درمان مترقی و مناسبی به نام ارتودنسی

راهنمایی هایی برای سلامت دندان

▪ دختری ۲۶ساله هستم. چهار دندان جلویی بالا و چهار دندان جلویی پایینم نامرتبی کمی دارند. شرایط بودن ارتودنسی به مدت دو سال در دهانم را ندارم. به تازگی با روش لمینیت آشنا شده ام و با دکتر مشورت کرده ام و برای مدت هفت سال لمینیت را ضمانت کرده اند. آیا بعد از گذشت هفت سال مجدداً باید لمینیت را تکرار کنم؟ آیا استفاده از ارتودنسی مطمئن تر است؟ هزینه لمینیت هشت دندان نیز زیاد است. پیشنهاد شما چیست؟

ـ انتخاب روش مناسب بستگی به شرایط و عوامل مختلفی دارد و با معیارها و از دیدگاه های مختلف قابل بررسی است. ارتودنسی درمان مترقی و مناسبی است که با شناخت از وضعیت قرارگیری دندان ها و محاسبات پیچیده باعث حرکت دندان و قرار گرفتن آن در مکان مناسب می شود. مشخصه بارز این روش حفظ دندان و وارد کردن کمترین آسیب و دستکاری بر دندان است، به شکلی که تغییرات مورد نظر نیز به آرامی حاصل می شود و بافت های دیگر صورت نیز با آن تطبیق می یابند. اما در روش لمینیت، ناگزیر از تراشیدن (هرچند اندک) از مینای سالم دندان و جایگزین کردن روکش نازک چینی هستیم. در عوض ظرف مدت کوتاهی (یک تا دو هفته) به شکل ظاهری دلخواه دست می یابید.

البته برتری و مزیت ها بسته به نظر افراد مختلف نسبی هستند. ممکن است برای برخی انجام دادن اندکی تغییرات و آسیب به وضع طبیعی موضوع ناراحت کننده یی به نظر نرسد. به طور مثال کسانی که ابرویشان را تاتو می کنند، ابروهای طبیعی شان را از بین می برند و به جای آن نقش های دلخواه بر صورت خود می نهند و خب حتماً دلیل یا توجیهی برای این اقدام خود دارند.

در طرف دیگر نیز شرایط شغلی و اجتماعی شخص ممکن است به طور جدی مانعی برای نصب بند و براکت روی دندانش باشد (البته قصد نهادینه کردن این تصورهای نادرست عمومی را ندارم، اما به هر حال واقعیت های عرفی و باورهای جامعه برای ما به عنوان قشری که در داخل این جامعه فعالیت می کنند، قابل انکار نیستند. این شما هستید که باید با توجه به مواردی که در نظر دارید روش مناسب را برگزینید.)

در مواردی که تعداد و میزان نامرتبی دندان های جلو کم و به شکل خاصی است، ممکن است لمینیت به دلایلی بر ارتودنسی ترجیح داده شود، اما هشت دندان شما نامرتب است که چهار تای آنها دندان های فک پایین هستند. من به شخصه معمولاً برای دندان های فک پایین انجام روکش لمینیت را توصیه نمی کنم و در مواقع لازم با لمینیت کامپوزیتی فاصله ها و نامرتبی ها را اصلاح می کنم. در صورت شکستن، تغییر رنگ یا خراب شدن لمینیت می توان آن را تعویض کرد، اما چون دندان تراش خورده، اگر لمینیت را از روی دندان برداریم (یا نخواهیم لمینیت خراب شده را تعویض کنیم) هم شکل نازیبایی به خود می گیرد و هم ممکن است دندان حساس شود. به عبارتی همیشه باید لمینیت روی دندان قرار گیرد.

در مورد شما هزینه انجام لمینیت چیزی حدود هزینه انجام ارتودنسی کامل دو فک خواهد بود که از این بابت نیز انجام لمینیت مزیتی بر انجام ارتودنسی ندارد، البته بدون معاینه اظهارنظر قطعی نمی توان کرد، اما نظر به آنچه نوشته اید، پیشنهاد من انجام ارتودنسی است.

