ابوالقاسم اسماعیل‌بن محمدبن فضل تیمی قوام‌السنهٔ اصفهانی

جنسیت: مرد
تولد و وفات: (۴۵۷ -۵۳۵) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: مفسر ، حافظ ، محدث و لغوی شافعی
معروف به جوزی و قوام‌السلطنه جوزی. از ابو عمرو عبدالوهاب‌بن منده …

جنسیت: مرد
تولد و وفات: (۴۵۷ -۵۳۵) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: مفسر ، حافظ ، محدث و لغوی شافعی
معروف به جوزی و قوام‌السلطنه جوزی. از ابو عمرو عبدالوهاب‌بن منده و عائشه بنت حسن و ابراهیم‌بن طیان و قاضی ابو منصور شکرویه و محمدبن احمد سمسار و احمد ذکوانی و رئیس ابو عبدالله ثقفی و عاصم‌بن حسن و محمد زینبی و ابوبکربن خلف شیرازی و ابونصر سراج و عبدالرحمان واحدی در اصفهان و بغداد و نیشابور حدیث شنید. او همچنین سالی را در مجاورت مکه گذرانید و املاء و تصنیف نمود. ابو سعد سمعانی و ابوالعلاء همدانی و ابوطاهر سلفی و ابوالقاسم‌بن عساکر و ابو موسی مدینی و ابو سعد صائغ و عبدالله بن محمد خباز و ابوالمجد زاهربن احمد ثقفی و محمود عبدکوی از شاگردان وی در حدیث می‌باشند. ابوموسی مدینی او را پیشگام و استاد علماءِ زمان خود می‌داند. یحیی‌بن منده گوید که در عصر وی مثل او نبود. او در تفسیر ، معانی ، اعراب و فقه سرآمد اقران بود. فتاوای او در شهر و روستا شهرت داشت. وی کتب بسیاری به عربی و فارسی نگاشت. از آثار او: "الجامع" ، در تفسیر ، سی مجلد؛ "المعتمد" ، تفسیری در ده مجلد؛ "الایضاح" ، در تفسیر ، در چهار مجلد؛ "الموضح" ، تفسیری به فارسی در چندین مجلد؛ "دلائل‌النبوهٔ"؛ "التذکرهٔ" ، حدود سی جزء؛ "سیرالسف" ، در شرح‌حال صحابه و تابعین؛ "الترغیب و الترهیب"؛ "شرح‌الصحیحین"؛ "المغازی"؛ "اعراب‌‌القرآن".