آب زیبایی می آورد

پرسشی از دکتر حسین طباطبایی متخصص پوست

دلایل زیادی برای نوشیدن آب وجود دارد. همه اعضا و جوارح بدن به‌خصوص مغز ما برای انجام عملکرد طبیعی، حفظ انرژی، تنظیم دمای بدن و هضم غذاها به این ماده حیاتی نیاز دارند و ما بدون آب بیش از چند روز قادر به زندگی نیستیم...

مایعاتی که می‌نوشیم، وارد جریان خونمان می‌شود و پس از رفع نیازهای سلول‌های مختلف بدن توسط کلیه، فیلتر و سپس دفع می‌شود. پوست بدن ما نیز جزو اعضایی است که برای زنده ‌ماندن و سلامت به مایعات و آب نیاز دارد. برای اینکه پوستی با طراوت، شاداب، نرم و انعطاف‌پذیر داشته باشیم، باید آب کافی بنوشیم. آب و مایعات بدن، منبع خوبی برای سلامت پوست محسوب و با از بین‌بردن سموم بدن باعث شفافیت طبیعی آن می‌شوند. اگر چه کمبود مایعات و آب، باعث بروز تغییرهایی در پوست می‌شود اما برخلاف نظر عموم، نوشیدن آب زیادتر از حد معمول در حفظ طراوت پوست نقشی ندارد. به منظور آشنایی بیشتر با تاثیر نوشیدن مایعات بیشتر بر پوست پای صحبت دکتر محمدحسین طباطبایی، متخصص پوست و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران نشسته‌ایم تا در این مورد بیشتر بدانیم.

▪ آقای دکتر! آیا این تعبیر که نوشیدن آب و مایعات بیشتر می‌تواند باعث طراوت و شادابی بیشتر پوست شود درست است؟

نه، این تعبیر غلط است. همه اعضای بدن ما به اندازه رفع نیاز از آب و مایعات استفاده می‌کنند. هر چه ما بیشتر مایعات مصرف کنیم، میزان موردنیازش را برداشت می‌کند و مابقی از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود. در مورد پوست هم همین‌طور است.

با اینکه گفته بالا حرف درستی نیست اما باید تاکید و یادآوری کنم که کمبود مایعات، همانطور که روی سایر اعضا اثرهای منفی دارد، قطعا روی پوست هم تاثیر می‌گذارد و باعث خستگی، خشکی و از دست‌رفتن طراوت پوست می‌شود. پس خشکی و کسالت پوست می‌تواند با کمبود مایعات ارتباط داشته باشد.

▪ استفاده از آبمیوه‌ها چطور؟ آیا می‌توان با زدن آبمیوه‌ها روی پوست باعث حفظ شادابی آن شد؟

نه، در مورد آبمیوه هم همین‌طور است. آبمیوه‌ها ممکن است اثر فوری و سریعی در شادابی داشته باشند اما در درازمدت نمی‌توانند باعث سلامت پوست شوند. میوه‌ها و سبزی‌ها و آب آنها به علت دارابودن موادمعدنی و ویتامین‌های مفید باعث شفافیت و سلامت پوست می‌شوند اما باید خورده شوند نه اینکه روی پوست زده شوند. به همین دلیل است که ما توصیه می‌کنیم برای حفظ سلامت پوست به اندازه کافی از این مواد مصرف شود.

▪ پس برای حفظ رطوبت کافی پوست به‌خصوص در روزهای گرم تابستان چه باید کرد؟

بهترین راه حفظ رطوبت و شادابی پوست، علاوه بر نوشیدن مایعات کافی (و البته نه زیاد)، استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده است که هرچه مدت تاثیر آنها بیشتر باشد، بهتر است. این کرم‌های مرطوب‌‌کننده حاوی مواد نگهدارنده‌ای هستند که آب را روی پوست حفظ می‌کنند. از سن ۲۶ سالگی به بعد به علت اینکه کاهش تدریجی هورمون‌ها اتفاق می‌افتد، افراد باید حتما از این کرم‌ها استفاده کنند تا رطوبت کافی پوست حفظ شود. امروزه در بازار، کرم‌های مرطوب‌کننده‌ای موجود است که حتی تا ۲۴ ساعت رطوبت پوست را حفظ می‌کند. برای نتیجه‌گیری بهتر باید این کرم‌ها را به‌طور مداوم استفاده کرد.

▪ در زنان یائسه چطور؟ آیا توصیه‌های ویژه‌ای مانند نوشیدن آب بیشتر برای شادابی پوست آنها دارید؟

بله، در یائسگی قضیه‌ طور دیگری است. تغییرهای هورمونی در یائسگی، باعث تغییر در همه ارگان‌های بدن و از جمله پوست می‌شود. کاهش استروژن در یائسگی ضمن آشکارکردن پیری پوست، عوارض ناشی از آفتاب را هم افزایش می‌دهد. هرچند از نظر بالینی و آسیب‌شناسی تغییرهای پوست به علت یائسگی از تغییرهای ناشی از آفتاب متفاوت است ولی از نظر ظاهر، پیری چهره بالا بودن سن را تداعی می‌کند. امروزه، خوشبختانه به علت افزایش دانش فیزیوپاتولوژی درباره تغییرات بدن در زمان یائسگی و پیشرفت امور درمانی، زنان دیگر مانند گذشته از عوارض جانبی آن رنج نمی‌برند. در یائسگی میزان تولید ماده کلاژن، کاهش پیدا می‌کند، چربی زیر پوستی هم کاهش و کاهش هورمون‌ها به‌خصوص استروژن باعث نازکی پوست، کاهش قابلیت کشش پوست، کاهش آب پوست و خشکی، به‌خصوص در صورت و گردن که گیرنده‌های استروژن زیادترند، می‌شود. طبقه سطحی پوست هم که به‌عنوان یک مانع برای از دست رفتن آب در افراد عمل می‌کند، کم اثر می‌شود و پوست ممکن است تحریک‌پذیر یا به حالت اگزمایی درآید. به‌خصوص اگر محافظت و مراقبت از پوست ناکافی باشد یا حتی گاهی پوست مورد خشونت هم واقع شود. پس همه این تغییرات به علت کاهش هورمون‌هاست و نوشیدن مایعات بیشتر این مشکل‌ها را رفع نمی‌کند. بدن زنان یائسه نیز به همان اندازه قبلی نیاز به آب دارد و بیشتر از آن هیچ تاثیری در رفع مشکل‌های پوستی ندارد.

▪ پس چه روشی می‌تواند این علایم را در دوران یائسگی کم کند؟

هورمون‌درمانی می‌تواند برخی از مشکل‌های زنان یائسه از جمله مشکل‌های پوستی را اندکی تسکین دهد. اما حتما باید با متخصص زنان در این‌باره مشورت کنید.

مهتاب غلامی