▪ چه ماده یی در بدن هنگام به وجود آمدن دندان های جدید در خردسالی تولید می شود؟ اگر این ماده کشف شود شاید بتوان امیدوار بود دندان های از دست داده را دوباره به دست آورد؟

ـ این طرز تفکر شما درست است. به هر حال فعل و انفعالاتی انجام می شود که باعث ایجاد دندان می شود. تلاش های زیادی توسط مهندسان ژنتیک در حال انجام است که با آن شاید حتی بتوان بر اساس سلول های بنیادی افراد، فردی را که مرده است نیز زنده کرد،

▪ حدود یک ماه پیش دو دندانی را که تا نزدیک عصب رسیده بود، پر کردم. اما نسبت به سردی و گرمی کاملاً حساس شده. البته قابل تحمل است. می توان فعلاً عصب کشی نکرد؟

ـ اقدام بسیار مناسبی انجام داده اید. در مواردی که پوسیدگی نزدیک به عصب است اما عصب را درگیر نکرده، برای حفظ دندان بهتر است دندان از همان ابتدا عصب کشی نشود. در این حالت دندانپزشک پوسیدگی را برمی دارد، قسمتی از دندان که نزدیک عصب است را با داروهای مخصوص می پوشاند و دندان را پر می کند. این کار (پالپ کپ) چیزی شبیه عایق بندی است. در اکثر موارد به مرور عاج سازی انجام می شود و حساسیت دندان بیمار از بین می رود. به این شکل دندان را از عصب کشی نجات می دهیم. البته در مواردی که درد دندان متوقف نشود، دندان مجدداً باز و عصب کشی می شود. در صورتی که درد دندان تان قابل تحمل است، مدتی صبر کنید. در صورتی که دندان تان دردهای ممتد شبانه ندارد و به شدت درد نمی کند، احتمالاً به عصب نرسیده است. می توانید صبر کنید تا حساسیت دندان به مرور برطرف شود.

▪ من ناراحتی معده دارم. می خواستم بدانم آیا ناراحتی لثه تاثیری دراین بیماری دارد؟ چون اغلب اوقات آب دهانم خونی است.

ـ به هر حال برخی میکروارگانیسم هایی که باعث بیماری های لثه می شوند، باعث یا تشدیدکننده بیماری معده نیز خواهند بود، اما اینکه به طور کلی تقصیر بیماری معده را به گردن بیماری لثه بیندازیم، درست نیست،

با علائمی که عنوان کردید، اوضاع لثه تان وخیم است و جدا از مساله معده باید برای درمان آن اقدام کنید. دلیل عمومی دیگری که در این رابطه می توان به آن اشاره کرد این است که ناراحتی لثه و دندان باعث مشکل در جویدن و هضم غذا خواهد شد و به طور غیرمستقیم باعث اذیت بیشتر معده نیز خواهد بود.

▪ فاصله دندان های بالایم به دلیل از دست دادن دو دندان نیشم زیاد شده است. مایلم که ایمپلنت کنم، اما احساس می کنم به خاطر نامرتبی و فاصله های نامیزان دندان هایم امکان ندارد. راه حل چیست؟

ـ نخست با روش ارتودنسی باید دندان ها را مرتب کرد و فضای لازم برای دندان های از دست رفته را احیا کرد، سپس اقدام به کاشت دندان (ایمپلنت) کرد. توصیه می کنم با مراجعه به ارتودنتیست، درمان را آغاز کنید. ممکن است با معاینه مشخص شود که با انجام ارتودنسی فاصله ایجادشده قابل پوشاندن است و نیازی به ایمپلنت نباشد.

دکتر یاشیل احدی مقدم

جراح، دندانپزشک

www.doctoryashil.com