های ما توجهی نمی شود. ما این جو را برداشتیم. مسألهٔ دیگر، این بود كه ما روش های موجود را سهل و آسان كردیم. یعنی كاری كردیم تا افراد، هم راحت ترمراجعه كنند و هم سریع تر و دقیق تر پاسخ بگیرند. در این رابطه، سیستم غیرحضوری سازمان وظیفهٔ عمومی فعال شد. الان هم تقریبا پاسخ به استعلامات در سیستم اعزام، غیرحضوری شده و به جز در بحث معافیت های كفالت و پزشكی كه مجبوریم فرد را بخواهیم تا در كمیسیون مربوطه حضور پیدا كند، در مابقی معافیت ها همهٔ اقدامات به صورت مكتوب انجام می شود. مورد بعدی كه در این مدت انجام شده، مكانیزه كردن سیستم وظیفه عمومی است كه این یك اتفاق بی نظیر به شمار می رود. در این طرح، كل استان های كشور به یك سیستم آنلاین وصل هستند كه در افزایش سرعت و دقت عمل ما بسیار مؤثر است. جالب است بدانید براساس آمارهایی كه ما در اختیار داریم، با انجام این كار، در سال ۱۳۸۱ چهار میلیون نفر در سال ۱۳۸۲ ده میلیون نفر، در سال ۱۳۸۳ پانزده میلیون نفر، و در سال ۱۳۸۴ هفده میلیون نفر مراجعه را به مراكز وظیفه عمومی كاهش داده ایم.

از اقدامات دیگر ما، برخورد با متخلفین بود كه برخورد گسترده ای در این رابطه داشتیم و خواهیم داشت.

اطلاع رسانی به مردم هم یكی از كارها و برنامه های ما بود. ما سعی كردیم ارتباط خوبی با مطبوعات و صداوسیما داشته باشیم كه این اقدام چه در داخل و چه در خارج از كشور، بسیار تأثیرگذار بود. ما هر دو ماه یا سه ماه یك بار با شبكه جام جم چه اروپا و چه آمریكا مصاحبه داریم كه در آن برنامه مردم تماس می گیرند و ما پاسخ می دهیم. مسألهٔ دیگری هم كه به جد پیگیر آن هستیم، این است كه سازمان پاسخگویی باشیم. به خاطر همین، هر دوشنبه، من و معاونینم، پاسخگوی مردم هستیم. در این روز به سؤالات نزدیك به ۲۵۰ نفر پاسخ می دهیم، و البته در سراسر كشور، این كار توسط معاونین وظیفه عمومی استانها انجام می گیرد.

●شما در بین صحبت هایتان به برخورد قاطع با متخلفین اشاره كردید. عمدهٔ تخلفاتی كه در حوزهٔ وظیفه عمومی انجام می گیرد، شامل چه مواردی است؟

ببینید، یكی از محورهای اصلی كاری ما، برخورد قاطع با متخلفین است كه این كار با همكاری بازرسی نیروی انتظامی انجام می گیرد. خوشبختانه برخوردها تا به حال، هم قاطع بوده و هم مؤثر. بیشترین مجرمین هم كسانی هستند كه در جعل، جازنی و اقدام به پرداخت یا گرفتن رشوه فعالیت می كردند. در آینده ای نزدیك، قرار است نمایشگاهی در همین رابطه برپا شود و تخلفاتِ انجام گرفته به نمایش گذاشته شود.

●در بین صحبت هایتان به رسیدگی به مشكلات ایرانیان خارج از كشور هم اشاره كردید. عمدهٔ مشكل این افراد چیست؟

با توجه به تجربیات این چند سال، به نظر می رسد یكی از بزرگ ترین مشكلات ایرانیان خارج از كشور، اطلاع نداشتنِ آنها از قوانین و مقررات است. اغلبِ آنها نمی دانند كه عدم انجام خدمت سربازی، مانعی برای افرادی كه در خارج از كشور زندگی می كنند یا در آن جا به دنیا آمده اند نیست و این افراد براساس تسهیلات جدید، هیچ مشكلی برای ورود و خروج به ایران ندارند. خوشبختانه تا به حال، ما هر چه بیشتر اطلاع رسانی كرده ایم، مشكلات آنها كمتر شده است.

هم اكنون وضعیت معافیت مشمولین چگونه است؟

در چند سال گذشته در مورد وضعیت تحصیل جوانان و فرصت دادن به آنها برای شركت در كنكور، توجه ویژه ای شد. همان طور كه می دانید، امتیازهای خاصی هم به قهرمانان رشته های ورزشی، المپیادی ها و نفرات برتر كنكور تعلق گرفت. حتی در این مدت، خدمت وظیفه عمومی هم كاهش پیدا كرده. هم اكنون مدت خدمت در مناطق عادی ۲۰ ماه، در مناطق محروم ۱۹ ماه، مناطق مرزی ۱۸ ماه، و مناطق عملیاتی ۱۷ ماه است. علاوه بر این یك بار هم توسط مقام معظم رهبری، عنایتی به افرادی شد كه سنشان بالا رفته بود و اكثراً مشمولین غایب یا سربازان فراری بودند.

●همان طور كه گفتید، در سال ۸۴، تعدادی از افراد مشمول غایب یا سربازان فراری، از خدمت سربازی معاف شدند. الان باز هم عده ای منتظر یك چنین معافیتی هستند باز هم امكان چنین معافیت هایی وجود دارد؟

قطعاً می گویم نه. الان هیچ تصمیمی و هیچ عزم و اراده ای در كشور بر این نیست كه از این گونه معافیت ها داده شود. كسی هم منتظر این گونه معافیت ها نباشد. ما مطمئنا از این پس، نه خرید خدمت داریم و نه در مورد كاهش خدمت چیزی متصور است.

●و در مورد اقدامات رفاهی سربازان چه؟ اتفاقات بهتری می افتد؟

در رابطه با حقوق سربازان پیگیر هستیم تا بیشتر شود. الان خدا را شكر، بحث بیمهٔ سربازان عملی شده و سربازان دارند بیمه می شوند. هم خودشان و هم افراد تحت تكفل شان مانند خانوادهٔ نیروهای مسلح، دفترچهٔ بیمه دارند. ستاد كل نیروهای مسلح هم به دنبال افزایش حقوق و تسهیلاتی است كه در اختیار سربازان قرار می گیرد. البته در این رابطه باید محدودیت های دولت و مجلس را هم در نظر گرفت. به هر حال تا آن جا كه بشود، ما سعی می كنیم یك تفاوتی بین كسی كه می آید به خدمت سربازی و كسی كه نمی آید، وجود داشته باشد. در این رابطه، یكی از برنامه هایی كه داریم، برخورد قاطع با مشمولین غایب است.

اسماعیل رمضانی ـ كامران بارنجی

---